TARİHSEL BİLİNÇ AKTARIMI BAĞLAMINDA GÜLSEVİN KIRAL'IN ESERLERİ: İSTANBUL'U ÇALIYORLAR VE ÇALINAN KENT

Kültür, toplumların manevi anlamda sürekliliğini sağlamak açısındanbüyük önem taşır. Bu açıdan her millet sahip olduğu kültürü gelecekkuşaklara aktarmak ister. Maddi ve manevi olmak üzere iki boyutu olankültürün bu unsurlarını korumak büyük ölçüde tarih bilincinin milletioluşturan bireylere kazandırılmasıyla yapılabilir. Bu aktarımda ise çocuğunokuduğu kitaplar önemli bir noktada durmaktadır. Çocuklara yönelik kitaplararacılığıyla bireylere erken yaşlardan itibaren tarih bilinci, kültürel mirasıkoruma ve bu mirasa sahip çıkma gibi olumlu iletiler aktarılabilir.Çalışmada Gülsevin Kırala ait İstanbulu Çalıyorlar ve Çalınan Kent isimli kitaplar incelenerek bu kitapların tarihsel bilinç aktarımı noktasındanerede durduğu saptanmaya çalışılmıştır. Yapılan çalışmada nitel araştırmayönteminden faydalanılarak doküman analizi deseni kullanılmıştır. Gereklifişlemeler yapılarak maddi kültür ögeleri sınıflandırılmış ve metinde nasılkonumlandırıldığı belirlenmiştir. Araştırma sonucunda Kıralın kitaplarındatarih bilinci sağlayabilecek Süleymaniye Camisi, Galata Köprüsü, AnadoluHisarı gibi pek çok maddi kültür unsuruna yer verdiği ve eserlerde didaktikbir üslup değil, edebiliği ön plana alan bir dil kullandığı belirlenmiştir.

GÜLSEVİN KIRAL S WORKS IN CONTEXT OF TRANSMISSION OF HISTORICAL CONSCIOUSNESS: İSTANBUL U ÇALIYORLAR AND ÇALINAN KENT

Culture is of great importance in order to maintain continuity ofspirituality of societies. For that reason, each nation would like to transmit itsown culture to future generations. It is possible only through acquisition ofhistorical consciousness by the youth that material and piritual aspects ofculture are protected. In transmission of such values, the boks child reads arekey players. From the early ages, such positive values as historicalconsciousness, protection of cultural heritage and maintenance of thisheritage could be transmitted through the books for children.In the study, we examined İstanbul u Çalıyorlar and Çalınan Kent byGülsevin Kıral and sought to reveal the capacity of these books intransmission of historical consciousness. Document analys is design, aqualitative research method, was used in the study. Concrete cultural elements were recorded and it was determined how they were placed in thetexts. The results suggested that Kıral placed so many material culturalelements as Suleymaniya Mosque, Galata Bridge, Anatolian Fortress in herworks and she used not a didactic style but poetic language.

PDF

___

ASAL, R. (2010). Yenikapı Marmaray ve Metro Kurtarma Kazıları Buluntuları Işığında İstanbul’un Roma ve Bizans Dönemi Deniz Ticareti. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
BACHELARD, G. (1996). Mekânın Poetikası. İstanbul: Kesit Yayıncılık.
BOWEN, G. A. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal. vol. 9, no.2, pp. 27-40. http://www.emeraldinsight.com/doi/pdfplus/10.3316/QRJ0902027 Erişim Tarihi: 05.02.2016.
CONNERTON, P. (1999). Toplumlar Nasıl Anımsar?, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
DEMİR, A. (2007). Ömer Seyfettin’in Hikâyelerinde Millî Kimlik İnşa Unsuru Olarak Mekân, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi ICANAS 38, Ankara, 195-207.
ELİUZ, Ü. (2012). Ömer Seyfettin Metinlerinde Aydınlanma ve Milli Bilinç. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1527933526_Eliuz%C3%9Clk%C3%B C_S-do%C3%A7-329-336.pdf. Erişim Tarihi: 10.03.2016.
HOŞCAN BİLGE, M. (2011). Nuran Turan’ın Kitaplarında Mekân, Gelenek ve Öteki Kavramları Arasındaki İlişkilendirilme. 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu. Ankara.
KIRAL, G. (2014). Çalınan Kent. İstanbul: Günışığı Kitaplığı.
KIRAL, G. (2014). İstanbul’u Çalıyorlar. İstanbul: Günışığı Kitaplığı.
KOLAÇ, E. (2009). Somut Olmayan Mirası Koruma, Bilinç ve Duyarlılık Oluşturmada Türkçe Eğitiminin Önemi. Milli Folklor, 21 (82).
KORKMAZ, R. (2014). Aytmatov Anlatılarında Ötekileşme Sorunu ve Dönüş İzlekleri. Ankara: Grafiker Yayınları.
KÖKTEN ERSOY, H. (2000). Kültür Varlıklarının Korunması: Çocuk Kitapları Açısından Bir Bakış. 1. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu Sorunlar ve Çözüm Yolları. Ankara, 387-398.
MİLES, M. B. & HUBERMAN, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (Second Edition). California: SAGE Publications.
OZANKAYA, Ö. (1992). Ulusal Toplumun ve Ulusal Kültürün Kurucu Öğeleri. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 3 (10), 213-225.
PATTON, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (çev. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Pegam A Yayıncılık.
SARIKAYA, M. (2010). Türk Çocuk Dergilerinde Tarih 1918-1931. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 12, 51-84.
SARITAŞ, S. (2008). Dede Korkut Hikâyeleri ve Âşık Garip Hikâyesi’nde Yer Alan Maddi Kültür Ürünleri. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. http://www.turkishstudies.net/sayilar/sayi7/8%20SARITA%DE%20S%FCheyla. pdf Erişim Tarihi: 22.01.2016.
TDK (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.