ÖĞRETMEN ADAYI PERSPEKTİFİNDEN ELEŞTİREL PEDAGOJİ (ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının eleştirel pedagojiye ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açıdan incelenmesidir. Tarama modelindeki araştırmanın evrenini, Atatürk Üniversitesi, Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesinde, 2012-2013 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında üniversite öğrenimine yeni başlayan 1. ve üniversite öğreniminden mezun olacak olan 4. sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Örneklemini ise basit seçkisiz örnekleme yöntemi yoluyla belirlenen 585 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Yılmaz (2009) tarafından geliştirilen ve "Eğitim Sistemi, Okulun İşlevleri ve Özgürleştirici Okul" olmak üzere üç alt boyuttan oluşan "Eleştirel Pedagoji İlkeleri Ölçeği" ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, non-parametrik testlerden Mann-Whitney U testi ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretmen adayları eleştirel pedagojiye ilişkin olarak en yüksek katılımı özgürleştirici okul alt boyutuna gösterirlerken, en düşük katılımı eğitim sistemi alt boyutuna göstermişlerdir. Ayrıca cinsiyet, sınıf ve bölüm değişkenlerine göre de öğretmen adaylarının eleştirel pedagojiye ilişkin görüşlerinde farklılıklara rastlanmıştır

CRITICAL PEDAGOGY: PROSPECTIVE TEACHER'S PERSPECTIVES (ATATÜRK UNİVERSİTY SAMPLE)

The aim of this research is to examine the views of prospective teachers regarding critical pedagogy in terms of various variables. The population of the research model in the survey model constitutes the freshmen who will start their university education in the fall semester of 2012-2013 academic year in Atatürk University Kazim Karabekir Faculty of Education and the final year undergraduate prospective teachers who will graduate. The sample consists of 585 prospective teachers determined by simple random sampling method. The data of the study were collected through " Principles of Critical Pedagogy Scale" which was developed by Yilmaz (2009). It consists of three sub-dimensions as "Education System, Functions of School and Liberating School". For the data analysis, descriptive statistics were used; and MannWhitney U test and Kruskal Wallis test were used for non-parametric tests. According to the research findings, while prospective teachers showed the highest participation regarding critical pedagogy for the liberating school sub-dimension, the lowest participation was shown for the education system sub-dimension. Moreover, according to gender, class and department variables, there were differences in the views of prospective teachers regarding critical pedagogy

___

  • ADA, S. ve BAYSAL, Z. N. (2013). Pedagojik-Androgojik Formasyon ve Türkiye’de Öğretmen YetiĢtirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • AKYÜZ, Y. (1991). Eğitim Sosyolojisinin Temel Kavram ve Alanları Üzerine Bir AraĢtırma. Ġstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • ALĠAKBARĠ, M. and ALLAHMORADĠ, N. (2012). On Iranian School Teachers’ Perceptions Of The Principles Of Critical Pedagogy. International Journal of Critical Pedagogy, 4(1), 154-171.
  • AYHAN, S. (1995). Paulo Freire: YaĢamı, Eğitimi Felsefe ve Uygulaması Üzerine. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 28(2). http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/486/5714.pdf. EriĢim Tarihi: 02.03.2015.
  • AYTEMUR-SAĞIROĞLU, N. (2013). ÖzgürleĢtirici Eğitim ArayıĢları: Köy Enstitüleri ve EleĢtirel Pedagoji Okulu. Amme Ġdaresi Dergisi, 46(1), 81-98.
  • BAKER, C. (2006). Zorunlu Eğitime Hayır. (Çev. A. Sönmezay). Ġstanbul: Ayrıntı Yayınları. BARTOLOMÉ, L. I. (2004). Critical Pedagogy and Teacher Education: Radicalizing Prospective Teachers. Teacher Education Quarterly, 31(1), 97–122.
  • BAġ, G. (2013). The Corelation Between Primary Teachers’ Views on Critical Pedagogy and Their Student Control Ġdeologies. European Journal of Research on Education, 2(1), 27-34.
  • BERCAW, L. A. ve STOOKSBERRY, L. M. (2004). Teacher Education, Critical Pedagogy, and Standards: An Exploration Of Theory And Practice. Essays in Education, 12. http://www.usca.edu/essays/vol122004/Bercaw.pdf. EriĢim Tarihi: 02.03.2015.
  • BLACKLEDGE, D. and HUNT, B. (1989). Sociological Interpretations of Education. London: Routledge.
  • CRESWELL, J. W. (2013). Nicel Yöntemler (Çev. M. Bursal). AraĢtırma Deseni içinde (ss. 155- 182) . Ankara: Eğiten Kitap.
  • DEHLER, G. E., WELSH, M. A., and LEWĠS, M. W. (2001). Critical Pedagogy In The New Paradigm: Raising Complicated Understanding Ġn Management Learning. Management Learning, 32(4), 493-511.
  • DURUHAN, K. (2004, Temmuz). Türkiye’de Okulda Geleneksel AnlayıĢ ve Yöntemlerle Ġnsan YetiĢtirmenin Olumsuz Etkileri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, Ġnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • FREIRE, P. (2009). DönüĢümün Riskleri ve Hissettirdiği Korkular. EleĢtirel Pedagoji SöyleĢileri (Çev. E. Ç. Babaoğlu). Ġstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • FREIRE, P. (2010). Ezilenlerin Pedagojisi. (Çev. D. Hattatoğlu ve E. Özbek): Ġstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • FRIEDRICKS, L. (2007). A rationale for Critical Pedagogy Ġn Efl: The Case of Tajikistan. The Reading Matrix, 7, 22-28.
  • GIROUX, H. A. (2004). Critical Pedagogy and The Postmodern/Modern Divide: Towards a Pedagogy of Democratization. Teacher Education Quarterly, 31(1), 31-47.
  • GIROUX, A. H. (2009). Dil/Kültürel Ġncelemeler Alanında EleĢtirel Pedagojinin Bir Rolü Var Mıdır? EleĢtirel Pedagoji SöyleĢileri, (Çev. E. Ç. Babaoğlu). Ġstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • GIROUX, H. and MCLAREN, P. (Ed.) (1989). Critical Pedagogy, The State, and The Struggle for Culture. Albany, N.Y.: SUNY press.
  • GUILHERME, M. (2006). Dil/Kültürel Ġncelemeler Alanında EleĢtirel Pedagojinin Bir Rolü Var Mıdır? (Çev. E. Ç. Babaoğlu). EleĢtirel Pedagoji SöyleĢileri içinde (ss. 7-28). Ġstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • HOVEY, R. (2004). Critical Pedagogy and International Studies: Reconstructing Knowledge Through Dialogue With The Subaltern. International Relations, 18(2): 241-254.
  • ILLICH, I. (2009). Okulsuz Toplum. (Çev. M. Özay). Ġstanbul: ġule Yayınları.
  • ĠNAL, K. (1992). Bazı Paradigmalarda Eğitim ve Özgürlük ĠliĢkisi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 795-820.
  • KAPTAN, S. (1998). Bilimsel AraĢtırma Teknikleri (GeliĢtirilmiĢ 11. Baskı). Ankara: Tek IĢık Web Ofset.
  • KARASAR, N. (2009). Bilimsel AraĢtırma Yöntemleri (20. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • KELLNER, D. (2001). Critical Pedagogy, Cultural Studies, and Radical Democracy At The Turn of The Milennium: Reflections on The Work Of Henry Giroux. Culural StudiesCritical Mehodologies, 1(2), 220-239.
  • KORKMAZ, Ö. (2009). Eğitim Fakültelerinin Öğrencilerin EleĢtirel DüĢünme Eğilim ve Düzeylerine Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 879-902.
  • MCLAREN, P. (2011). EleĢtirel Pedagoji: Genel Bir BakıĢ (Çev. Ed. M. Y. Eryaman ve H. Arslan-Bölm. Çev. M. Tekin). EleĢtirel Pedagojiye GiriĢ içinde (ss. 271-331). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • NORTON, B. and TOOHEY, K. (Ed.) (2004). Critical Pedagogies and Language Learning. New York: Cambridge University Press.
  • PALMER, J. and EMMONS, K.. (2004). Critical Pedagogy: An Overview. http://www.onlinecef.net/file.php/1/CEF_Resources/Articles/critical.pdf. EriĢim Tarihi: 17.02.2015.
  • SARIGÖZ, O. ve ÖZKARA, Y. (2015). Öğretmen Adaylarının EleĢtirel Pedagoji ve Ġlkeleri Hakkındaki GörüĢlerinin Bazı DeğiĢkenler Açısından Ġncelenmesi. Uluslararası Sosyal AraĢtırmalar Dergisi, 8(39), 710-716.
  • SÖNMEZ, V. ve ALACAPINAR, F. G. (2011). ÖrneklendirilmiĢ Bilimsel AraĢtırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • STEVENSON, N. (2010). Critical Pedagogy, Democracy, and Capitalism: Education Without Enemies Or Borders. The Review of Education, Pedagogy, and Cultural Studies, 32, 66- 92.
  • ġAHĠN, Ç., DEMĠR, M. K., ve ARCAGÖK, S. (2016). Öğretmen Adaylarının EleĢtirel Pedagoji Ġlkelerine Yönelik YaklaĢımlarının ÇeĢitli DeğiĢkenler Açısından Ġncelenmesi.
  • Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1187-1205.
  • TERZĠ, A. R., ġAHAN, H. H., ÇELĠK, H. ve ZÖĞ, H. (2015). Öğretmen Adaylarının Epistemolojik Ġnançları Ġle EleĢtirel Pedagoji Ġlkeleri Arasındaki ĠliĢki. Eğitim ve Öğretim AraĢtırmaları Dergisi, 4(1), 344-356.
  • VANDRICK, S. (1994). Feminist Pedagogy and ESL. College ESL, 4(2), 69-92.
  • YAZGAN, A. D. (2010). EleĢtirel Medya Okuzyazarlığı: Kuramsal YaklaĢımlar ve Uygulamalar-Kitap Ġncelemesi. Ġlköğretim Online, 9(1), 3-5.
  • YILDIRIM, A. (2010). EleĢtirel Pedagoji. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • YILMAZ, K. (2009). Elementary School Teachers’ Views About The Critical Pedagogy. The Asia-Pasific Education Researcher, 18(1), 139-149.
  • YILMAZ, K. ve ALTINKURT, Y. (2011). Öğretmen Adaylarının EleĢtirel Pedagoji Ġle Ġlgili GörüĢleri. Ahi Evran Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 195-213.