FUNDA TOPRAK, HOCA NAZAR HÜVEYDĀ, RĀHAT-I DİL (İNCELEMEMETİN-DİZİN)

        Çağatay Türkçesi, yaklaşık olarak beş yüz yıl boyunca Orta Asya Türklüğünün ortak yazı dili olma özelliğini kazanmış tarihî Türk yazı dillerinden biridir. Bu dönemin hemen her asrında önemli temsilciler ortaya çıkmıştır. Başlangıç döneminde Mevlana Sekkâkî, Ataî, Gedâî, Haydar Harezmî, Yusuf Emirî, Yakınî; Klasik dönemlerinde Ali Şîr Nevâyî, Hüseyin Baykara ve Babür Şah gibi sanatçılar barındırmıştır. Bu tanıtma yazısında, Son Dönem Çağatay sanatçılarından kabul edilen Hoca Nazar Hüveydā'nın Rāhat-ı Dil adlı mesnevisinin bilimsel yayını ele alınmaktadır. Eserin Çağatay Türkçesindeki yeri, ses ve biçim özellikleri ile söz varlığı hakkında bazı bilgiler verilmekte ve bu akademik çalışma ile ilgili dikkate değer hususlar belirtilmeye çalışılmıştır.

FUNDA TOPRAK, HOCA NAZAR HÜVEYDĀ, RĀHAT-I DİL (İNCELEMEMETİN-DİZİN)

Chagatai Turkish, approximately five hundred years Central Asia gained the distinction of being common written language is one of the historical Turkish written language. During thisperiod, a significiant representation has emerged in almost every century. Before the classical period, Mevlana Sekkâkî, Ataî, Gedâî, Haydar Harezmî, Yusuf Emirî, Yakınî and in the classical period, such writers as Ali Şîr Nevâyî, Hüseyin Baykara ve Babür Şah has hosted. In this introduction letter, accepted the writer of the last Chagatai Period, Hoca Nazar Hüveydā's masnavi Rāhat-ı Dil, discusses the scientific publication of his work. Author's position in the Chagatai Turkish, phonetic and morphological properties are given some information about the existence of issues related to this remarkable promise and academic studies have tried to be specified.

___

  • ECKMANN, J. (1996). Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar, Ankara: TDK Yayınları.
  • ERASLAN, K. (1993). Çağatay Edebiyatı, İslam Ansiklopedisi, C. 8, s. 168-176.
  • KAYA, B. (2012). Hoca Nazar Hüveydā ve Divanının Analizi: Metin Dil ve Edebî İçerik Yönünden İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Fatih Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • TOPRAK, F. (2012). Hoca Nazar Hüveydā'nın Kıyāmet-nāmeleri, Turkish Studies, Volume 7/14, s. 179-213.