Hülya TORUN YETERGE

36645

Çocukların Ekran Kullanım Sürelerinin Otizm Spektrum Bozukluğu Semptomlarındaki Etkisine Yönelik Yapılan Çalışmaların İncelenmesi

Son yıllarda telefon, tablet ve bilgisayar kullanımının hızla artmasının yanında çocuklarda otizm spektrum bozukluğu semptomları ve tanısının da artması, ekran süresinin çocuklar üzerindeki sağlık etkilerinin gözden geçirilmesine ve aşırı ekran süresinin kontrol altına alınmasının gerekliliğine dikkat çekmiştir. Bu çalışmada, çocukların ekran kullanımı hakkında bilgi sunmak ve otizm spektrum bozukluğu ile ekran kullanım süreleri arasındaki ilişkiyi araştıran güncel çalışmaları çeşitli değişkenler açısından incelemek amaçlanmıştır. Özetleyici derleme ile gerçekleştirilen bu çalışmada Türkiye’de ve yurtdışında otizm spektrum bozukluğu semptomları ile ekran kullanımı arasındaki ilişkiyi araştıran çalışmalar incelenmiştir. Güncel veriler elde etmek amacıyla taranan çalışmaların yılı 2022 ve sonrası olan son bir yıllık dönem olarak sınırlandırılmıştır. Belirlenen “dahil etme ve dışlama” ölçütlerine uygun olarak yapılan araştırmalar bu çalışmaya veri sağlamak amacıyla ele alınmıştır. Bu kapsamda bir tane Türkiye ve yedi tane yurtdışı çalışması olmak üzere toplam sekiz araştırmaya erişilmiştir. İncelenen çalışmalarda otizm spektrum bozukluğu semptomları ve aşırı ekran kullanımı arasında ilişki bulunabileceği ifade edilmektedir. Bununla birlikte maruz kalınan ekran süresinin artması ile otizm spektrum bozukluğu semptomlarının şiddeti arasında da bir ilişki olabileceğini ve ekranların potansiyel yararları ile zararlarını da düşünerek uygun seviyelerde kullanılması gerektiğini açıklayan çalışmalar bulunmaktadır. Bu açıklamalar incelenen çalışmaların sonucu olarak karşımıza çıkmakla birlikte, ilişkiyi etkileyebilecek nedenlerin ayrıntılı olarak irdelenmesi açısından daha fazla ve daha ayrıntılı çalışmalara da ihtiyaç bulunmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Otizm spectrum bozukluğu, ekran kullanımı, ekran süresi

Investigation of Studies on the Effect of Screen Use Time on Children's Autism Spectrum Disorder Symptoms

In addition to the rapid increase in the use of phones, tablets and computers in recent years, the increase in the symptoms and diagnosis of autism spectrum disorder in children has drawn attention to the need to review the health effects of screen time on children and to control excessive screen time. In this study, it was aimed to provide information about children's screen use and to examine the current studies investigating the relationship between autism spectrum disorder and screen use time in terms of various variables. In this study, which was carried out with a summative review, studies investigating the relationship between autism spectrum disorder symptoms and screen use in Turkey and abroad were examined. In order to obtain up-to-date data, the scanned studies are limited to the last one-year period, which is 2022 and later. Studies carried out in accordance with the determined "inclusion and exclusion" criteria were discussed in order to provide data for this study. In this context, a total of eight studies, one in Turkey and seven abroad, were accessed. In the studies reviewed, it is stated that there may be a relationship between autism spectrum disorder symptoms and excessive screen use. However, there are studies explaining that there may be a relationship between the increased exposure to screen time and the severity of autism spectrum disorder symptoms, and that screens should be used at appropriate levels considering the potential benefits and harms. Although these explanations are the results of the studies examined, there is a need for more and more detailed studies in order to examine the reasons that may affect the relationship in detail.
Keywords:

Autism spectrum disorder, screen usage, screen time,

PDF

___

  • Amaral, D. G. (2017). Examining the causes of autism. In Cerebrum: the Dana forum on brain science. Dana Foundation.
  • Ang, K. Q. P., & Loh, P. R. (2019). Mental health and coping in parents of children with autism spectrum disorder (ASD) in Singapore: An examination of gender role in caring. Journal Of Autism And Developmental Disorders, 49(5), 2129-2145.
  • American Psychiatric Association (APA) (2013) Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-V). 5th Edition, American Psychiatric Publishing, Washington DC.
  • American Psychiatric Association (2020). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Washington, Retrieved from DC: American Psychiatric Association. https://www.psychiatry.org/
  • American Academy of Pediatrics (2017). Handheld screen time linked with speech delays in young children. Retrieved from https:// www.healthychildren.org/English/news/Pag- es/Handheld-ScreenTime-Linked-with- Speech-Delays-in-Young-Children.aspx
  • Autism Research Program, Kaiser Permanente Division of Research (2010). Autism parent handbook: Answers to common questions.
  • Bibi, A., Khan, S. N., Rasheed, H., Kulsoom, U., Musharraf, M., & Ali, S. (2022). Effects of Increased Electronic Screen Exposure and Its Relation with Autistic Spectrum Symptoms (ASD)–A Cross Sectional Study in Peshawar. Pakistan Journal of Medical Research, 61(1), 30-34.
  • Berard, M., Peries, M., Loubersac, J., Picot, M. C., Bernard, J. Y., Munir, K., & Baghdadli, A. (2022). Screen time and associated risks in children and adolescents with autism spectrum disorders during a discrete COVID-19 lockdown period. Frontiers in Psychiatry, 13.
  • Berger, J. M., Rohn, T. T., & Oxford, J. T. (2013). Autism as the early closure of a neuroplastic critical period normally seen in adolescence. Biological Systems, Open Access, 1.
  • Benson, P. R. (2023). Maternal mental health and the behavior of children with autism spectrum disorder: Unidirectional and bidirectional effects. Research in Autism Spectrum Disorders, 103, 102133.
  • Bradshaw, J., Schwichtenberg, A. J., & Iverson, J. M. (2022). Capturing the complexity of autism: Applying a developmental cascades framework. Child Development Perspectives, 16(1), 18-26.
  • Cerniglia, L., Cimino, S., & Ammaniti, M. (2021). What are the effects of screen time on emotion regulation and academic achievements? A three-wave longitudinal study on children from 4 to 8 years of age. Journal of Early Childhood Research, 19(2), 145-160.
  • Chaste, P., & Leboyer, M. (2022). Autism risk factors: genes, environment, and gene-environment interactions. Dialogues in Clinical Neuroscience.281-292
  • Diken, İ. H. (2008). Otistik bozukluğu olan çocuklar. İ. H. Diken (Ed.). Özel gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim. (ss. 409-447). Ankara: Pegem Akademi.
  • Dikkala, V. P., Murthy, P. S., Prasad, R. V., Sharma, V., & Chaudhury, S. (2022). Amount of screen time and occurrence of of autistic-like symptoms in toddlers in a tertiary care hospital. Medical Journal of Dr. DY Patil University, 15(4), 538-543.
  • Dunst, C. J. (2018). Kanıt-temelli erken çocukluk müdahale uygulamalarının belirlenmesinde araştırma sentezlerinin rolü [Role of research syntheses for identifying evidence-based early childhood intervention practices.]. (H. Akçakaya, Çev.). H. Bakkaloğlu & Ş. Demir (Eds.). Erken çocukluk özel eğitimi el kitabı (ss. 539-562) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Fırat, S. (2016). Otistik çocukların anne-babalarının depresyon ve kaygı düzeyleri. Cukurova Medical Journal, 41(3), 539-547.
  • Gökçe, A. (2021). 0-7 yaş arası çocuklarda mobil ekran maruziyetinin değerlendirilmesi. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi, 54(2), 188-193.
  • Guan, H., Zhang, Z., Wang, B., Okely, A. D., Tong, M., Wu, J., & Zhang, T. (2020). Proportion of kindergarten children meeting the WHO guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep and associations with adiposity in urban Beijing. BMC pediatrics, 20, 1-9.
  • Gündoğdu, Z., Seytepe, Ö., Pelit, B. M., Doğru, H., Güner, B., Arıkız, E., ... & Kaya, E. (2016). Media use by preschool-aged children. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 6-10.
  • Güleç-Aslan, Y., Cihan, H., & Altın, D. (2014). Otizm spektrum bozukluğu tanili çocuk sahibi annelerin deneyimleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 96-11.
  • Hallmayer, J., Cleveland, S., Torres, A., Phillips, J., Cohen, B., Torigoe, T., Miller J, Fedele A, Collins J, Smith K, Lotspeich L, Croen LA, Ozonoff S, Lajonchere, C., Grether JK. & Risch, N. (2011). Genetic heritability and shared environmental factors among twin pairs with autism. Archives Of General Psychiatry, 68(11), 1095-1102.
  • Hardell, L. (2018). Effects of mobile phones on children's and adolescents’ health: A commentary. Child Development, 89(1), 137-140.
  • Heffler, K. F., & Oestreicher, L. M. (2016). Causation model of autism: Audiovisual brain specialization in infancy competes with social brain networks. Medical Hypotheses, 91, 114-122.
  • Heffler, K. F., Frome, L. R., Garvin, B., Bungert, L. M., & Bennett, D. S. (2022). Screen time reduction and focus on social engagement in autism spectrum disorder: A pilot study. Pediatrics International, 64(1), e15343.
  • Herdman, E. A. (2006). Derleme makale yazımında, konferans ve bildiri sunumu hazırlamada pratik bilgiler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 3(1), 2-4.
  • Hertz-Picciotto, I., & Delwiche, L. (2009). The rise in autism and the role of age at diagnosis. Epidemiology (Cambridge, Mass.), 20(1), 84.
  • Huguet, G., & Bourgeron, T. (2016). Genetic causes of autism spectrum disorders. In Neuronal and synaptic dysfunction in autism spectrum disorder and intellectual disability (pp. 13-24). Academic Press.
  • Johnson, M. H. (2001). Functional brain development in humans. Nature Reviews Neuroscience, 2(7), 475-483. Johnson, C. P., & Myers, S. M. (2007). Identification and evaluation of children with autism spectrum disorders. Pediatrics, 120(5), 1183-1215.
  • Kebir C, & Özkaya H. (2023).16-36 ay arası çocuklarda ekran maruziyetinin dil gelişimi üzerindeki etkisinin araştırılması. Türk Aile Hek Derg. 27(2):21-28.
  • Köse, S., Özbaran, B., & Erermiş, S. (2012). Otizm yelpaze bozukluklarında nöropsikolojik profil. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 19(2), 103-115.
  • Özkan, Ş. Y., Ergenekon, Y., Çolak, A., Kaya, Ö., & Cavkaytar, S. (2015). Otizm spektrum bozukluğu. A. Cavkaytar (ed.). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
  • Kabali, H. K., Irigoyen, M. M., Nunez-Davis, R., Budacki, J. G., Mohanty, S. H., Leister, K. P., & Bonner Jr, R. L. (2015). Exposure and use of mobile media devices by young children. Pediatrics, 136(6), 1044-1050.
  • Korkmaz, B. (2001). Otizm: Başlıca davranış sorunları ve pratik yaklaşım. Yeni Symposium, 39, 26-34.
  • Korkmaz, B. (2010). Otizm: Klinik ve nörobiyolojik özellikleri, erken tanı, tedavi ve bazı güncel gelişmeler. (Çağrılı yazar), Türk Pediatri Arşivi Dergisi, 80. Yıl, 45, 37-44.
  • Kushima, M., Kojima, R., Shinohara, R., Horiuchi, S., Otawa, S., Ooka, T., & Katoh, T. (2022). Association between screen time exposure in children at 1 year of age and autism spectrum disorder at 3 years of age: the Japan Environment and Children’s Study. JAMA Pediatrics, 176(4), 384-391.
  • Lord, C., Elsabbagh, M., Baird, G., & Veenstra-Vanderweele, J. (2018). Autism spectrum disorder. The Lancet, 392(10146), 508-520.
  • Lissak, G. (2018). Adverse physiological and psychological effects of screen time on children and adolescents: Literature review and case study. Environmental research, 164, 149-157.
  • Lyall, K., Croen, L., Daniels, J., Fallin, MD., Ladd-Acosta C., Lee, BK., Park BY., Snyder, NW., Schendel D., & Volk, H. (2017).The changing epidemiology of autism spectrum disorders. Annual Review Of Public Health. 38:81-102.
  • Nalbant, K., Erden, S., Yazar, A., & Kılınç, İ. (2022). Investigation of the relation between epithelial barrier function and autism symptom severity in children with autism spectrum disorder. Journal of Molecular Neuroscience, 1-7.
  • Melchior, M., Barry, K., Cohen, D., Plancoulaine, S., Bernard, J. Y., Milcent, K., ... & Charles, M. A. (2022). TV, computer, tablet and smartphone use and autism spectrum disorder risk in early childhood: a nationally-representative study. BMC Public Health, 22(1), 1-7.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook, Sage. Nealy, C. E., O'Hare, L., Powers, J. D., & Swick, D. C. (2012). The impact of autism spectrum disorders on the family: A qualitative study of mothers ’perspectives. Journal of Family Social Work, 15(3), 187-201.
  • Özbaran, B. (2014). Otizm spektrum bozukluklarında çevresel faktörler etkili midir. The Journal of Pediatric Research, 1(4), 170-173.
  • Sadeghi, S., Pouretemad, H. R., Badv, R. S., & Brand, S. (2023). Associations between symptom severity of autism spectrum disorder and screen time among toddlers aged 16 to 36 months. Behavioral Sciences, 13(3), 208.
  • Sirer, E. (2020). Eğitimin ekran üzerinden teknolojik dönüşümünde pandemi döneminin etkisi. OPUS International Journal of Society Researches, 16(29), 1987-2018
  • Radesky, JS., Silverstein, M., Zuckerman B, & Christakis DA. (2014). Infant self-regulation and early childhood media exposure. Pediatrics, 133:e1172-1178. Salimova, K. R. (2022). Neurophysiological correlates of impaired development in autism spectrum disorder (ASD). Biology Bulletin Reviews, 12(2), 140-148.
  • Sandin, S., Lichtenstein, P., Kuja-Halkola, R., Larsson, H., Hultman, C. M., & Reichenberg, A. (2014). The familial risk of autism. Jama, 311(17), 1770-1777.
  • Stamou, M., Streifel, K. M., Goines, P. E., & Lein, P. J. (2013). Neuronal connectivity as a convergent target of gene×environment interactions that confer risk for Autism Spectrum Disorders. Neurotoxicology and teratology, 36, 3-16.
  • Sucuoğlu, B. (2012). Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların problem davranışlarının azaltılması. E. Tekin-İftar (Ed.). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve eğitimleri (ss. 183-238). Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Top, F. Ü. (2009). Otistik çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları sorunlar ile ruhsal durumlarının değerlendirilmesi: Niteliksel araştırma. Çocuk Dergisi, 9(1), 34-42.
  • Tordjman, S., Somogyi, E., Coulon N, Kermarrec S, Cohen D, Bronsard G, Bonnot O, Weismann-Arcache C, Botbol M, Lauth B. (2014). Gene× Environment interactions in autism spectrum disorders: role of epigenetic mechanisms. Frontiers İn Psychiatry. 5:53
  • Westby C. (2020). Screen time and children with autism spectrum disorder. Folia Phoniatr Logop. 1-8. Yıldırım, C., Acar, G., Polat, M. G., Mete, E., Kaygusuz, R., & Yazıcı, C. G. (2021). Gelişimsel koordinasyon bozukluğunda nörogörüntüleme. Turk J Neurol, 27, 5-16.
  • Yılmaz, D., & Güney, R. (2021). Medyanın çocuklar üzerindeki etkileri ve Kullanımına İlişkin Öneriler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 14(4), 486-494.
  • Zimmerman, F. J., Christakis, D. A., & Meltzoff, A. N. (2007). Television and DVD/video viewing in children younger than 2 years. Archives Of Pediatrics & Adolescent Medicine, 161(5), 473-479.
Uluslararası Temel Eğitim Çalışmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2717-8005
  • Başlangıç: 2020
  • Yayıncı: Lütfi ÜREDİ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Birlikte Yaşama Kültürünün Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ve Ders Kitabındaki Durumunun İncelenmesi

Ahmet Akif ERBAŞ

Okul Öncesi Dönem Çocukların İzledikleri Çizgi Filmlerin Akran Zorbalığı Açısından İncelenmesi: Rafadan Tayfa Örneği

Beyza DİLEK ÇİN, Özge ÖZEL, Prof. Dr. Perihan ÜNÜVAR

Çocukların Ekran Kullanım Sürelerinin Otizm Spektrum Bozukluğu Semptomlarındaki Etkisine Yönelik Yapılan Çalışmaların İncelenmesi

Hülya TORUN YETERGE