TÜRKİYE’NİN KÜÇÜK ÖLÇEKLİ ŞEHİRLERİ İÇİN YIĞMA KONUT POTANSİYELİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bugün Türkiye’deki kentsel nüfusun büyük kısmı yüksek katlı betonarme apartman bloklarında yaşamaktadır. Bunun nedeni, 20. yüzyılda çelik ve betonun yığma yapı malzemelerinin yerini almasıdır. Yığma yapım sisteminin birçok avantajına rağmen bugüne kadar, yığma yapı malzemeleri Türkiye’deki deprem bölgeleri için uygun malzeme olarak düşünülmemiştir. Böylece, 1950’lerde Türkiye’nin her bölgesinde konut blokları için yapı malzemesi olarak betonarme kullanılmaya başlanmıştır. Bu değişimin başında büyük şehirler gelmekle birlikte bir kaç yıl sonra küçük ölçekli şehirler de bu değişimin takipçisi olmuşlardır. Ancak, bu betonarme konutların yapımından önce kendi yerel özelliklerini taşıyan bu şehirler betonarme konut bloklarının yapımıyla birbirinin benzeri şehirler haline gelmişlerdir. Bu sebeple bu çalışmada ilk olarak bazı küçük ölçekli şehirlerdeki (Bolu, Düzce, Çankırı, Çorum, Kastamonu, Kırıkkale) konut tipolojisi incelenmiş ve bu şehirler için yüksek katlı betonarme konutların yerine 4 katlı yığma konut yapıları önerilmiştir. Buradaki amaç bu bölgelerde yığma yapıları yeniden hayata geçirmektir. Bunu başarabilmek için, 4 katlı bir yığma yapının 4 katlı bir betonarme yapıyla mimari özelliklerinde hiçbir değişiklik yapmadan aynı performansı gösterebileceğini ispatlamak gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada ilk basamak olarak iki yapım sisteminin maliyet ve sektör karşılaştırması yapılarak yığma yapım sisteminin avantajları ortaya konmuştur.

THE EVALUATION OF THE MASONRY RESIDENTIAL BUILDING POTENTIAL IN THE SMALL-SCALE CITIES OF TURKEY

Today the vast majority of urban population in Turkey is living in multi-story apartment blocks constructed of reinforced concrete due to the fact that in the late 19th century concrete and steel took the place of traditional materials such as masonry. In spite of many advantages of masonry buildings, until recently, masonry was not considered to be a convenient material for building construction in seismic zones of Turkey. Thus, in 1950’s for the residential building reinforced concrete started to be used as a construction material in every region of Turkey. This building material first became popular and was widely used but after a short while it was also used in smaller cities. Before the construction of reinforced concrete residential buildings each of these small-scale cities had their own local characteristics but after a rapid urbanization period all of these cities became similar to each other. Therefore, in this study firstly residential building typologies in some small-scale cities (Bolu, Düzce, Çankırı, Çorum, Kastamonu, Kırıkkale) are investigated and for these cities 4-storey masonry residential buildings is proposed instead of multi-story reinforced concrete apartment blocks. Here, it is aimed to enliven the use of masonry again in these regions. To achieve this aim it is necessary to verify the fact that it is possible to construct a four-story residential building with masonry bearing walls instead of reinforced concrete beam and column skeleton system keeping the existing plan scheme in other words without changing its architectural characteristics. For this reason, as a first step, cost comparison of these two different structural systems is made and the advantages of masonry buildings are shown in this study.

___

  • Schneider, R. R., Dickey, W. L., Reinforced Masonry Design, Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, 1994.
  • Taly, N., Design of Reinforced Masonry Structures, The McGraw-Hill Companies, Inc., , USA. Sinha B. P., Development and Potential of Structural Masonry, Seminário sobre Paredes de Alvenaria, P.B. Lourenço & H. Sousa (Eds.), Porto. 2002.
  • Bilgin, I., Türkiye’nin Modernlesme Süreci Içinde Konut Üretimi, 2002,
  • Last accessed: November 3, Bilgin, İ., Türkiye'de Toplu Konut Üretimi ve Mimarlik, 2002,
  • Last accessed: November 3, Map of Turkey, En Son Erişim Tarihi: Eylül 14, 2005.
  • Bachmann, H., Seismic Conceptual Design of Buildings – Basic Principles for Engineers, Architects, Building Owners, and Authorities, BWG, Biel, pp. 34-35, 2003.
  • Er Akan, A., Fotoğraf Arşivi, 2006.
  • Türk Yapı Sektörü Raporu 2005, Yapı Endüstri Merkezi, İstanbul, 2005 pp. 70, 77, 100,
  • Brick, Tile and Prefabricated Construction Materials, SPO (Prime Ministry State Planning Organization): DPT: 2530.ÖİK:546.2000, 8th Development Plan, 2000, p.4-15.
  • Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, İnşaat ve Tesisat Analiz ve Birim Fiyatları , En Son Erişim Tarihi: Ekim12, 2008.