KOMPLEKS BİR YAPIDA MEKANIN ALGISAL KALİTEYE ETKİSİ: SDÜ HASTANESİ ÖRNEĞİ

Mimari formun zenginliği iç mekanda algısal ve biçimsel anlamda farklı deneyimleri sunar. Bu noktadan hareketle, mekanın kullanıcıya sunduğu fayda işlevsel anlamda önemini korurken toplumsal ve psikolojik faydaları da devreye sokmuştur. Kullanıcısına algısal ve biçimsel farklılıklar sunan mekan, yaşamın sağlıklı ve mutlu devam ettirilmesindeki rolünü ortaya koymuştur. Bu durumun hastane yapılarıyla daha da anlam kazandığı söylenebilir. Bu çalışmada, mekan deneyiminin kullanıcı üzerindeki etkilerinden yola çıkarak, mekanın algılanmasındaki rolünü ortaya koymak adına, 17-25 yaş aralığındaki 96 kişiden oluşan deneyimli bir grup ile birlikte aynı yaş aralığı ve kişiden oluşan deneyimsiz diğer bir grupla hastane içerisinde açık keşif çalışması yapılarak bu gruplara anket uygulanmıştır. Deneyimin, mekanın algılanmasındaki rolü tespit edilmiş ve gelecekteki akademik çalışmalara ışık tutacak bazı çıkarımlarda bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Mekan deneyimi, algısal ve davranışsal süreç, hastane mekanı, fonksiyonel kalite

EFFECT OF SPACE ON PERCEPTUAL QUALİTY IN A COMPLEX BUILDING: EXAMPLE OF SULEYMAN DEMIREL UNIVERCITY HOSPITAL

A wealth of architectural form in complex structures brings about experiences in the interior space that had never happened before. From this point, the importance of space while maintaining its advantages in functional sense has also activated social and psychological benefits to users. Space offering perceptual and formal differences to users, while sustaining to exhibit the role of a healthy and happy life, has gained a deeper meaning when it come to complex hospital structures. In this study, based on the experience of the effects of space on its users, so as to determine the role in the name of the perception of space, an open exploratory survey questionnaire was administered in the SDU hospital to both an experienced group of 96 people between the ages of 17-25 and an inexperienced group of 96 people between the ages of 17-25. At the end experience of space was proved the role of perception of space and recommendations were made to shed light on future studies.

Keywords:

Experience of Space, Perceptional and Behavioral Process, Hospital Space, Functional Quality,

PDF

___

Asiliskender, B., 2002. Mekan Kavramı, Okuyan Us Dergi, s:15, İstanbul.
C. Alexander, I. Sara and M. Silverstein (1968) A Pattern Language Which Generates Multi- Service Centers. Berkeley: Center for Environmental Structure.
Bell, S., 1999. Landscape: Pattern, Perception and Process. E& FN Spon. London.
Bell, P. A., Grene, T., Fisher, J. ve Baum, A. S., 2001. Environmental Psychology, fifth edition, United Stattes of America, Harcourt College Publishers, s:55-66.
Çerekçi, S., 1998. Ankara Gazinosundaki Kullanıcıların GATA Hastanesinden Beklentileri Analizi, Y.Lisans Tezi, GATA., Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ergenoğlu, A. S. ve Aytuğ, A., 2007. Sağlık Kurumlarında Değişen Paradigmalar ve İyileştiren Hastane Kavramının Mimari Tasarım Açısından İredelenmesi”, Megaron, YTU Mim Fak E Dergisi, Cilt 2, Sayı 1.
Garling, T., Book, A., Ergezen, N. ve Lindberg, E., 1981. Memory for the Spatil Layout of the everyday physical environment: Empirical Findings and Their Theoritical implications. Environmental Design Research Association 12, 69-77.
Gibson, J., 1996. The Senses Considered as Perceptual Systems, Boston, Houghton Mifflin.
Goldstein, E.B., 1989. Sensation and Perception. (3rd Ed.) Wadsworth Publishing Company. Belmont, California.
Güç, B., Gençel, Z., Karadayı, A., 2012. A Numerical Modelling of Space-User Relations
in University Hospital Structures, SDU International Journal of Technological
Science, Vol 4, No 1.
Güç, B., Gençel, Z., Karadayı, A., 2013. Mekan, Algı, Biliş Bağlamında Hastane Tasarım
Dilini Anlamak: SDU Hastanesi Örneği, Süleyman Demirel üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü Dergisi.17(1), 133-146.
Gür, Ş. Ö., 1996. Mekan Örgütlenmesi, Gür Yayıncılık, Trabzon.
Haq, S., 2001. Complex Architectural Settings: An Investigation of Spatial and Cognitive Variables Through Wayfinding Behavior”, Doctor of Philosophy in Architecture, Georgia Institue of Technology.
Haq, S., Girotto, S., 2003. Ability and intelligibility:Wayfinding and environmental cognition in the designed environment, Proceedings, 4th International Space Syntax Symposium, London.http://www.scribd.com/doc/6707721/Ability-and- IntelligibilityWayfinding-and-Environmental-Cognition-in-the-Designed- Environment 14.01.2008.
Hirtle, S. C. ve Heidorn, P. B., 1993. The Structure of Cognitive Maps:Representations and Processes. In Tommy Garling ve Reginald Golledge (eds), Behavior and Environment: Psychological and Geographical Approaches, (Vol. Advances in psychology)(pp.170-192): U Pittsburgh, PA, USA.
Kaplan, S., 1973. Cognitive Maps in Perception and thought. In R. Downs & Stea (Eds), Image and Environment: Cognitive Mappings and spatial behavior. Chicago:Adline.
Kazanasmas, Z.T., 2002. Lighting in Hospital Arhitecture: Effectiveness of Lighting Systems for Inpetient Departmens; A Case Study on İbn-i Sina Hospital, Master of Science, The Department of Architecture, The Middle East Technical University, Ankara, v-vi.
Kubat, A. S., Eyüboğlu, E., Ertekin, Ö. ve Özer, Ö., 2003. Space Syntax Modelinin
Kentsel Dönüşüm Projelerinde Kullanılması için Galata kulesi çevresi ve Hendek
caddesinin yeniden geliştirilmesi, yeni bir işlev yüklenerek şehirsel yasama
kazandırılması- I. Rapor, IBSB Emlak İstimlak Daire Başkanlığı, Yerleşmeler ve
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü için hazırlanan rapor, ITÜ Çevre ve Şehircilik UYG-AR Merkezi, İstanbul.
Lang, J., 1987. Creating Architectural Theory, The Role of Behavioral Sciences in Enviromental Design, Van Nostrand Reinhold, New York, pp 86-110.
Peponis, J., Zimring , C. ve Choi, Y.K., 1990. Finding the Building in wayfinding, Environment and Behavior, 22, no.5, 555-590.
Porteous, J.D., 1996. Environmental Aesthetics: ideas, politics and planning. Routledge, London.& FN Spon. London.
Rapoport, A., 1990. The Meaning of the Built Environment: A Nonverbal Communication
Approach, The University of Arizona Press, USA.
Weisman, J., 1981. Evaluating Architectural Legibility: 'Way-Finding in the Built Environment , Environment and Behavior, 13:2 , p.189.
Yıldırım, K. ve Muslu, M. S., 2005. Poliklinik Bekleme Alanlarında Çevresel Faktörlerin
Kullanıcıların Fonksiyonel ve Algı-Davranışsal Performansına Etkisi:Gazi Hastanesi
Çocuk Polikliniği., Politeknik Dergisi, Cilt:9, sayı 1, s. 39-51.