Otomotiv Sektöründe Çalışan Kadın İşçilerin Ergonomik Risk Değerlendirmesi

Günümüzde otomotiv sektörünün giderek gelişmesi ile ülkemizde kadın işçiler işgücünün yaklaşık olarak %30’dan fazlasını oluşturmaktadır. Kadın çalışanların sayısının giderek artması onların iş hayatlarında karşılaştıkları mesleki riskleri de beraberinde getirmektedir. Kadınların bedensel çalışma gücünün erkeklere oranla daha az olması nedeniyle çalışma hayatları boyunca fiziksel, kimyasal, ergonomik, biyolojik ve psiko-sosyal risklere maruz kalmaları sonucu ciddi sağlık problemleri yaşamaktadırlar. Bu nedenle meydana gelecek tüm sağlık sorunlarının önüne geçilebilmesi için ergonomik risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, bir otomotiv firmasında çalışan kadın işçilere ait son 4 yılda meydan gelen iş kazaları ele alınarak ergonomik risk değerlendirilmesi yapılmıştır. Ele alınan verilerle iş sağlığı ve güvenliği performansını gösteren değerler hesaplanmış ve kazaya neden olan risk faktörleri kendi aralarında sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmanın ardından ergonomik risk faktörlerinden kaynaklı kazaların sayıları belirlenmiş ve öneriler sunulmuştur. Literatürde kadın çalışanlarına yönelik çalışmaların yetersiz olması sebebiyle bu çalışma yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Otomotiv, kadın çalışanlar, ergonomik risk, risk faktörleri

Ergonomic Risk Assessment of Female Workers Working in the Automotive Industry

Today, with the gradual development of the automotive industry, female workers constitute more than 30% of the workforce in our country..The increasing number of female employees brings along the occupational risks they face in their business life.Due to the fact that women have less physical working power than men, they experience serious health problems as a result of their exposure to physical, chemical, ergonomic, biological and psycho-social risks throughout their working life.For this reason, ergonomic risks should be determined and evaluated in order to prevent all health problems that may occur.In this study, ergonomic risk assessment was made by considering the occupational accidents that occurred in the last 4 years of female workers working in an automotive company.Values showing occupational health and safety performance were calculated with the data discussed, and the risk factors causing the accident were classified among themselves.After this classification, the number of accidents caused by ergonomic risk factors was determined and suggestions were presented.This study was carried out due to the inadequacy of studies on female employees in the literature.

Keywords:

Automotive, female employees, ergonomic risk, risk factors,

PDF

___

Akalp, G., & Özok, A.F. (2017). Ergonomik Risklerin Bulanık Mantık Yöntemi ile Modellenmesi ve Bir Uygulama. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5, 69-79. doi.org/10.21923/jesd.19802
Aksüt, G., Eren, T., & Tüfekçi, M. (2020). Ergonomik Risk Faktörlerinin Sınıflandırılması: Bir Literatür Taraması. Ergonomi, 3(3), 169-192. doi.org/10.33439/ergonomi.773896
Aytaç, S., Özok, A.F., Yamankaradeniz, N., Gökçe, A., Akalp, G., Çankaya, O., & Tüfekçi, U. (2018). Metal Sanayinde Çalışan Kadınların Ergonomik Risk Algısı: Bir Araştırma, Ergonomi, 1(1), 29-38. doi.org/10.33439/ergonomi.473023
Bilir, N., & Yıldız, A.N. (2014). İş Sağlığı ve Güvenliği, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
Björkstén, M.G., Boquist, B., Talbäck, M., & Edling, C. (2001). Reported Neck and Shoulder Problems in Female İndustrial Workers: The İmportance of Factors at Work and at Home. International Journal of Industrial Ergonomics, 27(3), 159-170. doi.org/10.1016/S0169-8141(00)00047-0
Borah, S. (2015). Ergonomic Assesment of Drudgery of Women Worker Involved in Cashew Nut Processing Factory in Meghalaya, India. Procedia Manufacturing, 3, 4665-4672. doi.org/10.1016/j.promfg.2015.07.557
Bozkurt, Ö., Meriç, S., & Kaymış, B. (2020). Otel İşletmelerinde Bulunan Ergonomik Risklerin Değerlendirilmesi: Van Örneği. Journal of Tourism Theory and Research, 6(1), 20-34. doi.org/10.24288/jttr.613975
Chiasson, M.E., Imbeau, D., Major, J., Aubry, K.., & Delisle, A. (2015). Influence of Musculoskeletal Pain on Workers Ergonomic Risk –Factor Assessments. Aplplied Ergonomics, 49, 1-7. doi: 10.1016/j.apergo.2014.12.011
Çağlayan, Ç., & Etiler, N. (2009) Türkiye’de Kadın İşçilerin Meslek Sağlığı. Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık Ve Güvenlik Dergisi, 9(33), 23-31.
Çağlayan, Ç., & Karaca, E. (2015). Ergonomi ve Kadın İşçiler. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 15(57), 24-28.
Dahlberg, R., Karlqvist, L., Bildt, C., & Nykvist, K.. (2004). Do Work Technique and Musculoskeletal Symptoms Differ Between Men and Women Performing The Same Type of Work Tasks. Applied Ergonomics, 35(6), 521–529. doi: 10.1016/j.apergo.2004.06.008
David, G.C. (2005). Ergonomic Methods for Assessing Exposure to Risk Factors for Work-Related Musculoskeletal Disorders. Occupational Medicine, 55(3), 190-199. doi: 10.1093/occmed/kqi082
Efe, Ö.M., & Efe, B. (2015). Tekstil Sektöründe İş Kazalarının Oluşumuna Ait Ergonomik Risklerin Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 623-629. doi:10.13140/RG.2.1.1268.8408
Felekoğlu, B., & Taşan, S.Ö. (2017). İş İle İlgili Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarına Yönelik Ergonomik Risk Değerlendirme: Reaktif/Proaktif Bütünleşik Bir Sistematik Yaklaşım. Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi Gazi üniversitesi, 32(3), 777-793. doi.org/10.17341/gazimmfd.337625
Jafry, T. (2000). Women, Human Capital and Livelihoods: An Ergonomics Perspective. Natural Resource Perspectives, 54, London. http://hdl.handle.net/10535/3665
Kahraman, M.F. (2012). Ergonomik Risk Değerlendirme Yöntemlerinin Çok Ölçütlü Karar Verme Teknikleri ile Önceliklendirilmesi ve Bütünleşik Bir Model Önerisi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kahya, E., & Çiçek, E. (2019). Seramik Sektöründe Taşıma İşlemlerinde Ergonomik Risk Değerlendirmesi-Bir Pilot Çalışma. Ergoterapi Ve Rehabilitasyon Dergisi, 7(1), 47-58. doi.org/10.30720/ered.419016
Leka, S., & Cox, T. (2008). PRIMA-EF Guidance on the European Framework for Psychosocial Risk Management: A Resource for Employers and Worker Representatives, WHO Protecting Workers’ Health Series, 9. ISBN 978 92 4 159710 4, ISSN 1729-3499.
Wallace R B. (1988). Maxcy-Rosenau-Last Public Health and Preventive Medicine. New York, Appleton & Lange
Pascual S.A., & Naqvi S. (2008). An İnvestigation of Ergonomics Analysis Tools Used in Industry in the İdentification of Work-Related Musculoskeletal Disorders. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 14(2), 237–245. doi: 10.1080/10803548.2008.11076755
Rathore, B., Pundir, A.K., & Iqbal, R. (2020). Ergonomic Risk Factors in Glass Artware Industries and Prevalence of Musculoskeletal Disorder. International Journal of Industrial Ergonomics, 80, 103043. doi:10.1016/j.ergon.2020.103043
Resnick, M.L., & Zanotti, A. ( 1997). Using Ergonomics to Target Productivity Improvements. Computers & Industrial Enginering, 33(1-2), 185-188. doi.org/10.1016/S0360-8352(97)00070-3
Simonds, R.H., & Grimaldi, J.V. (1956). Safety management : Accident Cost and Control. Homewood, Richard D. Irwin. Stallworth, O.E., & Kleiner, B.H. (1996). Recent Developments in Office Design, Facilities, 14(1/2), 34-42. doi.org/10.1108/02632779610108512
Taşoluk, A. (2011). Hazır Giyim Üretiminde Meslek Hastalıkları, Yorgunluk ve İş Kazaları Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi: Örnek Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
Veselinovic, S.P., Hedge, A., & Veselinovic, M. (2016). An Ergonomic Expert System for Risk Assessment of Work-Related Musculo-Skeletal Disorders. International journal of Industrial Ergonomics, 53, 130-139. doi.org/10.1016/j.ergon.2015.11.008
Wamalaa, S.P., Mittleman, M.A., Horsten, M., Gustafsson, K.S., & Gomer, K.O. (2000). Job Stress and the Occupational Gradient in Coronary Heart Disease Risk in Women. Social Science & Medicine, 51(4), 481-489. doi: 10.1016/s0277-9536(00)00006-x
Yamankaradeniz, N., Akalp, G., & Çankaya, O. (2015). Otomotiv Ve Metal Sektöründe Çalışan Kadınların Maruz Kaldıkları Fiziksel Risk Algısı. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 449-458. Doi:10.21923/MBTD.25100
Yapıcı, F., & Baş, H. (2015). Verimlilikte Ergonomik Faktörler. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 591-595.
Yılmaz F. (2010). Türkiye’de Kadın Çalışanların Mesleki Sağlık ve Güvenlik Koşulları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(13), 268-284.
Yürek, K., & Kaya, İ.E. (2019). Yol İnşaatı Şantiyelerinde Ergonomik Risk Değerlendirmesi, Avrupa Bilim Ve Teknoloji Dergisi, sayı 17, 1357-1366. doi.org/10.31590/ejosat.667469