PARANIN DÖNÜŞÜMÜNDE YENİ BİR EVRE: MERKEZ BANKASI DİJİTAL PARASI
Paranın tarihsel süreç boyunca büründüğü farklı biçimlerden yeni bir evreye geçişinin eşiğinde yer almaktayız. Finansal teknoloji ve inovasyonların güçlü etkisi ile ortaya çıkan Merkez Bankası Dijital Parası kavramı, paranın yalnızca şekil değiştirmesinin ötesinde tüm finansal sistemi etkileyebilecek düzeyde bir paradigma değişimine işaret etmektedir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, merkez bankası dijital parası hakkında kavramsal çerçevenin betimlenmesi, çeşitli ülkelerdeki gelişiminin incelenmesi ve parasal otoritelerin bu yeni uygulamaya yönelik stratejilerinin ele alınmasıdır. Çalışmanın sonucunda, merkez bankalarının konuya yakın ilgi gösterdikleri ve birçok ülkenin yeni düzene uyum sağlamaya yönelik çabalarının olduğu belirlenmiştir. Merkez bankası dijital para birimine geçişte öncü olan ve süreci kademeli şekilde ilerleten ülkelerin gelecekte önemli avantajlar sağlayabileceği değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Para, Merkez Bankacılığı, İnovasyon, Ödeme Sistemleri
A NEW PHASE IN MONEY’S TRANSFORMATION: CENTRAL BANK DIGITAL CURRENCY
Money has taken different forms throughout the historical process and now, we are on the verge of transition to the a new phase. The concept of central bank digital money, which emerged with the strong impact of financial technology and innovations, points to a paradigm that can affect the entire financial system beyond just the shape of money. In this context, the aim of the study is to describe the conceptual framework about the central bank digital currency, to examine the development in various countries and to discuss the strategies of monetary authorities for this new application. As a result of the study, it was determined that central banks showed a close interest in the subject and many countries have made efforts to adapt to the new order. It is considered that countries that are pioneers in the transition to the central bank digital currency and progress the process gradually can provide significant advantages in the future.
Keywords:
Money, Central Banking, Innovation, Payment Systems,
___
- Al, İ., & Akyazı, H. (2019). Merkez Bankası Dijital Parası ve Para Politikası Yansımaları. BAİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), s. 573-593.
- Auer, R., & Böhme, R. (2020, Mart). The Technology of Retail Central Bank Digital Currency. BIS Quarterly Review, s. 87.
- Auer, R., Cornelli, G., & Frost, J. (2020, Ağustos). Rise of the Central Bank Digital Currencies: Drivers, Approaches and Technologies. BIS Working Papers(No 880), s. 10-16.
- Barrdear, J., & Kumhof, M. (2016, Temmuz). The Macroeconomics of Central Bank Issued Digital Currencies. Bank of England Staff Working Paper, s. 65-67.
- Bech, M., & Garratt, R. (2017, Eylül). Central Bank Cryptocurrencies. BIS Quarterly Review, s. 57-60.
- BIS. (2020, Ekim 09). Bank for International Settlements. Şubat 20, 2021 tarihinde BIS Press Release: https://www.bis.org/press/p201009.htm adresinden alındı
- BIS. (2020). Central Bank Digital Currencies: Foundational Principles and Core Features. Bank for International Settlements, Basel.
- Bjerg, O. (2017, Haziran). Designing New Money the Policy Trilemma of Central Bank digital Curreny. CBS Working Paper, s. 23.
- Boar, C., & Wehrli, A. (2021, Ocak). Ready, Steady, Go? – Results of the Third BIS Survey on Central Bank Digital Currency. BIS Papers(No 114), s. 3-4.
- Boar, C., Holden, H., & Wadsworth, A. (2020, Ocak). Impending Arrival a Sequel to the Survey on Central Bank Digital Currency. BIS Papers(No.107), s. 5-7.
- BOE. (2020). Central Bank Digital Currency Opportunities, Challenges and Design. Bank of England.
- BOJ. (2020). The Bank of Japan's Approach Central Bank Digital Currency. Bank of Japan.
- Bordo, M. D., & Levin, A. T. (2017, Ağustos). Central Bank Digital Currency and the Future of Monetary Policy. NBER Working Paper Series(23711), s. 19-21.
- Brainard, L. (2020). An Update on Digital Currencies. San Francisco: Federal Reserve Bank of San Francisco.
- Chiu, J., Davoodalhosseini, M., Jiang, J., & Zhu, Y. (2020, Mayıs). Bank Market Power and Central Bank Digital Currency: Theory and Quantitative Assessment. Bank of Canada Staff Working Paper(2019-20), s. 42-43.
- Çetin, A. (2018). NOMİSMA Bağımsız ve Milli Para Sistemi (2.Baskı b.). İstanbul: Alfa Basım Yayın Dağıtım.
- Doğan, M. (2020). Transformation of Banking: Negative Interest Rates and Central Bank Digital Currency Design Principles and Implications. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi , s. 4-5.
- Dyson, B., & Hodgson, G. (2016). Digital Cash: Why Central Banks Should Start Issuing Electronic Money . Positive Money, s. 6-14.
- ECB. (2020). Report on a Digital Euro. European Central Bank, Eurosystem. ECB.
- Engert, W., & Fung, B. S. (2017, Kasım). Central Bank Digital Currency: Motivations and Implications. Bank of Canada Staff Discussion Paper(2017-16), s. 2-8.
- FED. (2020, Ağustos 06). Mart 07, 2021 tarihinde Federal Reserve Board: https://www.federalreserve.gov/paymentsystems/fednow_about.htm adresinden alındı
- Ferguson, N. (2018). Paranın Yükselişi Dünya'nın Finansal Tarihi. (B. Pala, Çev.) Yapı Kredi Yayınları.
- Grym, A. (2020). Lessons Learned from the World’s First CBDC. Bank of Finland Economics Review(No.8/2020), s. 2.
- Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2021). Ekonomi Reformları. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ankara.
- IMF. (2018, Kasım). Casting Light on Central Bank Digital Currency. IMF Staff Discussion Note(SDN/18/08), s. 27-29.
- Investing.com. (2020, Aralık). Mart 06, 2021 tarihinde Investing.com: https://tr.investing.com/news/cryptocurrency-news/tcmb-baskan-naci-agbaldan-dijital-para-acklamas-2079450 adresinden alındı
- Koç, S. (2020). Paranın Dijitalleşmesi ve Merkez Bankası Dijital Para Olasılığı. Akademik İzdüşüm Dergisi, 5(2), s. 196-204.
- KPMG. (2020). A Global Look at Central Bank Digital Currencies. The Block Research.
- Lee, E. (2020, Eylül). Central Bank Digital Currencies Tools for an Inclusive Future? Belfer Center for Science and International Affairs, s. 2-5.
- Nolting, C., Heinz, G., & Köhling, S. (2020). Central Bank Digital Currencies: Money Reinvented. CIO Special, Deutsche Bank Wealth Management, Frankfurt.
- Sandner, P. G., Gross, J., Grale, L., & Schulden, P. (2020, Temmuz). The Digital Programmable Euro, Libra and CBDC: Implications for European Banks. Mart 2021 tarihinde SSRN: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3663142 adresinden alındı
- Shirai, S. (2019, Şubat). Money and Central Bank Digital Currency. ADBI Working Paper Series(922), s. 15-17.
- Sinha, S., & Middleton, P. (2019). Retail CBDC's The Next Payments Frontier. OMFIF. London: Official Monetary and Financial Institutions Forum.
- TCCB. (2019). On Birinci Kalkınma Planı. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Ankara.
- TCMB. (2018). Central Bank Digital Currencies: Challenges & Opportunities. Basın Toplantısı, Muğla.
- TCMB. (2020). Mart 2021 tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Banka+Hakkinda/Kurumsal+Yapi/Idare+Merkezi/ adresinden alındı
- Tiryaki, G. (2016). Para ve Finansın Dönüşümü. Ankara: Efil Yayınevi.
- Tobin, J. (1985). Financial Innovation and Deregulation in Perspective. T. I. Studies (Dü.), The Second International Conference içinde (s. 19-29). Tokyo: Bank of Japan.
- Usta, A. (2017). Paranın Serüveni Kripto Paraların Öncesi ve Sonrası. Bankalararası Kart Merkezi Yayınları, s. 8-23.
- ISSN: 2687-3540
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Ahmet Vecdi CAN
Sayıdaki Diğer Makaleler
İŞLETME OKULLARINDA ERP ANAHTAR KULLANICI VE SON KULLANICI EĞİTİMİ İÇERİK TARTIŞMASI
CARRY TRADE YATIRIM STRATEJİSİ VE TÜRKİYE'DE BELİRLEYİCİLERİ
PARANIN DÖNÜŞÜMÜNDE YENİ BİR EVRE: MERKEZ BANKASI DİJİTAL PARASI
COVID-19 SALGINININ RİSK BİLEŞENLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KATILIM MODEL PORTFÖY ENDEKSİ
TÜRKİYE’DEKİ YATIRIMCILAR İLE FİNANSAL OKURYAZARLIK ÜZERİNE ETNOGRAFİK ARAŞTIRMA