WOLFGANG WEINGART’IN TİPOGRAFİ ANLAYIŞINDA YAPIBOZUMCULUK
Yapıbozumcu tasarım anlayışının önde gelen isimlerinden Wolfgang Weingart, tipografinin tasarımcıya sunduğu olanakları sonuna kadar kullananan, geleneksel İsviçre Tipografisi’ndeki izleyiciye doğrudan ulaşan anlatım biçiminin aksine, daha subjektif ve sezgiye dayalı bir sistem geliştirerek; etkili deneysel çalışmaları ile İsviçre Tipografisi’nin geleneksel kurallarını tam anlamıyla yıkan önemli bir isim olmuştur. Karmaşık imajları üst üste monte etmek, imgelerle dokuları birlikte kullanmak, resimsel imgelerle tipografiyi birleştirmek ve film pozitifleri olarak fotoğraflanan harf ve imajların üst üste tasarıma monte edilmesi Weingart’ın çalışmalarında önemli öğeleri oluşturmuştur. Tasarımlarında yaratıcılığı ve özgürlüğü yakalayıp, tekdüzeliği ve sıradanlığı yenerek kışkırtıcı oyunlar yaratmıştır. Bu tasarım anlayışı ile Yapıbozumcu yaklaşımın savunduğu gibi; eğlenceli bir oyuna dönüşen tasarımları ile etkileşimli bir iletişim sağlamış, karşılıklı konuşma gibi tasarımdaki anlam, onu yorumlayan okuyucunun katılımıyla yapılananan, tasarım okuyucusunu, anlamı inşa etmeye yönelten, yeni düşünceler üreten ve önyargıları yıkan kışkırtıcı bir olgu haline getirmiştir. Araştırma kapsamında, Wolfgang Weingart’ın tipografi anlayışı irdelenecek ve elde edilen bilgiler ışığında yapıbozumcu anlayışın temelleri açığa çıkarılacaktır. Aynı zamanda Yapıbozumcu anlayışın temelleri açıklanırken, bu anlayışın içinde bulunduğu Postmodern dönemin özelliklerine de değinilecektir.
___
- Akgül, R.F. (2008). “1980’lerden Günümüze Grafik Tasarımda Yapıbozumculuk”Yayınlanmamış sanatta yeterlilik tezi. Dokuz Eylül Güzel Sanatlar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Grafik Anabilim Dalı Sanatta Yeterlilik.
- Bektaş, D. (1992). Çağdaş Grafik Tasarımın Gelişimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Byrne, C. Witte, M. (2001) “A Brave New World: Understanding Deconstruction” Heller, S. Ballance, G. Graphic Design History. New York: Allworth Press.
- Hong, D.S., Hwang, M. (2006). “The Status and Prospects of Deconstruction in Graphic Design” Design Resarch Society, International Conference in Lisbon, IADE.
- Meggs, P. B. ve Purvis, A. W. (2011). Meggs History of Graphic Design. Canada: John Wiley&Sons. Inc.
- Lupton, E. & Miller, J. A. (2004). Design Writing Research. London: Phaidon Press Publisher.
- Lupton, E. (1997). “A Postmortem on Deconstruction?”,Design Culture An Anthology of Wrting From The AIGA Journal of Graphic Design, Der: Steven Heler ve Marie Finamore, New York: Allworth Pres.
- Norris, C. (2002). Deconstruction: Theory and Practice, New York: Routledge.
- Poyner, R. (2003). No More Rules, Graphic Design and Postmodernism, North America: Yale University Press.
- Strom, K. (2003). “Reading Scott Makela: The Subversion of Dyslexic Deconstruction” Design Issues, Volume: 19, Number:2.
- Tam, K. (2003). “Wolfgang Weingart’s Typographic Landscape” 2+3D Magazine Number:6
- Weingart, W. (2000). Typography: My Way to Typography. Switzerland: Lars Muller Publisher.