20758

Özel Eğitim Alanında Çalışan Öğretmenlerin Mesleki Benlik Saygısı ve Umut Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Araştırma ile özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin mesleki benlik saygıları ve umut düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, özel eğitim öğretmenlerinin mesleki benlik saygıları ile umut düzeylerinin demografik özelliklere göre anlamlı bir farklılığın olup olmadığına bakılmıştır. Ayrıca özel eğitim öğretmenlerin mesleki benlik saygıları ile umut düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığına bakılmıştır. Araştırma modeli olarak ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubu özel eğitim alanında çalışan 228 öğretmenlerden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu, mesleki benlik saygısı ve umut düzeyi ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda mesleki benlik saygısının demografik açıdan kadınlar lehinde anlamlı farklılık görülmüştür. Ayrıca kıdeme göre kıdem yılı 0-5 arasında olanların mesleki benlik saygılarının en yüksek olduğu görülmüştür. Mesleki benlik saygısının çalıştığı kurum türüne göre anlamlı farklılık çıkmamıştır. Umut düzeylerine göre demografik açıdan anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Mesleki benlik saygısı ile umut düzeyi arasında orta düzeyde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Özel eğitim, özel eğitim öğretmeni, mesleki benlik saygısı, umut düzeyi., Special education, special education teacher, professional self-esteem, hope level.

Examination of the Relationship Between Professional Self-Esteem and Hope Levels of Teachers Working in Special Education

The aim of the research is to examine the relationships between professional self-esteem and hope levels of teachers working in the field of special education. In the study, it was examined whether there is a significant difference between the professional self-esteem and hope levels of special education teachers according to demographic characteristics. In addition, it was examined whether there is a significant relationship between the professional self-esteem of special education teachers and their hope levels. The relational survey model was used as the research model. The research group consists of 228 teachers working in the field of special education. Personal information form, professional self-esteem and hope level scales were used to collect data. As a result of the research, a significant difference was observed in favor of women in terms of demographics of professional self-esteem. In addition, it has been observed that the professional self-esteem of those whose seniority is between 0-5 years is the highest. There was no significant difference according to the type of institution in which professional self-esteem works. There was no significant demographic difference according to the level of hope. It was concluded that there is a moderate relationship between professional self-esteem and hope level.

Keywords:

Special education, special education teacher, professional self-esteem, hope level.,

PDF

___

Akman, Y. ve Korkut, F. (1993). Umut ölçeği üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 193-202.
Arıcak, O.T. (1999). Öğretmen adaylarının benlik algısı ve mesleki benlik algılarının geliştirilmesine yönelik bir grupla psikolojik danışma uygulaması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 11-22.
Arıcak, T. ve Dilmaç, B. (2003). Psikolojik danışma ve rehberlik öğrencilerinin bir takım değişkenler açısından benlik saygısı ile mesleki benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (1), 1-8.
Atik, G. ve Kemer, G., (2009). Psychometric Properties of Children’s Hope Scale: Validity and Reliability Study, Elementary Education Online, 8(2).
Aydın, B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duygusal zeka ve umut düzeyleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Aydın, B., Kaya, S., Pala, H., Sarı, S. ve Şahin, M. (2012). Öznel iyi oluşu açıklamada umut ve yaşamda anlamın rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 827-836.
Barış, D.A. (2008). Müzik eğitimi ve benlik tasarımı. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 15, Ankara.
Bayat, B. (2003). Bireylerin benlik algısı (benlik tasarımları) sistemi ve bu sistemin davranışları üzerindeki rolü, Kamu-İş Dergisi, 7 (2), Ankara.
Deniz, Ç. (2017). Farklı branş öğretmenlerinin duygusal zeka özelliği ile mesleki benlik saygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Efilti, E , Çıkılı, Y . (2017). Özel eğitim bölümü öğrencilerinin benlik saygısı ile mesleki benlik saygısının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 0-0. DOI: 10.17240/aibuefd.2017.17.28551-304623
Gottfredson, L.S. (1981). Circumscription and compromise: a developmental theory of occupational aspirations. Journal of Counseling Psychology, 28 (6), 545-579.
Gürsoy, C.G., (1989). İlkokul öğretmenlerinin benlik kavramları ile mesleki benlik kavramları arasındaki bağdaşım düzeyini etkileyen bazı faktörler (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Irmak, M. (2015). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin mesleki benlik saygılarının belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sabahatin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Kiziroğlu, M. (2012). Sınıf öğretmenlerinin sosyodemografik özelliklere göre umutsuzluk düzeyleri (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Kuzgun, Y. (1983). Benlik ve ideal benlik kavramlarının, tercih edilen meslek kavramlarıyla ilişkisi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16 (1).
Küsgülü, Ü. (2014). Üniversite öğrencilerinin mutluluk, umut ve narsisizm düzeylerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Nelson Jones, R. (1982). Danışma Psikolojisi Kuramları (Çev: F. Akkoyun, V. Duymaz, B. Eylem, F. Korkut, S. Doğan). Birmingham: Cossel Educational Limited.
Özer Uzun, B. ve Tezer, E. (2008). Umut ve olumlu-olumsuz duygular arasındaki ilişkiler. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 81-86.
Özkan, İ. (1994). Benlik saygısını etkileyen etkenler. Düşünen Adam, 7(3), 4-9.
Schumann, N. M. (1991). Collegial relationship and self-esteem of beginning teachers (Unpublished Doctoral Dissertation). The University of Nebraska, Lincoln. Erişim adresi: http://digitalcommons.unl.edu/dissertations/AAI9211482/ (21.03.2017).
Sönmez. A. (2013). İlk ve ortaokullardaki öğretmenlerin benlik saygılarının mesleki tükenmişliğe etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Tekirgöl, D. (2011). Çalışanlarda mesleki benlik saygısının iş tatmini ve yaşam mutluluğu ile ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Toprak, Ş. (2007). İlköğretim okulu yöneticilerinin yaşam değerleri ile mesleki benlik saygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Vahapoğlu, Z. (2013). Ön lisans öğrencilerinin umut düzeyleri ve başarı yönelimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Yıldırım, Y., Kırımoğlu, H. ve Temiz, A. (2010). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi (Hatay İl Örneği). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 88-97.