KADERCİLİK EĞİLİMİ ÖLÇEĞİ’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Kadercilik, çevremizde gerçekleşen olayların ve/veya yaşanan durumların kontrolünün ne ölçüde olaydaki aktörün bireysel denetimi dahilinde olduğuna dair inançlarımızdır. Bireylerdeki kadercilik eğilimi, olaylar ve durumlar karşısında aksiyon alışlarını etkilemektedir. Bu açıdan bakıldığında kadercilik eğilimi birçok durumda eyleme geçiş, çözüm üretme, uygulama, girişimcilik, inisiyatif alma, başarma motivasyonu gibi birçok kavramın ortaya çıkıp çıkmayacağını belirleyen latent bir etken konumundadır. Bu yaklaşımla çalışmada, “Kadercilik Eğilimi Belirleme Ölçeği” geliştirilerek, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yürütülmüştür. Buna bağlı olarak farklı demografik gruplar için standardizasyon ve norm çalışmaları yürütülmüştür N=654 . Madde analizleri sonucunda Kadercilik Eğilimi Belirleme Ölçeğinin ’nin 15 maddeli 4 boyutlu kontrol yoksunluğu inancı, alınyazısı/önceden belirlenmişlik inancı, talihçi yaklaşım, irrasyonel sebep sonuç ilişkisi bir yapıya işaret ettiği anlaşılmıştır. Ölçeğin tamamı için yapılan güvenirlik çalışmasında Cronbach Alpha değeri 0,84; alt boyutlar için sırasıyla, 0,84; 0,82; 0,71; 0,57 olarak hesaplanmıştır. Kadercilik Eğilimi Belirleme Ölçeğinin nin Rotter Benlik Saygısı r 648 =,47 p=,000 ve Kontrol Odağı Ölçeklerinin r 649 =,56 p=,000 Kadercilik alt ölçekleri ile yüksek düzeyde anlamlı ancak orta düzeyde bir korelasyon gösterdiği anlaşılmıştır. Bu sonuçlarla Kadercilik Eğilimi Belirleme Ölçeğinin nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabileceğine karar verilmiştir. Kadercilik Eğilimi, cinsiyetler t 629,395 , p =.393 arasında anlamlı düzeyde farklılık göstermezken, eğitim F 4, 632 =8,19 p=,000 ve yaş F 7, 633 =2,69 p=,009 açısından anlamlı farklılık göstermiştir. Ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabileceğine karar verilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Kadercilik Eğilimi, Kadercilik, Geçerlik Güvenirlik Çalışması

Validity and Reliability Study Of Fatality Tendency Scale

Fatalism is our belief that the control of events and / or living situations in the circle is within the individual control of the actor at what level. Fatalism tendency in individuals affects their actions in the face of events and situations. From this point of view, the fatalistic tendency is a latent factor that determines whether many concepts such as action taking, problem solving, implementation, entrepreneurship, initiative, motivation to achieve will emerge in many cases. In studying this approach, studies of validity and reliability have been carried out by improving the Scale of Fatalism Determination. Accordingly, standardization and norm studies were conducted for different demographic groups N = 654 . As a result of the item analysis, it is understood that the Fatalism Tendency Scale points to a 15-item 4dimensional lack of control, destinity / pre-determined belief, luckiest approach, irrational causal relationship structure. Cronbach Alpha score in the reliability study for the whole scale was 0.84; 0.84; 0.82; 0.71; 0.57 for the sub-dimensions. It has been understood that the Fatalistic Tendency Scale has a high but significant but moderate correlation with the Rotter’s Self-Esteem Scale r 648 =, 47 p =, 000 and Kontrol Odağı Ölçeği r 649 = 56 p = . It was decided that these results could be used as a valid and reliable means of measuring the Fatalism Tendency Scale. Fatalism tendency, not significantly different between the sexes t 629,395 , p =.393 , showed significant differences in terms of education F 4, 632 =8,19 p=,000 and age F 7, 633 =2,69 p=,009 . It has been decided that the scale can be used as a valid and reliable measurement tool

Keywords:

Fatalism, Fatalism Tendency, Validity Reliability Study,

PDF

___

Anbari, F. T., Khilkhanova, E. V., Romanova, M. V., Ruggia, M., Tsay, H.-H., & Umpleby, S. A. (2009). Managing cross cultural differences in projects. PMI® Global Congress 2009—North America. Orlando, FL. Newtown Square,: PA: Project Management Institute.
Aycan, Z., & Kanungo, R. (2001). Cross-Cultural Industrial and Organizational Psychology: A Critical Appraisal of the Field and Future Directions. N.Anderson, D.S.Ones, H.Kepir-Sinangil, & C. (. Viswesvaran içinde, International Handbook of Work and Organizational Psychology (s. Vol.1 (pp. 285-409). ). London: Sage.
Aycan, Z., Kanungo, R. N., Mendonca, M., Yu, K., Deller, J., Stahl, G., & Khursid, A. (2000). Impact of culture on human resource management practices: A ten-country comparison. Applied Psychology: An International Review, 49(1), 192-220.
Bandura, A. (. (1995). Self-efficacy in changing societies. New York: Cambridge University Press.
Bernard, T., Dercon, S., & Taffesse, A. S. (2012). Beyond fatalism-an empirical exploration of selfefficacy and aspirations failure in Ethiopia. ESSP WORKING PAPER 46.
Cidade, E. C., M. J., Nepomuceno, B. B., Ximenes, V. M., & Sarriera, J. C. (2016). Poverty and fatalism: Impacts on the community dynamics and on hope in Brazilian residents. Journal of prevention & intervention in the community, 44(1), 51-62.
Dağ, İ. (1991). Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ)’nin Üniversite Öğrencileri İçin Güvenirliği ve Geçerliği,. Psikoloji Dergisi, 7 (26), ss. 10-16.
Dağ, İ. (2002). Kontrol Oda¤› Ölçe¤i (KOÖ): Ölçek Geliştirme, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49), 77 - 90.
Haynie, D. L., Soller, B., & Williams, K. (2014). Anticipating Early Fatality: Friends’, Schoolmates’and Individual Perceptions of Fatality on Adolescent Risk Behaviors. Jornal of Youth Adolescence, 43:175–192, DOI 10.1007/s10964-013-9968-7.
Jackson, Y. (. (2006). Encyclopedia of multicultural psychology. . London: Sage Publications.
Kasapoğlu, A. (2008). Kur’an açısından fatalizm-inkârcıların bir tutumu olarak kadercilik. Hikmet Yurdu, 1 (1), 87-107. .
Kiani, F., & Khodabakhs, M. R. (2014). Predictive power of injuries reporting rate and its dimensions by perceived organizational support for safety. Iranian journal of health sciences, 2(4), 36-45.
Kouba, L. (2016). A Survey: Theory of Control and Welfare State Attitudes. Procedia-Social and Behavioral Sciences, tudes. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 220, 210-216.
Maher, M. (1909). Fatalism. . In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Retrieved April 8, 2017 from New Advent: http://www.newadvent.org/cathen/05791a.htm.
Mounger, D. (2012). A Correlational Pilot Study of Fatalism and Self-efficacy among Appalachians with Type II Diabetes Mellitus. Undergraduate Honors Theses. Paper 56. http://dc.etsu.edu/honors/56.
Neff, J. A., & Hoppe, S. K. (1993). Race/ethnicity, acculturation, and psychological distress: Fatalism and religiosity as cultural resources. Journal of Community Psychology, 21, 3–20.
Nietzsche, F. W. (2012). Gezgin ve Gölgesi (çev. İsmet Zeki Eyüpoğlu), 176 s.,. İstanbul: Özgür Yayınları.
Nolan, B., & Whelan, C. T. (1999). Poverty in Ireland : the role of underclass processes. Dublin, http://www.esri.ie/UserFiles/publications/20070209094613/WP: Economic and Social Research Institute.
Oxford Dictionaries. (2017, 04 04). Fatalism. Oxford dictionaries: https://en.oxforddictionaries.com/definition/fatalism adresinden alındı
Rice, H. (2015). Fatalism. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2015 Edition) Edward N. Zalta (ed.).
Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal vs. external control of reinforcement. Psychological Monographs, 80, 1-28.
Ruiu, G. (2012). Is fatalism a cultural belief? An empirical analysis on the origin of fatalistic tenendencies. Munich: Munich Personal RePEc Archive, July.
Ruiu, G. (2013). The Origin of Fatalistic Tendencies: an Empirical Investigation. Economics & Sociology, Vol. 6, No 2, pp. 103-125. DOI:10.14254/2071-789X.2013/6-2/10.
Shapiro, J., & Wu, S. (2011). Fatalism and savings. The Journal of Socio-Economics, 0(5), 645-651, doi:10.1016/j.socec.2011.05.003.
Şimşekoğlu, Ö., & Nordfjærn, T. (2017). The role of safety culture/climate and social cognitive factors for driving behaviors of Turkish professional drivers transporting petroleum products. Journal of Risk Research, Vol. 20, No. 5, 650–663, http://dx.doi.org/10.1080/13669877.2015.1118150.
Whelan, C. T. (1996). Marginalization, Deprivation, and Fatalism in the Republic of Ireland: Class and Underclass Perspectives. European Sociological Review, 12 (1): 33–51.
White, M. J. (2012). Agency and Integrality: Philosophical Themes in the Ancient Discussions of Determinism and Responsibility. Springer Science & Business Media, 296 pages.
Wu, S. (2005). Fatalistic tendencies: an explanation of why people don’t save. Contributions to Economic Analysis and Policy, 4 (1), 1–21, Article 11.