ENERJİ TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEKLEMİNDE EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ

Ekonomik büyüme açısından enerji önemli bir girdidir. Bu çalışmada enerji tüketimi ile ekonomik büyüme ilişkisi 1970-2014 dönemi verileri kullanılarak analiz edilmektedir. Bu amaçla, birim kök testi Genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF), eşbütünleşme analizi Engle Granger, uzun ve kısa dönem analizleri uzun dönem ve kısa dönem analizi ise (hata düzeltme modeli) Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi (DEKK) ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemli bir ilişki vardır. Hata düzeltme modelinde ise hata düzeltme katsayısının negatif ve istatistiki olarak anlamlı olduğu görülmüştür. Seriler arasında ortaya çıkan bir sapmanın yaklaşık üç dönem sonra giderildiği tespit edilmiştir.Energy is an important input in terms of economic growth. In this study, the relationship between energy consuption and economic growth is analyzed over the period 1970-2014. For this purpose, Augmented Dickey-Fuller is used for unit root test, Engle-Granger is employed for cointegration analysis and Dynamic Ordinary Least Square (DOLS) is used for long run and short run analysis. Cointegration analysis suggests that energy consumption and growth tend to move together in the long-run. In Vector Error Correction model, the error correction term has expected sign and is statistically significant. It takes approximately three years to correct long-run disequilibra.

Anahtar Kelimeler:

-

PDF

___

Araç, A. ve M. Hasanov, (2014), “Asymmetries in the Dynamic Interrelationship Between Energy Consumption and Economic Growth: Evidence from Turkey”, Energy Economics, July, pp: 259-269.
Asteriou, D. ve S. G. Hall, (2007), Applied Econometrics A Modern Approach Using Eviews and Microfit, Palgrave Macmillan, Revised Edition, New York.
Benyamor, G., (2011), “Japonya’dan Uzaya Güneş Santrali” Hürriyet, 8 Eylül 2011.
BP Dünya Enerji İstatistikleri, http://www.bp.com/en/global/corporate/about-bp/energy-economics/statistical-review-of-world-energy.html, Son Erişim (10.10.2015).
Ceylan, R. ve S. Başer, (2014), “Türkiye’de Petrol Tüketimi İle Reel GSYİH Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Johansen Eşbütünleşme Yöntemi İle Analiz Edilmesi” Business and Economics Research Journal, Vol.5, Number 2, pp: 47-60.
Çetin, M. ve F. Şeker, (2012), “Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği” Uludağ Üniv., İİBF Dergisi, Cilt/Vol. XXXI, Sayı/No.1, pp:85-106.
Engle, R. ve C. W. J. Granger, (1987), “Co-Integration and Error Correction: Represention, estimation and Testing”, Econometrica, no: 55(2), ss: 251-276.
Esteve, V. ve F. Requena, (2006), “A Cointegration Analysis of Car Advertising and Sales Data in the Presence of Structural Change”, International Journal of the Economics of Business, 13(1), ss:111-128.
Göçer, İ. ve O. Peker, (2014), “Yabancı Doğrudan Yatırımların Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkileri: Türkiye, Çin ve Hindistan Örnekleminde Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 8 (1), ss: 87-116.
Iyke, B. N., (2013), “Electricity Consumption And Economic Growth in Nigeria: A Revisit Of The Energy-Growth Debate” Energy Economics, Vol.51, September, pp:166-176.
Karagöl, E., E. Erbaykal ve H. M. Ertuğrul, (2007), “Türkiye’de Ekonomik Büyüme İle Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8 (1) 2007, ss:72-80.
Mackinnon, J. G., (1996), “Numerical Distribution Functions For Unit Root and Cointegration Tests”, Journal of Applied Econometrics, 11, ss: 601–618.
Mohammadı, H. ve S. Parvaresh, (2014), “Energy Consumption and Output: Evidence from a Panel of 14 Oil-Exporting Countries” Energy Economics, Vol.41, January, pp:41–46.
Mucuk, M. ve D. Uysal, (2009), “Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme” Maliye Dergisi, S.157, ss:105-115.
OECD, http://stats.oecd.org/, Son Erişim (10.10.2015).
Omri, A., (2013), “CO2 Emissions, Energy Consumption And Economic Growth Nexus in MENA Countries: Evidence From Simultaneous Equations Models” Energy Economics, Vol.40, pp: 657-664.
Özata, E., (2010), “Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Ekonometrik İncelemesi” Dumlupınar Üniv. SBE Dergisi, Sayı 26, Nisan.
Salamalıkı, P. K. ve I. A. Venetıs, (2013), “Energy Consumption And Real GDP in G-7: Multi-Horizon Causality Testing in The Presence of Capital Stock, Energy Economics, Vol.39, pp:108-121.
Sevürtekin, M. ve M. Nargeleçekenler, (2010), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi Eviews Uygulamalı, Nobel Yayınları, 3. Baskı, Ankara.
Shahbaz, M., S. Khan ve M. I. Tahır, (2013), “The Dynamic Links Between Energy Consumption, Economic Growth, Financial Development And Trade in China: Fresh Evidence From Multivariate Framework Analysis” Energy Economics, Vol.40, November, pp:8–21.
Stern, D. I. ve K. Enflo, (2013), “Causality Between Energy And Output İn The Long-Run” Energy Economics, Vol.39, September, pp:135-146.
Şanlı, F. B. ve K. Tuna, (2014), “Türkiye’de Petrol Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi”, Maliye ve Finans Yazıları, Yıl: 28 Sayı: 102 Ekim, ss:47-64.
Şengül, S. ve İ. Tuncer, (2006), “Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme: 1960-2000” İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 242, ss.69-80.
Tarı, R. (2011), Ekonometri, Umuttepe Yayınları, 11. Baskı, Kocaeli.
Uçak, S. ve A. Usupbeyli, (2015), “Türkiye’de Petrol Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkisi” Ankara Üniv. SBF Dergisi, C.70, No: 3, ss:769-787.
Uzunöz, M. ve Y. Akçay, (2012), “Türkiye’de Büyüme ve Enerji Tüketimi Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, Çankırı Karatekin Üniv., SBE Dergisi, 3(2), ss:1-16.
Wong, S. L., Y. Chang ve W.-M.Chia, (2013), “Energy Consumption, Energy R&D and Real GDP in OECD Countries With and Without Oil Reserves”, Energy Economics, Vol.40, November, pp:51–60.
Yang, H., (2000), “A Note on The Causal Relationship Between Energy and GDP in Taiwan”, Energy Economics, Vol.22, pp:309-317.
Yıldırım, E., D. Şukruoğlu ve A. Aslan, (2014), “Energy Consumption and Economic Growth in The Next 11 Countries: The Bootstrapped Autoregressive Metric Causality Approach” Energy Economics, Vol.44, July, pp:14-21.
Zou, G. ve K. W. Chau, (2006), “Short- and Long-Run Effects Between oil Consumption and Economic Growth in China” Energy Policy, Vol.34, pp:3644–3655.