Uluslararası Adalet Divanı'nın Nikaragua/Kolombiya Kararının Türkiye'nin Deniz Uyuşmazlıklarına Yansımaları

Türkiye'nin Ege ve Doğu Akdeniz'deki uyuşmazlıkları, tarafların iddiaları arasındaki önemli farklılıklar dolayısıyla halen çözüme kavuşturulamamıştır. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve Yunanistan'ın politikaları, Türkiye'yi, Doğu Akdeniz'deki uzun ve kesintisiz kıyı hattına rağmen, dar bir deniz alanına hapsetmeyi öngörmektedir. Türkiye siyasi ve diplomatik yollarla bu sulardaki egemen haklarını korumaya çalışmaktadır. Türkiye BM Şartı'nın 33. maddesinde kayıtlı ve ortak rızaya dayalı hiçbir barışçıl çözüm yöntemini dışlamadan, hakça ilkeler çerçevesinde yapılmış bir anlaşmayla sınırlandırma hattını belirlemeye istekli olduğunu her fırsatta belirtmektedir. Uluslararası sözleşmelerde deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına dair somut ve detaylı kuralların bulunmamasından dolayı, bu alandaki uyuşmazlıkların çözümünde uluslararası yargı organlarının ve tahkim mahkemelerinin içtihatları hayati önem taşımaktadır. Bu çerçevede, Uluslararası Adalet Divanı tarafından yakın zamanda karara bağlanan Nikaragua ile Kolombiya arasındaki sınırlandırma uyuşmazlığı, Türkiye'nin deniz ihtilafları bağlamında önemli bir emsal teşkil etmektedir. Oy birliğiyle alınan söz konusu karar, uluslararası hukuk otoritelerinin dikkatini çekmiş ve olumlu karşılanmıştır. Coğrafyanın karmaşık yapısına rağmen karar, deniz alanlarının sınırlandırılması konusunda yerleşik içtihat ve kurallarla uyumlu şekilde verilmiş yaratıcı, hakkaniyetli ve dengeli bir çözümü içermektedir. Söz konusu davanın görüldüğü coğrafyanın Ege ve Doğu Akdeniz uyuşmazlıkları ile olan benzerlikleri, bu kararı Türkiye açısından ayrıca önemli kılmaktadır. Kararda ortaya konulan ilkeler, Türkiye'nin Ege ve Doğu Akdeniz uyuşmazlıklarına dair argümanlarını büyük oranda desteklemektedir.

Turkey's maritime disputes in the Aegean and Eastern Mediterranean seas have yet to be settled due to significant differences between parties' claims on the issues. Arguments of Greece and Greek Cypriot Administration of Southern Cyprus (Greek Cypriot) are intended to severely restrict Turkey's maritime areas despite its long and uninterrupted mainland coastline in these seas. Turkey is pursuing political and diplomatic paths to preserve its sovereign rights in these waters. Turkey, from the outset, declares its willingness to reach a delimitation agreement on the basis of equitable principles without ruling out any peaceful settlement method set forth in Article 33 of the UN Charter based on the mutual consent of both states. In the abscence of concrete and detailed rules in international treaties on maritime boundry delimitation, the jurisprudence of international courts and arbitral tribunals are of critical importance in resolving maritime disputes. Accordingly, the International Court of Justice's recent judgment on maritime dispute between Nicaragua and Colombia sets a crucial precedent to address Turkey's maritime disputes. In a short period, the unanimous judgment of the Court has generated considerable positive international attention. Given the complex geography of the region, the judgment of the Court was an equitable, creative, and balanced solution, consistent with well-established rules, principles, and jurisprudence of maritime boundary delimitation. The geographical similarities between the aforementioned case and the disputes in the Agean and Eastern Mediterrenean seas also highlight the importance of this judgment for Turkey. The principles laid down in this judgment are predominantly supportive of Turkish arguments regarding the disputes in these waters.

PDF

___

Acer, Yücel, "Ege Kıta Sahanlığı Sorununda Türkiye'nin Hukuki Durumu: Uluslararası Yargı Kararları Işığında Bir Değerlendirme", Avrasya Dosyası, Cilt. 8, Sayı. 4, 2002, s. 189-209.
Acer, Yücel, "Doğu Akdeniz'de Deniz Alanlarının Sınırlandırılması ve Türkiye", Uluslararası Hukuk ve Politika, Cilt. 1, Sayı. 1, 2005, s. 83-104.
Acer, Yücel, "Maritime Delimitation in the Aegean Sea Part-1," Journal of Turkish Weekly, 22 Mayıs 2007, http://www.turkishweekly.net/print.asp?type=2&id=215.
Acer, Yücel, "Deniz Alanlarının Sınırlandırılmasında Adaların Rolü ve Devletlerarası Uygulama", Uluslararası Hukuk ve Politika, Cilt. 4, Sayı. 16, 2008, s. 1-18.
Acer, Yücel, "İngiltere-Fransa Kıta Sahanlığı Sınırlandırma Davası: Ege Kıta S ahanlığı Uyuşmazlığına Yansımalar", içinde Sedat Laçiner, der., Bir Başka Açıdan İngiltere (Ankara: ASAM Yayınları, 2001).
Açıkgönül, Yunus Emre, Deniz Yetki Alanlarının Hakça İlkeler Çerçevesinde Sınırlandırılması (Ankara: Legal Kitabevi, 2012).
Arbitration between Barbados and the Republic of Trinidad and Tobago, relating to the delimitation of the exclusive economic zone and the continental shelf between them, 11 April 2006.
Bahçeli, Tozun, Greek-Turkish Relations since 1955 (Boulder: Westview Press, 1990).
Başeren, Sertaç Hami, "Doğu Akdeniz Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlığı", Stratejik Araştırmalar, Cilt. 8, Sayı. 14, Ocak 2010, s. 129-184.
Bern Experts Meeting: Bern on 31 January-2 February 1976.
BM nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliğinin Birleşmiş Milletler'e ilettiği 2013/14136816/22273 sayılı Nota,12 Mart 2013.
Bölükbaşı Deniz, Turkey and Greece - The Aegean Disputes: A Unique Case in International Law ( Londra: Routledge-Cavendish Publishing, 2004).
Case Concerning the Continental Shelf (Libya/Malta), 1985 I.C.J. reports. Case Concerning the Delimitation of the Continental Shelf Between the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, and the French Republic, (June 30, 1977).
Charney, Jonathan and Lewis M. Alexander, International Maritime Boundaries, Cilt. 1, (Martinus Nijhoff Publishers, 1993).
Delimitation of the Maritime Boundary in the Gulf of Maine Area (Can./U.S.), 1984, I.C.J. reports, (Oct. 12).
Dundua, Nugzar, "Delimitation of Maritime Boundaries Between Adjacent States", The Nippon Foundation - United Nations, 2006-2007, http://www.un.org/depts/los/ nippon/unnff_programme_home/fellows_pages/fellows_papers/dundua_0607_ georgia.pdf.
Gürel, Şükrü Sina, Tarihsel Boyutları İçerisinde Türk-Yunan İlişkileri (1821-1993) (Ankara: Ümit Yayıncılık, 1993).
İnan, Yüksel ve Yücel Acer, "The Aegean Disputes", http://www.foreignpolicy.org.tr/ documents/251202.pdf.
Juiyong, Shi, "Maritime Delimitation in the Jurisprudence of the International Court of Justice", Chinese Journal of International Law, 2010, s. 271-291.
Land and Maritime Boundary between Cameroon and Nigeria (Cameroon v. Nigeria : Equatorial Guinea intervening), Judgment, I.C.J. Reports 2002. Law of the Sea Bulletin, 2005, No. 57.
North Sea Continental Shelf (F.R.G./Den.; F.R.G./Neth.), 1969 I.C.J. 3 (February 20).
Note Verbale of Government of Greece addressed to the Government of the Republic of Turkey, 22 May 1976 and 19 December 1975, in Pleadings.
Pleadings, Oral Arguments, Documents, Aegean Sea Continental Shelf Case (Greece v. Turkey), Application Instituting Proceedings submitted by the Government of Greece ICJ.
Reichler, Paul S., "A Case of Equitable Maritime Delimitation: Nicaragua and Colombia 129 in the Western Caribbean Sea", Publicacion del Departamento de Derecho Internacional, Cilt. 2, Sayı. 3, 2013, s. 129-160.
Tanaka, Yoshifumi, "Reflections on the Concept of Proportionality in the Law of Maritime Delimitation", The International Journal of Marine and Coastal Law, Cilt. 16, Sayı. 3, 2001, s. 433-463.
Territorial and Maritime Dispute (Nicaragua v. Colombia), Judgment, I.C.J. Reports 2012.
Turkish Note Verbale, 27 February 1974, in Pleadings.
Vassalotti, Julia, "Rough Seas: The Greek-Turkish Aegean Sea Dispute and Ideas for Resolution", Loy. L.A. International and Comparative Law Review, Cilt. 33, Mart 2011.