ÖLÜME GÜLMEK: CUMHURİYET DÖNEMİ LATİN HARFLİ TÜRK MEZAR TAŞI YAZILARINDA MİZAH

Tarih sahnesinde kendine yer bulan tüm ulusların millî özelliklerini yansıtan bazı somut kültürel unsurları mevcuttur. Bunlardan biri de mezar taşlarıdır. Mezar taşları, bünyesinde barındırdığı motifler, semboller, damgalar, tarihî ve edebî değer taşıyan yazılarla ait olduğu toplumun düşünce yapısı, hayatı algılayış tarzı, kültürel unsurları, millî kimliği vb. ile ilgili eşsiz bilgiler ihtiva etmektedir. Taşıdığı kutsallık olgusu ve bunun getirdiği dokunulmazlık sayesinde eski dönemlerden günümüze dek varlığını büyük oranda koruyan mezar taşları, bugüne kadar birçok araştırmaya konu olmuş; ait olduğu milletin geçmişi, tarihi, sosyokültürel hayatı ve folkloru ile ilgili çeşitli bilgiler ve fikirler sunmuştur. Bu çalışmada, toplumların millî özelliklerinden biri olan mizahın, mezar taşlarına yansıyıp yansımadığı probleminden hareketle Türkiye’de bulunan günümüz mezar taşlarındaki gülmeye neden olan mizahi yazılar tespit edilip incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Mezar taşı yazıları, Mizah, Gülme

PDF

___

Boyraz, Ş. (2003). Türkiye’de Mezar Taşı Sözleri, Ankara: Akçağ Yayınları. Feinberg, L. (2010). “Mizahın Sırrı”, (Çev: A. Çelik, F. Koçsoy), Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar-2, (Yay. Haz: Ö. Oğuz, S. Gürçayır), Ankara: Geleneksel Yayıncılık.Klein, A. (1999). Mizahın İyileştirici Gücü, (Çev: Sibel Karayusuf), İstanbul: Epsilon Yayınları. Morreal, J. (1997). Gülmeyi Ciddiye Almak, (Çev: Kubilay Aysener, Şenay Soyer), İstanbul: İris Yayınları. Ovies, A. G. (2006). “Literature, Humor and Death In Old American Cemeteries Gravestones On Death: Words On Life”, Revista de Estudos Nortamericanos, No: 11, 93-108. Öğüt Eker, G. (2014). İnsan Kültür Mizah-Türk Eğlence Endüstrisinde Tüketim Nesnesi Olarak Mizah, (2. Baskı), Ankara: Grafiker Yayınları. Örnek, S. V. (1971). Anadolu Folklorunda Ölüm, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. Öztürk, M. (2004). “Kur’an, Kitab-ı Mukaddes ve Sümer Mitolojiisnde Habil-Kabil Kıssası”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 4, S. 1, 147-64. Shavladze, T. (2015). “The Death and Humor Paradox”, The Ceration, Volume: 6, Issue: 1, (ss. yok). Şentürk, R. (2010). Gülme Teorileri, İstanbul: Rasyo Yayınları. Usta, Ç. (2009). Mizah Dilinin Gizemi, (2. Baskı), Ankara: Akçağ Yayınları. Veren, E. (2018). “Eski Türk Yazıtlarında ve Metinlerinde Mizah”, Köktürk Yazısının Okunuşunun 125. Yılında Orhun’dan Anadolu’ya Uluslararası Türkoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabı Cilt: 2, İstanbul: Kesit Yayınları, 1478-1485.