Türkiye ve Seçilmiş OECD Ülkelerinde Ücretler Üzerindeki Vergi Takozu ve Medeni Durumun Vergileme Üzerine Etkileri
Devletler, toplum halinde yaşamanın gereği olarak ortaya çıkan kamu hizmeti ihtiyacının gerektiği şekilde yerine getirilebilmesi için gelire ihtiyaç duyarlar. Bunu da öncelikli olarak vergi gelirleri ile karşılarlar. Vergilemede adalet ilkesi gereği mükelleflerden ödeme güçlerine göre vergi alınır. Bireysel vergi yükünün tespitinde; ödenen vergilerin, gelire oranı esas alınmaktadır. Vergi yükünün ücret gelirleri üzerinde ortaya çıkardığı yük terminolojide vergi takozu (tax wedge) şeklinde tanımlanmaktadır. Vergi takozu, işgücü başına devlete ödenen vergiler ile sosyal güvenlik katkı paylarının toplamını ifade etmektedir. Vergi takozu, vergi yapılarına göre ülkeden ülkeye farklılık gösterebilirken indirim, istisna, muafiyet ve sosyal yardım şeklinde yapılan nakit transferleri ile aynı gelir türünün kendi içinde bile farklılıklar g?sterebilmektedir. Ücret geliri elde edenlerin medeni durumu ve çocuk sayısı da vergi takozunun azalması ya da artması yönünde etkiler yaratabilmektedir. Ücret üzerindeki vergi takozunun ve medeni durumun vergileme üzerindeki etkilerinin inceleneceği bu çalışmada; öncelikle konuya ilişkin yasal düzenlemeler hakkında bilgi verilecek daha sonra da Türkiye'de ücretler üzerindeki vergi takozu, seçilmiş OECD ülkelerindeki (Belçika ve Şili) ücretler üzerindeki vergi takozu ile karşılaştırılacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Ücret, Asgari Ücret, Asgari Geçim İndirimi, Vergi Takozu
The Effects Of The Tax Wedge On The Wage And Marital Status On Taxation In Turkey And The Selected OECD Countries
States need income in which they fulfill primarily with tax revenues to provide the requirement for proper public service which emerges from living as a community. Taxpayers are taxed acoording to their ability to pay due to the principle of fairness in taxation. The estimation of individual tax burden is based on the proportion of tax payment to income. The tax burden on wage income is defined as the tax wedge. The tax wedge represents the sum of taxes paid to the state [per labor] and the social security contributions. The tax wedge differs greatly among countries as their governments can use different tax structures to collect revenue. There can be differences even in the same type of income. It also differs depending on cash transfers which occur as discounts, exemptions, exceptions and, social benefits. Marital status and the number of children of those who obtained wage income may create increase or decrease effects on the tax wedge. In this study in which the effects of the tax wedge and the marital status of the taxpayers had been studied. Firstly, the information will be given about the legal regulations on the subject and then the tax wedge on the wage (income) in Turkey will be compared to the tax wedge on the wage (income) of the selected OECD countries (Belgium and Chile)
Keywords:
Wage, Minimum Wage, Minimum Living Relief, Tax Wedge,
___
- Bilici Nurettin (2013), Türk Vergi Sistemi, Editör: Recai Dönmez, Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları, Eskişehir, Temmuz 2013, Sayfa: 42.
- Demirkan Burak (2015), Ücret gelirlerinin vergilendirilmesi, Vergi Raporu, Sayı: 186, Mart 2015, s: 125.
- Eser, Burçin Yılmaz ve Harun Terzi (2008), Türkiye’de Asgari Ücret: Sorunlar Öneriler, İktisadi ve İdari http://dergipark.ulakbim.gov.tr/atauniiibd/article/viewFile/1025003762/1025003591. Dergisi, Cilt:22, Sayı:1, Ocak 2008
- GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı), Gelir Vergisi Kanunu, http://www.gib.gov.tr/gibmevzuat.
- GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı), Gelir İdaresi Başkanlığı Ücret Kazançları Vergi Rehberi, 2015, http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2015_Ucret.pdf.
- Gök, Musa ve A. Zafer Yalçın (2015), Türkiye'de Asgari Ücretliler Üzerindeki Vergi Yükünün Diğer Yükümlü Gruplarınki İle Karşılaştırılması, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt:13, Sayı:1, , http://dx.doi.org/10.11611/JMER580.
- Korkmaz, Adem ve Hüseyin Avsallı (2012), Türkiye'de Asgari Ücretin Hukuksal Yönü, Uluslararası Alanya http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423869093.pdf. Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:2, Yıl:2012
- Kızılot, Şükrü (1984), Asgari Ücretin Vergi Dışı Bırakılması ve Ortaya Çıkabilecek Sorunlar, Yasa Hukuk Dergisi, Şubat 1984, s: 179.
- Mutlu, Abdullah, Ahmet Arslan ve Kadir Kartalcı (2014), Gelir Vergisi Açısından Türkiye ve Belçika’nın Karşılaştırılması, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, 2014, http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ayd/article/download/5000125220/5000115088.
- Nar, Mehmet (2015), Ücret Gelirleri Üzerindeki Vergi Yükü: Vergi Takozu Uygulaması
- https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/3150/1440.
- OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development),(2015), Taxing Wages 2015, http://ifuturo.org/documentacion/TaxingWages2015.pdf.
- OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development),(2015), Tax Burden on Labour Income, http://www.oecd.org/ctp/tax-policy/taxing-wages-20725124.htm.
- Öncel, Mualla, Ahmet Kumrulu ve Nami Çağan (2010), Vergi Hukuku, s: 292.
- Resmi Gazete, Asgari Ücret Yönetmeliği, Tarih:01.08.2004, Sayı: 25540.
- T.C. SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu), 5510 Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, www.sgk.gov.tr/.../5510_sosyal_sigortalarvegss_kanunu.pdf, 07.01.2016
- Vergi Sirküleri, 2.1.2014 tarih ve 2014/13 sayılı
- ISSN: 2528-9942
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Politik Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Gülsüm Gürler HAZMAN, Mustafa KÜÇÜKİLHAN
Meltem İrteş GÜLŞEN, Şennur ÖZTÜRK
Türkiye'de Gelişmişlik Düzeyi Farklılıklarının Analizi
İşın ÇETİN, Mustafa SEVÜKTEKİN
The Determinants of Female Labor Force Participation for OECD Countries
Özlem TAŞSEVEN, Dilek ALTAŞ, Turgut ÜN
Minsky Haklı mıydı: 2008 Küresel Ekonomik Krizi Bağlamında Bir Analiz
Muhammed Veysel KAYA, Hasan Önder SARIDOĞAN
Türk İmalat Sanayinde Sektörler Bazında Verimlilik Çıktı İlişkisi: Verdoorn Yasası