Cumhuriyet Rejiminin Son On Yılında Türkiye’de Cumhuriyet ve Liderlik Üzerine Yapılmış Çalışmaların Bibliyometrik Analizi

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bugüne kadar geçen 100 yıllık serüveninde liderlerin ve liderliğin önemi büyüktür. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu, bir liderin bir devleti, bir örgütü, bir grubu veya bir kişiyi motive ve yönlendirme yeteneğinin sonuçlarına ilişkin önemli bir başarı örneğidir. Son yıllarda özellikle kurumlarda yaşanmakta olan skandallar, finansal çöküşler, iflaslar, ülkeler arasındaki çatışmalar nedeniyle liderlik kavramının ülkelere ve örgütlere katkılarını inceleyen araştırmalar artış göstermiştir. Bu araştırma Türkiye’de 2013 ile 2023 yılları arasındaki on yıllık süreçte cumhuriyet ve liderlik üzerine yapılmış çalışmaları bibliyometrik analiz yöntemi ile incelemektedir. Çalışma yakın geçmişten bugüne cumhuriyet ile liderlik konularını birleştiren araştırmaların profilini analiz etme ve araştırma boşluklarını belirleme amacı gütmektedir. Farklı ulusal veri tabanlarından cumhuriyet ve liderlik anahtar kelimeleri ile yapılan aramalarda 146 çalışmaya ulaşılmıştır. Buna göre konuya ilişkin en fazla yayın yapılan yılın 2021 yılı olduğu, çalışmalarda kavramsal araştırma yaklaşımlarının daha yüksek oranda kullanıldığı, çoğunlukla Atatürk’ün liderlik yaklaşımlarını güncel liderlik yaklaşımları ile ilişkilendiren konuların çalışıldığı, ampirik çalışmalarda araştırma yöntemlerinden çoğunlukla nicel yöntemlerin tercih edildiği ve genellikle anket yöntemiyle veri toplandığı, makalelerin çoğunlukla en az 21 en fazla 30 adet aralığında atıf aldığı, çalışmaların çoğunluğunun üç yazarlı olduğu ve makale yazarlarının çoğunlukla doçent unvanına sahip olduğu bulgularına ulaşılmıştır.

A Bibliometric Analysis of Studies on the Republic and Leadership in Turkey During the Last Decade of the Republican Regime

Leaders and leadership are of great importance in the 100-year adventure of Turkey since its foundation. The establishment of Turkey is an important example of the results of a leader's ability to motivate and direct a state, an organization, a group or an individual. In recent years, due to the scandals, financial collapses, bankruptcies and conflicts, there has been an increase in research on leadership. This study examines the studies on the republic and leadership in Turkey in the ten-year period between 2013 and 2023 by using bibliometric analysis method. The study aims to analyze the profile of research combining republican and leadership issues from the recent past to the present and to identify research gaps. In the searches made with the keywords republic and leadership from different national databases, 146 studies were reached. Accordingly, it was found that the year 2021 was the year with the highest number of publications on the subject, conceptual research approaches were used at a higher rate in the studies, mostly topics that relate Atatürk's leadership approaches to current leadership approaches were studied, quantitative methods were mostly preferred and data were collected by survey method, articles were mostly cited in the range of minimum 21 and maximum 30, the majority of the studies had three authors and the authors of the articles mostly had the title of associate professor.

___

  • Aksoy Kürü, S. (2022). Türkiye’de Hizmetkâr Liderlik Üzerine Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi (2008-2021). Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (1): 379-403.
  • Aktaş, Z. (2015). Örgütsel Gelişmenin Sağlanmasında Dönüşümsel Liderlik Özellikleriyle Mustafa Kemal Atatürk. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(39): 222-236.
  • Al, U. (2008). ‘‘Türkiye’nin Bilimsel Yayın Politikası: Atıf Dizinlerine Dayalı Bibliyometrik Bir Yaklaşım.’’ Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Al, U., ve Coştur, R. (2007). Türk Psikoloji Dergisi’nin Bibliyometrik Profili. Türk Kütüphaneciliği, 21(2): 142-163.
  • Al, U., Sezen, U., Soydal, İ. (2012). Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Yayınlarının Sosyal Ağ Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 29(1): 53-71.
  • Arıkan, S. (2001). Otoriter ve Demokratik Liderlik Tarzları Açısından Atatürk’ün Liderlik Davranışlarının Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,19(1): 231-257.
  • Arslan, S. (1996). Atatürk’ün Devlet Adamlığı Vasfı. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 12(36):931-952.
  • Aslan, T. (2008). Siyasi, Sosyal Ve Kültürel Açıdan Atatürk’ün Liderliği Üzerine Bir Deneme. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2): 241-261.
  • Bak, G. (2023). Scopus Veri Tabanında Yer Alan Türkiye’de Yazılmış Cumhuriyet Ve Basın Konulu Akademik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Kafdağı, 8(1): 100-112.
  • Baykal, A. N. (2020). Mustafa Kemal Atatürk'ün Liderlik Sırları Yöneticiler İçin Yeni Bir Bakış. Hümanist Kitap, İstanbul.
  • Baynal Doğan, T. G. , Doğan, S., Aykan, E. (2021). Liderlik Tarzlarının Bibliyometrik Analizi. Erciyes Akademi, 35(1): 161-189 .
  • Bayram, Ö. G. (1998). Atıf Verisi (Citation Data) Ve Enformetrik Yasalar: Türk Kütüphanecilik Literatüründeki Doktora Tezleri Üzerinde Bir Uygulama. Türk Kütüphaneciliği, 12(1): 142-163.
  • Cömert, M. (2004). ‘‘Dönüşümcü Liderlik’’, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 06-09 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, ss. 1-12, Malatya.
  • Çelik, S. (2019). Turizm Alanında Liderlik Konusu İle İlgili Hazırlanmış Tezlere Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz. Journal of Academic Value Studies, 5(4): 516-527.
  • Çiçek, D., Kozak, N. (2012). Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisinde Yayınlanan Hakem Denetimli Makalelerin Bibliyometrik Profili. Türk Kütüphaneciliği, 26(4):734-756.
  • Çora, A. N. (2016). Liderlik ve Atatürk. TURAN-SAM, 8(31): 150-159.
  • Demirbulat, Ö.G., Dinç, N.T. (2017). Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2): 20-30.
  • Dessler, G. (1998). Management, Prentice Hall, USA.
  • Ekşili, N., Alparslan, A. M. (2016). Gündemdeki Liderlik Konuları: Journal Of Organizational Behavior Dergisinde Bibliyometrik Bir Analiz (2010-2015). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 8(16): 274-291.
  • Ersoy, H. (2022). İlham Verici Liderlik ve Atatürk’ün İlham Verici Liderlik Özellikleri. Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities, 9(28): 25-37.
  • Geçikli, F. (2012). Liderlik ve Duygusal Zeka: Mustafa Kemal Atatürk Örneği. Atatürk İletişim Dergisi, 3:19-38.
  • Güldü, Ö., Aksu, N. E. (2016). Yıkıcı liderlik Algısı Ve Mesleki Tükenmişlik Arasındaki İlişkide Olumsuz Duygu Durumun Aracı Rolü. Çalışma İlişkileri Dergisi, 7(2): 91-113.
  • Gümüş, E. , Esen, M., Bellibaş, M. Ş. (2016). Eğitim Araştırmalarında "Lider Yetiştirme Ve Liderlik Geliştirme" Çalışmaları: 1980-2014 Arası Durum Tespiti. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40): 491-505.
  • Güneş, S.G., Gündoğdu K., Aksu, H. S. (2022). Bibliometric Analysis Of Volunteer Tourism Articles Published in National Reviewed Journals Indexed by ULAKBIM. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism, Recreation and Sports Sciences, 5 (1): 1-15.
  • Gürcan, N. (2021). Yönetimde Karizmatik Liderlik Tarzı ve Atatürk. New Era International Journal Of Interdisciplinary Socıal Researches,1(1):118-126.
  • Hotamışlı, M., Efe, D. (2015). Duygusal Zekâ Ve Liderlik İlişkisi Bağlamındaki Çalışmaların Bibliyometrik Analiz İle İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19 (1): 101-121.
  • Kaya, E., Küçükçene, M. (2023). Türkiye'de “Liderlik” Çalışmaları (1983-2021): Bibliyometrik Bir Analiz. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1):75-94 .
  • Khanra, S., Dhir, A., Parida, V., Kohtamäki, M. (2021). Servitization research: A review and bibliometric analysis of past achievements and future promises, Journal of Business Research, 131, 151-166.
  • Kılıç Özkaynar, G. (2017). Tarihte Öne Çıkan Türk Lider Örnekleri Üzerine Bir İnceleme. Ekonomi İşletme ve Yönetim Dergisi, 1(1):10-31.
  • Kırpık, G., Dönbak, E. R. (2021). Turizm Alanında Yer Alan Liderlik Araştırmalarının Bibliyometrik Analizi. Alanya Akademik Bakış, 5 (2): 883-909.
  • Koçel, T., (2014). İşletme yöneticiliği: Yönetim ve organizasyon, organizasyonlarda. davranış, klasik-modern-çağdaş ve güncel yaklaşımlar, Beta Yayınevi, İstanbul.
  • Kolburan, Ş. G., Tasa, H. (2016). Atatürk’ün Lider Kişiliği: Bilişsel Faktörler Çerçevesinde Bir Değerlendirme. Aydın İnsan ve Toplum Dergisi, 2(4): 79-98.
  • Komşuoğlu, A. (2007). ‘‘Türkiye’de siyasal liderlik ve kitle iletişimi: Bir örnek inceleme–Süleyman Demirel.’’ ICANAS International Congress of Asian and North African Studies, 10-15 Eylül 2007, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, pp. 10-15, Ankara.
  • Kongar, E. (2005), Devrim Tarihi ve Toplumbilim Açısından Atatürk, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Köse, S. (2021). Etkili Lider: Atatürk. International Journal of Business Economics and Management Perspectives, 1(1): 33-47.
  • Küçükali, R. (2006). Bir Lider Olarak Atatürk ve Eğitime Bakışı. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 211-222.
  • Mardin, Ş. (1999). Türk Modernleşmesi. İletişim Yayınevi, İstanbul.
  • Mısırdalı Yangil, F., Öztürk Başpınar, N. (2022). Mustafa Kemal Atatürk'ün Liderlik Tarzının Sürdürülebilir Liderlik Açısından Değerlendirilmesi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (2) : 323-350 .
  • Northouse P. G. (2015). Liderlik kuram ve uygulamalar. (Çev. C. Şimşek). Sürat Üniversite Yayınları, İstanbul.
  • Polat, Ç., Sağlam, M. ve Sarı, T. (2013), Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi’nin Bibliyometrik Analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2): 273-288.
  • Savrun, B.,Mutlu, H.M. (2019). Kent Lojistiği Üzerine Bibliyometrik Analiz, Kent Akademisi, 12 (38-2): 364-386.
  • Saygılı, Z. (2022). ‘‘30 Ağustos Başkomutanlık Meydan Muharebesi ve Mustafa Kemal Atatürk’ün Liderlik Dehası.’’ 4. Uluslararası 30 Ağustos Sempozyumu, 29-30 Ağustos 2022, s.95-99, İzmir.
  • Sipahi Döngül, E. (2023). Türkiye Cumhuriyeti üzerine yapılan çalışmaların bibliyometrik analizi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(ÖS), 117-127.
  • Taş, S. (2009). Atatürk’ün Dönüşümcü Liderliği. Uluslararası Teknolojik Bilimler Dergisi, 1(2):1-9.
  • Tozoğlu, B., Uçar, Ö. (2022). Turizm ve Liderlik Konulu Makalelerin Bibliyometrik Analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10 (1):358-379.
  • Tünay, B. (1985). Atatürk ve Liderlik. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 1(2): 555-572.
  • Uçkun, S. (2022). Otantik Liderlik Üzerine Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi, International Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 8 (47): 823-832.
  • Üsdiken, B., Pasadeos, Y. (1993). Türkiye’de Örgütler ve Yönetim Yazını. Amme İdaresi Dergisi, 26(2): 73-93. Vahapoğlu, H. (1998). Atatürk ve Liderlik. Erdem, 11(32):647-658.