Kadın Sporcuların Spor Pazarlamasında ve Spor Medyasında Cinsel Obje Olarak Sunulması Üzerine Bir Derleme Çalışması

Bu araştırma spor yapan kadınların çeşitli medya organları tarafından yeni rekabet alanlarının oluşması nedeni ile tüketim adı altında kadın bedeninin cinsel bir obje haline getirilip izleyici ve tüketicilere sunulmasını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Dünya düzeni yirminci yüzyılın son çeyreğinde modernite olarak ifade edilen bir dönüşüm süreci içerisine girmiş ve bu süreçle birlikte görsel ve yazılı basında kadının yeri bu dönüşümden çok büyük ölçüde etkilenmiştir. Toplumsal yapıda meydana gelen değişiklikler nedeni ile medya organları tüketiciye karşı farklı politikalar izlemeye başlanmış ve bu politikalar arasında en dikkat çeken ise erotikleşmeyi birçok marka ve ürün tanıtımının içerisine sokup sporcu kadınların bedenlerini medya ve çeşitli organlar tarafından cinsel bir obje haline dönüştürüp sunmasıdır. Araştırma modeli olarak nitel araştırma yöntemlerinden betimsel durum çalışması ile doküman analizi çalışması kullanılmıştır. Araştırma sonucunda spor yapan ve sporcu olan kadınların yapmış olduğu branşlarındaki başarılar veya sağlık amaçlı yapılan sporun; kamera karşısında veya çeşitli basın ve yayın organlarında cinsel bir objeye dönüştürülüp tüketiciye sunulduğu tespit edilmiştir.

A Compilation Study on Presenting Female Athletes as Sexual Objects in Sports Marketing and Sports Media

This research was carried out in order to investigate how the female body is turned into a sexual object and presented to the audience and consumers under the name of consumption, due to the formation of new competition areas by various media organs of women doing sports. The world order entered into a transformation process called modernity in the last quarter of the twentieth century, and with this process, the place of women in the visual and print media was greatly affected by this transformation. Due to the changes in the social structure, media organs have started to follow different policies against the consumer, and the most striking among these policies is that by introducing eroticization into many brand and product promotions, the sportswomen's bodies are transformed into a sexual object by the media and various organs. As a research model, descriptive case study and document analysis study, which are among the qualitative research methods, were used. The case study reveals the limited situations in any field and provides a systematic research to establish the infrastructure that will enable their development. In document analysis, also known as documentary scanning, data is obtained by examining existing records and documents. Document analysis includes the processes of finding, reading, taking notes and evaluating resources for a specific purpose. As a result of the research; It has been determined that it is turned into a sexual object in front of the camera or in various press and media organs and presented to the consumer.

___

  • Akkaya, C., & Kaplan, Y. (2014). Toplumsal cinsiyet bağlamında spor medyasında kadın. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 2), 177-182. https://doi.org/10.14486/IJSCS189
  • Argan, M., & Katırcı, H. (2002). Spor pazarlaması. Nobel Yayınları.
  • Arslan, B., & Koca, C. (2006). Kadın sporcuların yer aldığı günlük gazete haberlerinin sunumuna dair bir inceleme. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe, 17(1), 1-10. https://dergipark.org.tr/en/pub/sbd/issue/16400/171452
  • Aydın, M. (2009). Moderniteye dışardan bakmak (1. Baskı). Açılım Kitap.
  • Babacan, M. (2008). Nedir bu reklam. Beta Yayıncılık.
  • Bağce, H.E. (2004). “Modernliğin ve ikircikli serüveni”, modernlik ve modernleşme sürecinde Türkiye. Babil Yayınları.
  • Bahadur, N. (2014). Femvertising’ ads are empowering women — and making money for brands. https://www.huffingtonpost.com/2014/10/02/femvertising-advertising empoweringwomen_n_5921000.html
  • Bakkal, S. (2016). Erkek tüketim ürünlerinde kadın bedeninin cinsel obje olarak temsili [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Barokas, S. K. (1994). Reklam ve kadın. Türkiye Gazetecileri Cemiyeti Yayınları. s. 127.
  • Baudrillard, J. (2004). Tüketim toplumu. (H. Deliçaylı, & F. Keskin, Çev.). Ayrıntı Yayınları. s. 69.
  • Berktay, F. (2000). Tek tanrılı dinler karşısında kadın. Metis Yayınları.
  • Blann, F. W. (1998). Contemporary sport management. Ed. JB Parks, BRK Zanger and J. Quarterman. “Sport Marketing”. Champaign: Human Kinetic.
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Butler, J. (1990). Gender trouble- feminism and the subversion of identity. Routledge.
  • Butler, J. (2004). Undoing gender. Routledge.
  • Can, Y., Soyer, F., & Güven, H. (2000). Spor hizmetlerinde verimliliği etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Sporda Psiko-Sosyal Alanlar, Spor Yönetim Bilimleri 1. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Kongresi, 26-27 Mayıs 2000. Ankara: 183.
  • Cihangiroğlu, E. (2018a). Reklamlarda toplumsal cinsiyet açısından kadın temsilleri ve femvertising kavramı, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü, Working Paper Serıes Tartışma Metinleri Wps No/ 148 / 01.
  • Cihangiroğlu, E. (2018b). Reklamda kadın temsilinde cinsiyetçi yaklaşımlar ve femvertising kavramı [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İsatanbul Ticaret Üniversitesi.
  • Connell, R.W. (1987) Gender and power. Stanford University Press.
  • Çiğdem, A. (2015). Bir imkân olarak modernite (5. Baskı). İletişim Yayınları.
  • Demir, V. (1998). Türkiye’de medya ve özdenetimi (1.Basım). İletişim Yayıncılık A.Ş.
  • Dever, A. (2010). Spor sosyolojisi. Başlık Yayın Grubu.
  • Dökmen, Y. (2004). Toplumsal cinsiyet, sosyal psikolojik açıklamalar. Sistem Yayınları.
  • Dumanlı, D. (2011). Reklamlarda toplumsal cinsiyet kavramı ve kadın imgesinin kullanımı; Bir içerik analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2). https://dergipark.org.tr/en/pub/yalovasosbil/issue/21786/615346
  • Erdoğan, B. Z. (2018). Bilim olarak pazarlama. Beta Yayınevi.
  • Fidan, F. (2000). Kapitalizmin gelişme sürecinde kadının çok yönlü konumu. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 117-133. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/301082
  • Foucault, M. (1986). Cinselliğin tarihi. Afa Yayınları. s. 57-59.
  • Giddens, A. (1994). Mahremiyetin dönüşümü (İ. Şahin, Çev.). Ayrıntı Yayınları. s. 672.
  • Goffman, E. (1976). Gender advertisements. Studies in the Anthropology of Visual Communication, 3(2). https://repository.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1040&context=svc
  • Gökkaya, V. B. (2009). Türkiye’de modernitenin ötekisi: Kadın ve kimliği [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Gülpınar, Ö. ve Güçlü, A. G. (2013). How to write a review article? Turkish Journal of Urology, 39(1), 44- 48. https://doi.org/10.5152/tud.2013.054
  • Gümüşbıçak, M. (2019). Spor medyasının kitleleri etkileme gücünün incelenmesi: Canlı maç anlatıcıları örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Hepşen, Ö. (2010). Tevrat İncil ve Kuran-ı Kerimde kadın bedeni [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • İnce, E. (2014). Televizyon reklamlarında kadın imgesinin kullanımı ve toplumsal cinsiyet. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi. Emek ve Temsil Ekseninde Günümüz Medyasında Kadınlar Sempozyumu.
  • Kahraman, H. B. (2005). Cinsellik, görsellik, pornografi. Agora Kitaplığı. s. 33.
  • Karahan, K. (1999). 2000'li yıllara girerken toplumumuzun pazarlamaya bakış açısı üzerine bir araştırma. Pazarlama Dünyası. 13(78),11-18.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kaya, İ. (2006). Sosyal teori ve geç modernlikler Türk deneyimi. İmge Kitapevi.
  • Kotler, P. ve Levy, N. (1979). Demarketing, yes demarketing. Sage Publications, Inc. 74-80.
  • Küçükerdoğan, R. (2009). Reklamda kültürlerarasılık- reklam iletişiminde yerel/küresel göstergeler. ES Yayınları, s.128.
  • Kütük, A. S. (2012). Reklâmlarda beden kullanımının cinsiyet ve kimlik üzerinden araştırılması [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi.
  • Macfarlane, A. (1993). Kapitalizm kültürü (R. H. Kır, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Mucuk, İ. (2016). Modern işletmecilik. Türkmen Kitabevi. Ss: 228-229.
  • Özdemir, N. (2018). Geleceğin beden eğitimi öğretmenleri sporda kadının yerini nasıl tanımlıyor? Spormetre, 16(1), ss: 115-120. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000349
  • Özsoy, T. (2006). Türk dergi reklâmlarında kadın imgesi kullanımı; 19712004 döneminin bir değerlendirmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi.
  • Öztürk, S. (2019). Pazarlama nedir?. https://www.sedaozturk.com.tr/pazarlama-nedir/.
  • Papatya, N., & Karaca, Y. (2011). Kadın imgesi kullanılan reklamlara yönelik tüketicinin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 69-100. https://dergipark.org.tr/en/pub/huniibf/issue/7866/103718
  • Parks, J. B., & Zanger, B. R. (1990). Sport & fitness management: Career strategies and professional content. Human Kinetics Books, Dept. 514, Box 5076, Champaign, IL 61825-5076.
  • Penpece, D. (2013). Dijital içerik pazarlaması. Ed. Seyfi Karahan, Karahan Kitabevi, s. 5-6.
  • Sert, M. (2002). Spor dünyasında beden-iktidar ilişkisi. Toplumbilim Dergisi, 16, 101-115. https://toplumbilimleri.com
  • Slattery, M. (2003). Sosyolojide temel fikirler. (Ü. Tatlıcan, Dü.). Sentez Yayıncılık. s. 116-120.
  • Subaşı, M., & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426. https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunisosbil/issue/34503/424695
  • Taşkaya, M. (2009). Kitle iletişim araçlarında kadın bedeninin nesneleştirilmesi: Ürün ve marka fetişizminde cinsellik kullanımı. Toplumbilim Dergisi, 24, 121-132. https://toplumbilimleri.com
  • Tiryaki, S. (2014). Kadın sporcu fotoğraflarıyla bedenin pazarla (n) ması. Selçuk İletişim, 8(2), 218-237. https://dergipark.org.tr/en/pub/josc/issue/19028/200857
  • Tong, P. (2006). Feminist düşünce Rosemaria, Çev. Zafer Cirhinlioğlu, Gündoğan Yayınları.
  • Türköne, M. (1995). Eski Türk toplumunun cinsiyet kültürü. Ark Yayınevi. s. 8.
  • Uğur, İ., & Şimşek, S. (2004). Kitle iletişim araçlarındaki reklamlarda kadın ve erkek objelerinin kullanılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 549-561. https://dergipark.org.tr/tr/pub/susbed/issue/61775/923576
  • Yuan, Y.E., & Wu, C.K. (2008). Relationships among experiential marketing, experiential value and customer satisfaction. Journal of Hospitaility and Tourism Research, 32(3), 387-410. https://doi.org/10.1177/1096348008317392