KÂSIM-I ENVÂR’IN ENÎSÜ’L-ÂRİFÎN ADLI MESNEVİSİNDE MUM, PERVÂNE VE ATEŞ ARASINDAKİ MÜNAZARA

Şem‘ ve pervane klasik İran edebiyatının en sık kullanılan mazmunları arasında yer almaktadır. Söz konusu mazmunlar hem klasik hem çağdaş İran edebiyatında şair ve yazarlar için uzun yıllar ilham kaynağı olmuştur. Klasik İran edebiyatı VII/XIV yüzyıl önemli mutasavvıf şairleri arasında yer alan Kâsım-ı Envâr da külliyatında kısa da olsa şem‘ ve pervâne hikâyesine yer vermiştir. Bu çalışmada, klasik şem‘ ve pervâne hikâyesinin yapısına yakın ancak içinde farklılıklar da barındıran bu hikâye ele alınmıştır. Kısaca yazarın hayatı, etkilendiği kişiler, eseri ve dili hakkında bilgi aktarıldıktan sonra söz konusu hikâyenin Farsça metni ve Türkçeye çevirisi verilmiştir. Diğer şem‘ ve pervâne hikâyelerine göre tespit edilen farklılık belirlenip açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kâsım-ı Envâr, tasavvuf, şem‘ ve pervâne

PDF

___

Armutlu, Sadık (2009). “Kelebeğin Ateşe Yolculuğu: Klâsik Fars ve Türk Edebiyatında Şem ü Pervâne Mesnevileri” A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 39 (Prof. Dr. Hüseyin AYAN Özel Sayısı): 877-907. Erzurum.
Ceyhan, Semih (2013). “Zühd” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 44: 530-533. Ankara: TDV Yayınları.
Envâr, Kâsım (1337 hş.). Külliyât-ı Kâsım-ı Envâr (tsh. Said-i Nefîsî). Tahran: İntişârât-i Senâî.
Kanar, Mehmet (2009). Fehmî ve Şebisterî’den Şem‘ ve Pervâne. İstanbul: İnsan Yayınları.
Karaismailoğlu, Adnan (2001). “Kâsım-ı Envâr” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 24: 542-543. Ankara: TDV Yayınları.
Kopuz Çetinkaya, Fatma (2016). Fars Edebiyatında Şem‘ u Pervâne. (Yayımlanmamış doktora tezi) Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
Purcevâdî, Nasrullâh (1394 hş). Zebân-i hâl der irfân ve edebiyyat-ı Pârsî. Tahran: İntişârât-i Neşr-i Nov.
Zerrînkûb, Abdülhüseyin (1389 hş.). Donbâle-i costucû der tasavvuf-i İran. Tahran: İntişârât-ı Emîr Kebîr.