Liselerde Öğrenim Gören Öğrencilerin Çeşitli Demografik Değişkenlerle Birlikte Benlik Tasarımı Düzeylerinin İncelenmesi
Benlik tasarımı, kişinin zihninde yaptığı olumlu veya olumsuz tasvirlerdir. Kişinin kendisiyle ilgili olumlu duygu ve düşünceleri varsa kişi, olumlu benlik tasarımına; olumsuz duygu ve düşünceleri varsa da olumsuz benlik tasarımına sahiptir. Bu araştırmada da lisede öğrenim gören öğrencilerin çeşitli demografik değişkenlerle birlikte benlik tasarımı düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Kütahya merkezde bulunan 2 okul ve Aslanapa ilçesinde bulunan 3 okul oluşturmaktadır. Toplamda 5 okulda, 11. ve 12. Sınıfta öğrenim gören 105 kız ve 91 erkek olmak üzere 196 öğrenci üzerinde çalışma yürütülmüştür. Baymur (1968) tarafından geliştirilen Benlik Tasarımı Envanteri kullanılarak veri toplama yoluna gidilmiştir. Veriler SPSS 22 paket programıyla analiz edilmiş olup yapılan normallik testi ve varyans analizi testi neticesinde, verilerin Shapiro-Wilk değerine göre normal dağılım göstermemesinden ötürü non-parametrik testlerden Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testinin kullanılmasına karar verilmiştir. Araştırma için ayrı ayrı oluşturulan alt problemler doğrultusunda elde edilen sonuçlara göre; öğrencilerin cinsiyet, akademik başarı, sosyo-ekonomik düzey, yaş ve yaşanan yer değişkenlerine göre benlik tasarımı düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Yine benzer şekilde 11. ve 12. Sınıf düzeyinde, Kütahya ve Aslanapa’daki liseler arasında, sadece Aslanapa ilçesinde yer alan liseler arasında da öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında anlamlı bir farkın olmadığı sonucuna varılmıştır. Bunların dışında Kütahya merkezde bulunan iki lisede, öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında anlamlı bir farkın olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarının detaylı olarak verilmesinden sonra benzer çalışma sonuçlarına da yer ayrılmış, çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler:
Benlik, Benlik tasarımı, Lisede öğrenim gören öğrenciler
___
- Arseven, A. (1986). Benlik tasarımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1(1), 1- 2.
- Aslan, E. (1992). Benlik kavramı ve bireyin yaşamındaki etkileri. M.Ü. Atatürk EğitimFakültesi, Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 7-14.
- Bayat, B. (2003). Bireylerin benlik algısı (benlik tasarımları) sistemi ve bu sistemindavranışları üzerindeki rolü. Kamu-İş, 7(2).
- Çekin, A. (2013). Aday din görevlilerinin benlik tasarımları üzerine bir araştırma. TheJournal of Academic Social Science Studies, 6(5), 71-91. doi:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1421
- Enç, M. (1974). Ruhbilim terimleri sözlüğü (31). Ankara: TDK Yayınları.
- Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar İlkeler Teknikler. Ankara:Nobel Yayınevi.
- Kozacıoğlu G., Gördürür H.E. (1995). Bireyden topluma ruh sağlığı (42-43). İstanbul:Alfa Basım Yayım Dağıtım.
- Meyvacıoğlu, Y.K. (1983). Benlik ve ideal benlik kavramlarının tercih edilen meslekkavramı ile ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi 16(1), 1-2, doi:10.1501/Egifak_0000000918
- Onur, B. (1987). Ergenlik psikolojisi. Ankara: Özbet Matbaası.
- Ören N. (1981). İnsan ilişkileri dersinin üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlıkdüzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi, (s. 96.), Ankara.
- Özkan, İ. (1994). Benlik saygısını etkileyen etmenler. Düşünen Adam Dergisi, 7(3), 4- 9.
- Öztürk, G., Çam, M. O. (2017). Ebeveyninde bipolar bozukluk olan gençlerin benliktasarımlarının incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 8(2), 66-71. doi:10.14744/phd.2017.20982
- Taşgit, M. S. (2012). Üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve karar vermeDüzeylerinin İncelenmesi (Doktora Tezi). KMÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü sayfasındanerişildi.
- Sungur, P., Yüksek, S. (2009). Beden eğitimi ve spor öğretmenlik bölümü son sınıföğrencilerinin benlik tasarımı ve kendini gerçekleştirme düzeylerinin incelenmesi(Kafkas Üniversitesi örneği). Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor BilimleriDergisi, 3(3), 2-5.
- Yörükoğlu, A. (1985). Gençlik çağı. Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Gürbüz OCAK