Paulo Freire’de Öğretme Eyleminin Etik Doğası

Bütün meslek sahibi insanlar işlerini yaparken sorumlu olduğu kişilerin iyiliğini, faydasını ve çıkarını gözetmekle mükelleftir. Bu hususta her mesleğin çalışanlarına yol gösterecek etik ilkeleri mevcuttur. Tarihin her döneminde kutsal bir iş sayılan eğitimin yürütücüleri olan öğretmenlerin de mesleki yaşantılarında kararlar alırken, eylemlerde bulunurken ya da neyin doğru ve neyin yanlış olduğu ile ilgili ikilemlere düşerken onlara rehberlik etmesi amacıyla etik ilkeler oluşturulmaktadır. Öğretmenlerin mesleklerine, meslektaşlarına, öğrencilerine, ailelere ve topluma karşı görev ve sorumluluklarına yönelik benimsemesi gereken etik ilkelerin neler olması gerektiği konusu çeşitli zamanlarda farklı otoriterler, eğitim bilimciler ve filozoflar tarafından değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeyi yapan düşünürlerden biri de Brezilyalı filozof Paulo Freire’dir. Freire, öğretmenlerin mesleklerini yaparken dikkat etmeleri gereken etik ilkeler üzerinde önemle durmakta ve öğretmenlerin mesleki uygulamaları ile etik ilkeleri arasında bir mesafenin olmaması gerektiğini vurgulamaktadır. Öğretmenin sahip olması gereken nitelikler ile öğretme ediminin doğası arasında bağ kuran Freire, bir öğretmenin göz önünde bulundurması gereken etik ilkeleri yazdığı eserinde detaylı olarak incelemiştir. Freire’nin bu konudaki tespitlerinin ele alınarak eğitim ve etik arasındaki ilişkiyi nasıl temellendirdiğinin irdelenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Paulo Freire, Etik, Etik İlkeler, Eğitim, Öğretme, Öğretmen

The Ethical Nature of the Act of Teaching in Paulo Freire

All professional people are obliged to look after the goodness, benefit, and interest of the people they are responsible for while doing their jobs. In this regard, every profession has ethical principles to guide its employees. The ethical principles are established to guide teachers, who are the executors of education, which is considered a sacred work in every period of history, when making decisions, taking actions in their professional lives, or falling into dilemmas about what is right and what is wrong. The issue of what ethical principles teachers should adopt towards their duties and responsibilities towards their profession, colleagues, students, families, and society has been evaluated by different authorities, educational scientists, and philosophers at various times. One of the thinkers who made this evaluation was the Brazilian philosopher Paulo Freire. Freire emphasizes the ethical principles that teachers should pay attention to when doing their profession and emphasizes that there should be no distance between teachers’ professional practices and ethical principles. Freire, who establishes a link between the qualities that a teacher should have and the nature of the act of teaching, examined in detail in his work the ethical principles that a teacher should consider. This study aims to examine Freire’s determinations on this subject and how he grounded the relationship between education and ethics.

Keywords:

Paulo Freire, Ethic, Ethical Principles, Education, Teaching, Teacher,

PDF

___

Coşkun, B. & Çelikten, M. (2020). Öğretmenlik Meslek Etiği Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15 (21), 686-710.
Demirkasımoğlu, N. (2020). Etik ve Eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık.
Freire, P. & Macedo, D. (1998). Okuryazarlık: Sözcükleri ve Dünyayı Okuma. (Çev. Serap Ayhan). Ankara: İmge Kitabevi.
Freire, P. (2019a). Özgürlüğün Pedagojisi Etik, Demokrasi ve Medeni Cesaret. (Çev. Gülden Kurt Gevinç). İstanbul: Yordam Kitap.
Freire, P. (2019b). Kültür İşçileri Olarak Öğretmenler: Öğretmeye Cesaret Edenlere Mektuplar. (Çev. Çağdaş Sümer). İstanbul: Yordam Kitap.
Freire, P. (2019c). Yüreğin Pedagojisi. (Çev. Özgür Orhangazi). Ankara: Ütopya Yayınları.
Freire, P. (2019d). Ezilenlerin Pedagojisi. (Çev. Dilek Hattatoğlu & Erol Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Freire, P. (2021a). Umudun Pedagojisi Ezilenlerin Pedagojisi’ni Yeniden Yaşamak. (Çev. Çağdaş Sümer). İstanbul: Yordam Kitap.
Freire, P. (2021b). Eleştirel Bilinç İçin Eğitim. (Çev. Dilek Hattatoğlu). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Ilgaz, S. & Bilgili, T. (2006). Eğitim ve Öğretimde Etik. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 199-210.
Küçükali, R. & Kadan, G. & Ada, Ş. (2021). Eğitimde Etik, (Ed. Rıdvan Küçükali), Eğitim Felsefesi içinde (ss. 267-285). Ankara: Anı Yayıncılık.
Mayo, P. (2012). Özgürleştiren Praksis. (Çev. Hasan Hüseyin Aksoy & Naciye Aksoy). Ankara: Dipnot Yayınları.
Roberts, P. (2000). Education, Literacy, and Humanization: Exploring the Work of Paulo Freire. Westport: Greenwood Publishing.
Uzun, F. (2022). Eğitimde Etik ve Ahlaki Değerlerin Artan Önemi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (31), 91-105.
Vittoria, P. (2017). Paulo Freire "Diyaloğun Pedagojisine Giden Yol". (Çev. Yasemin Tezgiden Cakacak ve Erdal Cakacak). İstanbul: Kalkedon Yayınları.