Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi: Siyasal Ve Bürokratik Dönüşüm

Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesiyle birlikte siyasal ve bürokratik dönüşüm yeni ve farklı bir süreci beraberinde getirmiştir. Anayasal değişiklik sonucu, devletin yürütme gücünün daha hızlı ve etkin karar alabilmesi temelinde yeniden şekillendirilen hükümet sisteminin mevcut kurumlar, kurallar ve alışkanlıklar üzerinde farklı etkileri olacaktır. Yeni yönetim sistemi oluşturulurken ülkenin içinde bulunduğu şartlar, siyasal ve sosyal kültür göz önünde tutularak, dünyadaki uygulamalar çerçevesinde ortaya çıkabilecek aksaklıklar değerlendirilmek suretiyle farklı bir özgün model ortaya konulmuştur. Temelde katı kuvvetler ayrılığını ön gören bir yönetim şekli olan yeni sistemin, mevcut parlamenter sistemde her ne kadar şekli olarak birbirinden ayrılsa da uygulamada iç içe geçmiş olan yasama, yürütme erkleri ve bunlara bağlı bürokrasinin üst kademesini birbirinden ayırarak yeni bir durum ortaya koyması beklenmektedir. Bu bakımdan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile kamu yönetiminin, kamu kurum ve kuruluşlarının nasıl şekilleneceğine ilişkin olarak; uygulamada sistemin siyasal düzeni ve idareyi istikrarlı bir yapıya mı kavuşturacağı yoksa yeni sorunlarla karşı karşıya mı bırakacağı belirsizliğini korumaktadır.  

PRESIDENTIAL GOVERMENT SYSTEM: POLITICAL AND BUREAUCRATIC TRANSFORMATION

With the transition to Presidential Government System, political and bureaucratic transformation has brought new and different process. As a result of constitutional amendment, the reshaped government system transformation based on the ability of executive power to make decision faster and more effective is expected to have different effects on the current institutions, rules and habits. On the process of formation new government system, different authentic model has been presented by taking into consideration situation of the country, political and social culture. The new system which essentially foreseen the strict separation of powers, on the current parliamentary system which formed separately but interwoven it is expected to reveal a new situation by separating the legislation, executive power and upper stage of bureaucracy. In that way, Presidential Government System and public administration, with a view how public institution and establishments will take form; on the implementation whether the system will transform to a stable political structure and administration or face with new challenges remains unclear.

___

  • Akıncı, B. (2018). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Olası Demokratik ve Ekonomik Etkileri,Turkish Studies, 12(24), 1-16.
  • Aslan, A. (2015). Türkiye İçin Başkanlık Sistemi: Demokratikleşme, İstikrar, Kurumsallaşma, 122. İstanbul: Seta.
  • Ateş, H., Akpınar, A. (2017). Hükümet Sistemleri ve Özgürlük: Karşılaştırmalı Bir İnceleme, Strategic Public Management Journal, 3(6),1-22.
  • Aydın, A., Akıncı, B. (2018). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde Kamu Personel Yönetim Sisteminin Dönüşümü: Üst Düzey Kamu Görevlilerin Atanması , Route Educational and Social Science Journal, 5(10),1024-1033.
  • Aykaç, B., Durgun, Ş., Yayman, H. (2012). Türkiye'de Kamu Yönetimi, Ankara: Nobel Akademik
  • Baykal, Ö.(2019). Resmi Bir İdeoloji Olarak Kemalizm, Ömer BAYKAL (Ed.), Cumhuriyet Döneminde Siyasi Düşünce, (s.3-76), Ankara: A Kitap.
  • Baysal, T. (2016), Türkiye’ de Kamu Yöneticilerinin Yetiştirilmesi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1), 186-213.
  • Çalışkan, E., Önder, M. (2017). Başkanlık Sistemi ve Mevcut Kamu Kurumları Üzerine Olası Etkileri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(49), 570-578.
  • Demir, C., Çohadar, Ö., Gök, G. (2017). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Yönetişimin Temel İlkeleri Bağlamında İncelenmesi, Strategic Public Management Journal, 3, 138-153.
  • Durgun, G.B. (2017). Anayasa Referandumu ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Yeni Türkiye, 94, 1-6.
  • Erdoğan, M. (2010). Anayasal Demokrasi, Ankara: Siyasal.
  • Gönenç, M.L. (2018). Uygulamada Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, 1-6.
  • Gözler, K. (2007). Devletin Genel Teorisi, Bursa: Ekin.
  • Gözler, K. (2017). Cumhurbaşkanlığı Sistemi mi, Başkanlık Sistemi mi, Yoksa Neverland Sistemi mi? 26 Kasım 2018 tarihinde www.anayasa.gen.tr/neverland.pdf adresinden erişildi.
  • Günay, Ö.F. (2004). Üst Düzey Kamu Yöneticilerinin Yetiştirilmesi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • İzci, F. (2014). Yeni Anayasa Değişikliği Çerçevesinde Yürütme Organında Meydana Gelen Değişimler, YYÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(4), 1-16.
  • Kamalak, İ, Gül, H.,Sallan Gül, S.(2015). Demokrasi, Siyasal Rejim ve Başkanlık Sistemi Tartışmalarının Karşılaştırmalı Bir Analizi, Toplum ve Demokrasi, 9(19-20), 127-148.
  • Kamalak, İ, Gül, H.,Sallan Gül, S.(2017). Amerikan Başkanlık ve Fransız Yarı-Başkanlık Sistemleri Işığında Türkiye’nin Yeni Cumhurbaşkanlığı Hükümeti Sistemi, Strategic Public Management Journal, 3(Special Issue), 101-120.
  • Kaya, B. (2017). Türk Tipi Başkanlık Sistemi Önerisinden Partili Cumhurbaşkanlığı Sistemine, Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 27-50.
  • Kuzu, B. (2017). Her Yönü İle Başkanlık Sistemi. İstanbul: Babıali Kültür.
  • Mevzuat.gov.tr (2018). 28 Kasım 2018 tarihinde www.mevzuat.gov.tr adresinden erişildi.
  • Özer, M.A., Burak Ö. (2017). Parlamenter ve Başkanlık Sistemleri Arasında Konumunu Arayan Bürokrasi, Strategic Public Management Journal, 3, 17-34.
  • Topuz, S. K. (2016). Hükümet Sistemleri ve Devlet Şekillerinin Ülkelerin Demokrasi Seviyeleri Üzerinde Yarattığı Farklılığın Tespiti Üzerine Bir Çalışma, Ege Akademik Bakış, 16(3), 461-476.
  • Turan, M. (2018). Türkiye’nin Yeni Yönetim Düzeni: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Social Sciences Research Journal, 7(3), 42-91.
  • Yıldız, M. (2007). Kamu Yönetimi Reformu ve Kamu Yöneticisi Davranışı: Recep Yazıcıoğlu Örneği, Şinasi AKSOY, Yılmaz ÜSTÜNER (Ed.), (s.195-213), Kamu Yönetimi: Yöntem ve Sorunlar, Ankara: Nobel.