İmalat Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Faaliyet ve Finansal Kaldıraç Derecelerinin Ölçülmesi

İşletmelerin finansal durumlarının farklı dönemler açısından analiz edilmesinde, faaliyet gösterdikleri sektör açısından çeşitli risklerle karşılaşmaları söz konusu olabilirken, bu riskler işletmelerin gelecekteki faaliyetlerini veya karlılıklarını olumsuz olarak etkileyebilir. İşletmeler cari dönemlerini ve gelecek dönemlerini olumsuz olarak etkileyen nedenleri en aza indirmek için çeşitli ölçüm tekniklerinden yararlanırlar. Böylelikle işletmeler, hem finansman yöntemlerini en uygun şekilde belirleyebilmekte, hem de işletmenin mevcut varlığını tehdit edebilecek çeşitli riskleri zamanında öngörümleyerek gereken önlemleri alabilme imkânına kavuşabilirler. Bu bağlamda kaldıraç derecelerinin belirlenmesi, işletmelerin satış ve karlılık düzeylerindeki ölçümlerin yapılmasını sağlayarak finansal yönden kontrol alanını genişletmektedir. Bu çalışma; İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na kayıtlı üretim alanında faaliyet gösteren işletmelerin faaliyet ve finansal kaldıraç derecelerinin ölçülmesi ve risk grupları içinde olan sektörlerin belirlenmesinden oluşmaktadır. Çalışmanın amacı; İMKB ve KAP (Kamu Aydınlatma Platformu)’ dan alınan finansal veriler yardımıyla, 2007-2011 yılları arasında imalat alanında faaliyet gösteren işletmelerin faaliyet ve finansal kaldıraç derecelerini ölçmektir. Çalışmanın sonucunda 2011 yılı için imalat alanında faaliyet gösteren işletmelerin ortalama faaliyet kaldıraç derecesinin en düşük olduğu sektör -632,64’lük oranla Metal Eşya, Makine ve Gereç sektörünün, 2011 yılı için ortalama finansal kaldıraç derecesinin en yüksek olduğu sektör ise 101,87’lik oranla Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri, Basım ve Yayın sektörünün olduğu görülmüştür. Faaliyet kaldıracının 0 ile -∞ arasında değer almasının toplam giderlerin toplam satış gelirlerinden büyük olduğu anlamına gelmesi nedeniyle, ele alınan sektörler içinde Metal Eşya, Makine ve Gereç sektörünün ileride zor durumda kalabileceği ifade edilebilir. Finansal kaldıracın yüksek olarak gerçekleştiği işletmelerde ise, varlık ve borç toplamıyla ilgili riskin yüksek olacağı, dolayısıyla Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri, Basım ve Yayın sektöründe de riskin yüksek olduğu ve sektörün ileride zor durumda kalabileceği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler:

İmalat İşletmeleri, Finansal Kaldıraç, Faaliyet Kaldıracı, Risk

İmalat Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Faaliyet ve Finansal Kaldıraç Derecelerinin Ölçülmesi

In analyzing the financial situations of companies in terms of the different periods, companies are greatly likely to face with several risks from the view of the sector they operate in and these risks may negatively affect their future activities and profitabilities. Companies benefit from a number of measurement techniques in order to minimize the factors affecting their current and future period. So, they may both determine their financing methods in the most appropriate way and they may have an opportunity to take required measures by forecasting the several risks threatening their existences. At this point, determining the leverage degrees extends companies’ controlling area by providing to make the measurements in sale and profitability levels. In this study, in the light of the financial data taken from Istanbul Stock Exchange and Public Disclosure Platform between the years of 2007-2011, operating and financial leverage degrees of the companies operating in production sector have been measured and it has been tried to determine the sectors in which the operating and financial leverage degrees are high. According to the results of the study, various suggestions have been made to the sectors carrying high risks. It has been seen that fabricated metal products, machinery and equipment sector is the sector having the lowest average leverage degrees with 632,64 and paper and paper products, printing and publishing sector is the sector having the highest average leverage degrees with 101,87. Because the fact that operating leverage degree takes the values between 0 and -∞ comes to mean that total expenses are greater than total sales, it is avowable that fabricated metal products, machinery and equipment sector may be stuck in a difficult situation. For the companies having high leverage degrees the risk related to the total of assets and liabilities may be high, so the paper and paper products, printing and publishing sector may have a difficulty in managing the so-called risks in future

Keywords:

-,

PDF

___

BESLEY S. ve EUGENE. F.B. (2005). “Essentials of Managerial Finance”, International Student Edition, 13.Basım, 9.Bölüm, United States of America: 392-394.
BHATTI, A.M., MAJEED, K., REHMAN, Ijaz-Ur- ve KHAN, W. A. (2010), “Affect of Leverage on Risk and Stock Returns: Evidence from Pakistani Companies", 58: 32-49.
CAN, Y. (2007), “Türk İmalat Sanayinin Finansmanında Banka Kredilerinin Rolü: Modigliani- Miller Teoremi”, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
CEYLAN, A.ve KORKMAZ, T. (2008).İşletmelerde Finansal Yönetim, 10.Basım, Bursa: Osmangazi.
DUETT, E., H., M. A. ve TSIRITAKIS, M. D. (1996), “A Pedagogical Examination of the Relationship between Operating and Financial Leverage and Systematic Risk", Journal of Financial and Strategic Desicions, Cilt:9, 3:1-8.
GRİTTA, R.D., ADAMS, B. ve ADRANGİ, B. (2006). “Operating, Financial and Total Leverage and The Effects on U.S.Air Carrier Returns, 1990-2003”, Journal Of Transportation Research Forum, Cilt:45, 2: 57-68.
HUANG, R. ve LİU, G. (2009). " Study on the Enterprise Sustainable Growth and the Leverage Mechanism", International Journal of Business and Management, Cilt:4, 3: 200-205.
KIYMAZ, H. ve HODGİN R. (2003).“Enhancing Clarity and Completeness of Basic Financial Text Treatments on Operating Leverage”, Journal of Economics and Finance Education, Cilt:2, 1.
METE, H. (2011). MPM Uzmanı,” Türkiye’de İmalat Sanayinin Tarihsel Gelişimi”, Milli Prodüktivite Merkezi.
ÖZDAĞLI, K. A. (2009) “Financial Leverage, Corporate Investment and Stock Returns”,http://www.mfa-2010.com/papers/Leverage- Investment-Returns.pdf,ss.1-30(06.07.2011).
SUSMUŞ, T. ve ÖZAN, M. H. (2011). “Türk Gıda Sektörü Verilerinin Değerlendirilmesi Başabaş Noktası ve Faaliyet Kaldıraç Analiz”, Danışma Dergisi, Sayı 111.
ŞENSOY, N. (2001). “Faaliyet kaldıracı ve Finansal Kaldıracın Mali Tablolar Açısından İncelenmesi” , Active Bankacılık ve Finans Dergisi, Sayı:21.
TC. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı.(2010). “Tekstil, Hazır giyim, Deri ve Deri Ürünleri Sektörleri Raporu”, Sektörler, Raporlar ve Analizler Serisi.
TOMS, S., SALAMA, A.ve NGUYEN, D. T. (2005), “The Association between Accounting and Market-Based Risk Measures", University of York Department of Management Studies, 15:1-25.
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı. (2010). “Türkiye Gıda Sektörü Raporu”, , Temmuz 2010.
USTA, Ö. (2008).İşletme Finansı ve Finansal Yönetim, 3.Basım, Ankara.
http://kitem.kiplas.org.tr/index.php/tuerkiyede-kimya-sektoerue/17.07.2012.
http://www.salom.com.tr/news/detail/10370-Suzi-Matat-ile-kagit-sektoru-uzerine.aspx/13.05.2012.
http://www.romtech.info/pdf/financial%20and%20operating%20leverages.pdf /13.05.2012.
http://www.casansaar.com/files/131454476857_leverage_notes.pdf/13.04.2012.
http://www.egyankosh.ac.in./bitstream/123456789/38350/1/Unit-13.pdf,,ss.42- 65/13.04.2012.
http://www.imkb.gov.tr/14.09.2012.
http://www.kap.gov.tr/yay/GenelBilgiler/Sektorler.aspx/14.09.2012.