Değerler Eğitimi Alanındaki Çalışmaların Eğilimi: USBES Örneği (2012-2017)

Bu araştırmada, öncelikle Sosyal Bilgiler eğitimi alanında yapılan çalışmaların yer aldığı, Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumunda (USBES) sunulan (2012-2017) değer ve değerler eğitimi ile ilgili araştırmaların eğilimini belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında değer eğitimi ile ilgili yapılan çalışmaların yazar sayıları, yapıldıkları yıl, konu, yöntem, örneklem düzeyi, örneklem sayısı, örneklem seçim şekli, veri toplama araçları, veri analiz yöntemleri ve sonuçları incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımında doküman inceleme temel alınarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma 2012-2017 yılları arasında Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumunda sunulan değer eğitimi çalışmaları temel veri kaynakları olarak kabul edilmiş ve betimsel analiz çerçevesinde incelenmiştir. Araştırma sonucunda en sık Sosyal Bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğrencilerin algı ve tutumlarını tespit etmeye çalışan çalışmaların bulunduğu, en fazla araştırmanın 2017 yılında ve iki yazarlı olarak yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çalışmalarda en çok nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği ve nicel araştırma yöntemlerinden tarama deseninden faydalanıldığı, veri toplama aracı olarak ise en fazla görüşme ve dokümanların kullanıldığı, araştırmaların çalışma grubunu en fazla lisans öğrencilerinin oluşturduğu ve çalışmaların yaklaşık yarısında katılımcı sayısının belirtilmediği, belirtilenler arasında ise en sık 11-30 arasında katılımcı bulunduğu, verilerin analizinde en sık içerik analizinden faydalanıldığı ve yine aynı oranda çalışmalarda veri analiz yönteminin belirtilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmaların yaklaşık % 40’ında sonuçlar belirtilirken, %60’ında belirtilmemiştir

Anahtar Kelimeler:

Değerler Eğitimi, USBES, Betimsel Analiz

PDF

___

Alimcan, D. ve Şam, E. A. (2017). Sosyal Bilgiler Dersi Boyutunda Değerler Eğitiminin Önemi Ve Medyanın Değerler Üzerindeki Etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 46(215), 239-259.
Ata, B. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı. C. Öztürk İçinde, Sosyal Bilgiler Öğretimi (S. 33-47). Ankara: Pegem Akademi.
Balcı, F. ve Yelken, T. (2015). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Değerler Ve Değer Eğitimi Uygulamaları Konusunda Öğretmen Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 195-213.
Baş, G. ve Beyhan Ö. (2012) Türkiye’de Değerler Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi, Değerler Eğitimi Dergisi 10 (24) 55-77.
Baş, K., Taşkıran, C. ve Bulut, B. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Değerler Eğitimine Yönelik Görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2016 (6), 75-84.
Başçı, Z. (2012). Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Değer Eğitiminin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı.
Beldağ, A., Özdemir, Ü. ve Nalçacı, A. (2017). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Değerlerin Kazandırılmasına İlişkin Veli Görüşleri. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 317-328.
Beldağ, A. (2012). İlköğretim Yedinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersindeki Değerlerin Kazanılma Düzeyinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı, Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Beldağ, A. (2016). "Values Education Research Trends İn Turkey: A Content Analysis", Journal Of Education And Training Studies, Vol.4, Pp.101-112.
Budak, F. M. (2012). Sosyal Bilgiler Dersinde (7.Sınıf) Doğal Ve Kültürel Varlıklar Aracılığı İle Estetik Değer Eğitimi Tokat Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı.
Çelikkaya, T. Ve Kürümlüoğlu, M. (2017). Veliler, Öğrenciler Ve Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Programdaki Değerlere İlişkin Değer Hiyerarşileri, Gerekçeleri Ve Önerileri. Uluslararası Sosyal Ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (8), 243-264.
Doğan, H. (1997). Eğitimde Program Ve Öğretim Tasarımı. Ankara: Önder Matbaacılık.
Doğanay, A. (2002). Sosyal Bilgiler Öğretimi. C. Öztürk Ve D. Dilek İçinde, Hayat Bilgisi Ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık
Er, A. ve Bayındır, N. (2015). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretmenlerinin Tarih Konularının Öğretimine İlişkin Değer Kazanımı İle Öğretim Programı Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (4), 357-379.
İbret, Ü., Karatekin, K. ve Avcı, E. (2015). Sosyal Bilgiler Dersinde Coğrafya Öğretiminin Değerler Eğitimi Açısından Önemi. Milli Eğitim Dergisi, 45(207), 5-23.
Kalın, Ö. U. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Değer Hiyerarşileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(14), 29-44.
Karasu Avcı, E., Avcı, A. ve İbret, B. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Vatanseverlik Değerinin Kazandırılmasına Yönelik Görüşleri. İlköğretim Online, 16 (4), 1558-1574.
Karasu Avcı, E. ve Faiz, M. (2018). 4.Ve 5.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitapları “Etkin Vatandaşlık” Öğrenme Alanında Yer Alan Becerilerin Ve Değerlerin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi (IJONASS), 2 (1), 1-21.
Karatekin, K., Gençtürk, E. ve Kılıçoğlu, G. (2014). Öğrenci, Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayı Ve Öğretmenlerinin Değer Hiyerarşisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013 (14), 411-459.
Kolaç, E. ve Özer, H. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebî Ürünlerin Kullanımı Ve Değer Aktarımındaki Katkılarına Yönelik Öğretmen Adaylarının Görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2629-2655.
Kottler, E. ve Gallavan, N. P. (2015). Secrets To Success For Social Studies Teachers. (S. B. Demir, Çev.) Ankara: Eğiten Kitap.
Kuş, Z., Merey, Z, Karatekin, K. (2013). İlköğretim 4. Ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (25), 183-214.
Kuş, Z. ve Çelikkaya, T. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretimi İçin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Beklentileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 69-91.
MEB. (2005). 4. ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Programı. Ankara: MEB Yayınları.
MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul Ve Ortaokul 4, 5, 6 Ve 7. Sınıflar. Ankara.
Mutlu, N. ve Öztürk, M. (2017). Sosyal Bilgiler Ve Tarih Derslerinde Beceri Ve Değerleri Ne Kadar Öğretiyoruz? Sakarya University Journal Of Education, 552-563.
Safran, M. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretimine Bakış. A. Ö. Bayram Tay İçinde, Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
Oruç, Ş. ve Ulusoy, K. (2008). Sosyal Bilgiler Öğretimi Alanında Yapılan Tez Çalışmaları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi(26), 121-132.
Özbudun, E. (1986). Gençlik Ve Demokrasi Eğitimi, Milli Gençlik Kongresi (6-8 Kasım) Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya.
Tonga, D. (2017). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar. Türk İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(12), 187-201.
Ulusoy, K. ve Tay, B. (2010). Sosyal Bilgilerde Değer Eğitimi. R. Turan, A. M. Sünbül, & H. Akdağ İçinde, Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar II (S. 60-73). Ankara: Pegem Akademi.
Tay, B., Durmaz, F. ve Şanal, M. (2014). Sosyal Bilgiler Dersi Kapsamında Öğrencilerin Değer Ve Değerler Eğitimine İlişkin Görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33 (1), 67-93.
Tonga, D. ve Uslu, S. Sosyal Bilgiler Dersinde Kazanım-Değer İlişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 16 (2015): 91-110
Ünlü, İ. ve Kaşkaya, A. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Değer Eğitimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (Teke) Dergisi, 7 (4), 2656-2679.
Yalın, F. ve Yeşilbursa, C. (2018). 2005 Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Bazı Değerlere Yönelik Öğrenci Görüşleri: Suriyeliler Örneklemi. International Journal Of Education Technology And Scientific Researches, 3 (5), 1-16.
Yaylacı, A. ve Beldağ, A. (2018). Değerler Eğitimi Ve Güncel Tartışmalar: Gazete Haberlerine İlişkin Bir Eleştirel Söylem Analizi. Sakarya University Journal Of Education, 8 (1), 139-155.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
Yiğittir, S. ve Er, H. (2013). Sosyal Bilgilerde Değer Eğitiminde Biyografi Kullanımı. Milli Eğitim Dergisi, 43 (200), 200-219.
Yel, S. ve Aladağ, S. (2015). Sosyal Bilgilerde Değerlerin Öğretimi. M. Safran İçinde, Sosyal Bilgiler Öğretimi (S. 119-150). Ankara: Pegem Akademi.
Zarrillo, J. J. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretimi İlkeler Ve Uygulamalar. (B. Tay, & S. B. Demir, Çev.) Ankara: Anı Yayıncılık.