Nurgül TEZCAN KARDAŞ, Serpil BÜLBÜL KARDAŞ, Reşat SADIK

Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Bireylerin Çocuklarının Sportif Etkinliklerine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı zihinsel engelli çocuğu olan bireylerin çocuklarının sportif etkinliklerine yönelik tutumlarını değerlendirmektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Zihinsel Engelli Bireylerin Sportif Etkinliklerine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. (İlhan, Esentürk ve Yarımkaya 2016). tarafından geliştirilen ve 28 maddeden oluşan ölçeğin güvenirlik katsayısı, ölçeğin genelinde 0,96 olarak bulunmuştur. Seçenekler; Tamamen Katılıyorum, Katılıyorum, Kararsızım, Katılmıyorum ve Hiç Katılmıyorum biçiminde sıralanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu eğitilebilir zihinsel engelli çocuklara sahip ve çocukları özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özel eğitim alan , 80 anne, 70 baba toplam 150 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırma Zonguldak ili Milli Eğitim Bakanlığı onayı ile hizmet veren ve tesadüfi yöntemle belirlenen özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde yürütülmüştür.Veri toplama aracı;seçilen örneklem dahilinde Zonguldak il merkezinde ve Kozlu ilçesinde bulunan , zihinsel engelli çocuklara hizmet veren , özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine çocuklarıyla birlikte gelen gönüllü anne ve babaları araştırmacı tarafından uygulanmıştır.Araştırmada zihinsel engelli bireylerin sportif etkinliklerine yönelik tutum puanları cinsiyete, yaşa, aylık gelir durumlarına göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. Elde edilen bulgulara göre, zihinsel engelli bireylerin sportif etkinliklerine yönelik tutumlarında eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Eğitim durumu üniversite olan katılımcıların tutum puanlarının eğitim durumu ilkokul, ortaokul ve lise olan katılımcılara göre daha yüksek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Yetersizlik, Zihinsel Engel, Spor, Engellilik

Investigation of Children’s Task for Sportive Effects of Individual Retarded Children

The aim of the study is to examine the attitudes of individuals with mentally retared children towards their children’s sporting activities. “Attitude Scale Towards Sportıve Activities of Individuals Handicapped” was used as data collection tool in the survey. Thee reliability coefficient of the 28 item scale devoloped by (İlhan, Eserturk and Yarımkaya 2016). was found to be 0.96 for the scale. The study’s study group consist of w150 parents with 80 mothers, 70 fathers WHO have educable mentally retared children and their children recieve special education in rehabiliatıon centers. The research was carried out in special education and rehabilitation centers which were provided with the approval of the Ministry of Education of Zonguldak province amd determined by chance. The data collection tool was implemented by the researcher mothers and fathers who came to special education and rehabilitation centers in Zonguldak province center and Kozlu province serving children with intellectual disabilities within the selected sample. While attitude scale scores for sportive activities of mentally retared individuals did not Show any significant diffrences acording to sex,age and monthly income status it was found that parents had a specific diffrences int their attitutudes toward sports activities of mentally retared individuals comped to education level. It was determined that attitude scores of the participants with university education were higher than the participants with primary school,middle school, and high school.

Keywords:

Insufficiency, Mentally Handicap, Sport, Disability,

PDF

___

KAYNAKÇA
1. Alçak, M. (2005). Beden eğitimi öğretmeninin el kitabı. Morpa Kültür Yayınları.
2. Atan, T., Eliöz, M., Çebi, M., Ünver, Ş. ve Atan, A. (2016). Basketbol Antrenmanın Eğitilebilir Zihinsel Engelli Çocukların Motorik Özelliklerine Etkisinin İncelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 7(1) 29-35
3. Auxter, D. and Pyeer, J. (1985). Principles and methods of adated physical education and recration. Mosby College, Toronto.
4. Baysal, A. C. (1981). Sosyal ve örgütsel psikolojide tutumlar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları İşletme Fakültesi Yayınları.
5. Canakay, E. U. (2006). Müzik Teorisi Dersine İlişkin Tutum Ölçeği Geliştirme. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu, 26-28.
6. Craig, C. S. (1991). Labels and the attitudes of undergraduate physical education students toward disabled individuals. Physical Educator, 48(3), 142-146.
7. Diken, İ. (2014). Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim (10. Baskı). Ankara: Pegem.
8. Ergun, N. (2003). Bedensel Engelli Çocuk ve Spor. Çoluk Çocuk Dergisi, 5:26:50
9. Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
10. Gürün, O.A. (1991). Psikoloji Sözlüğü. İnkılap Kitapevi, İstanbul.
11. Gürsel, F. (2006). Engelli Öğrenciler İçin Beden Eğitimi ve Spor Dersinin Öğrencilerin Engellilere Yönelik Tutumlarına Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 :67-73
12. İlhan, E. K., Kırımoğlı, H. ve Filozoğlu Çokluk, G. (2013). The Effect of Special and Sports Program on the Quality of Life of The Children With Mental Retardation. Nigde University Journal of Physical Education And Sport Sciences, Vol 7, No 1.
13. İlhan, L. ve Suveren, S. (2007). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Anne Babaların, Çocuklarının Özel Eğitimleri Sürecinde Beden Eğitimi ve Spor Etkinliklerine Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, 670
14. Kağıtçıbaşı, Ç. (2005). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi.
15. Kan, A. ve Akbaş, A.(2005). Lise Öğrencilerinin Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Mersin: Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 227-237.
16. Kınalı, G. (2003). Zihin engellilerde beden - resim - müzik eğitimi. Farklı Gelişen Çocuklar. (Ed: A. Kulaksızoğlu), İstanbul: Epsilon Yayınları, 244
17. McMillan, H., J. ve Schumacher, S. (2006). Research in education evidence-based inquiry. 6th Edition, Boston : Allyn and Bacon In.
18. MEB (1997). 573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname.
19. Morgan, C. T. (2000). Psikolojiye giriş. (çev. Hüsnü Arıcı ve Orhan Aydın). Ankara: Meteksan A.Ş.
20. Özer, D. ve Süngü, B. (2016). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Bakış Açısından Engelliler İçin Beden Eğitimi Ve Spor Dersi Uygulamaları. Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe Journal of Sport Sciences, 27 (1), 1–15
21. Özgür, İ. (1993). Eğitilebilir Zihinsel Engellilerde Çocuğa Sahip Olan Ana-Babaların Eğitimini Ana-Babalar ve Çocuklar Üzerindeki Etkileri, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) “Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü” Adana.
22. Payne, C. (2014). The impact of language and disability type on attitudes toward persons with disabilities (Doctoral dissertation). Southern Illınoıs Unıversıty At Carbondale
23. Sherif, M. ve Sherif, C.W. (1996). Sosyal psikolojiye giriş II. (Çev: Atakay, M., ve Yılmaz, A.). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
24. Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
25. Tezcan, M. (1995). Sosyolojiye giriş. (Dördüncü Baskı), Ankara, Feryat Matbaası.
26. Turnbull, A., Turnbull, A., Shank, M., Smith,S. ve Leal, D. (2002). Exeptional Lives: Special Education İn Today’s Schools (3rd ed.). New Jersey: Merrill.
27. Zigler, E. ve Bennet-Gates, D. (1999). Personality development in ındividuals with mental retardation. Cambridge University Pres.