Tuz Gölü Havzası’nın Kuraklık Analizi

Çalışma alanı olarak belirlenen Tuz Gölü Havzası, İç Anadolu Bölgesi’nde yer almaktadır. Tuz Gölü Havzası’nda yapılan literatür çalışmaları sonucunda "kuraklık" olduğu gözlemlenmiştir. Tuz Gölü Havzası’nın Köppen İklim Sınıflandırmasına göre iklim tipi; Kulu’da kışı ılık, yazı çok sıcak ve kurak iklim (Akdeniz İklimi), Aksaray, Karapınar ve Çumra ise yarı kurak step iklim tespit edilmiştir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki iklim değişikliği sürecinde, Tuz Gölü Havzası’nda gözlemlenen kuraklığın, zamansal ve alansal karakteristiklerini ve şiddetini, De Martonne Kuraklık İndisi, Erinç Yağış Etkinliği İndisi, Thornthwaite İklim Sınıflandırması metotlarını kullanarak ortaya koymaktır. Çalışmada kullanılan indisler ile meteorolojik kuraklığa ait sonuçlar elde edilmiştir. Bu amaçla havzada homojen dağılım gösteren, uzun dönem ve kesintisiz verilere sahip olan Kulu, Aksaray, Karapınar ve Çumra meteoroloji istasyonlarının 1975-2016 yılları arasındaki ölçümleri ile; uzun yıllar yıllık ortalama sıcaklık, yıllık en düşük minimum sıcaklık, yıllık en yüksek maksimum sıcaklık ve yıllık ortalama toplam yağış verilerinin eğilimleri doğrusal trend yöntemi ile hesaplanmıştır ve kuraklık indisleri formülleri uygulanmıştır. Meteorolojik verilerden elde edilen bulgular ile Tuz Gölü Havzası’nda kuraklık analiz edilmiştir.

Drought Analysıs In Tuz Lake Basin

The Salt Lake Basin, designated as the study area, is located in Central Anatolia Region. Drought has been observed as a result of the literature studies in Tuz Lake Basin. Type of climate according to Köppen Climate Classification of Tuz Lake Basin; in Kulu the climate in winter is warm, summer is very hot and arid (Mediterranean climate), in Aksaray, Karapınar and Cumra semi-arid steppe climate has been identified. The aim of the climate change process in Turkey this study, Tuz Lake's drought observed in the Basin, spatial and temporal characteristics and severity, De Martonne Drought Index, Erinç Precipitation Activity Index, Thornthwaite is to demonstrate using climate classification methods. The results of the meteorological drought were obtained with the indices used in the study. For this purpose, the measurements of Kulu, Aksaray, Karapınar and Çumra meteorology stations with homogeneous distribution in the basin and having long-term and uninterrupted data; long-term average annual temperature, annual minimum temperature, annual  maximum temperature and annual average total precipitation data were calculated by linear trend method and the drought indices formulas were applied. The drought in the Tuz Lake Basin were analyzed with the results obtained from meteorological data.

___

  • [1] Türkeş, M., 2010, Klimatoloji ve Meteoroloji, Kriter Yayınları, İstanbul.
  • [2] Erol, O., 1999, Genel Klimatoloji, Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • [3] Türkeş, M., 2012, Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen Kuraklık ve Çölleşme, Uluslararası ‘Meteoroloji, Toz Taşınımı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele’ Çalıştayı, Ankara.
  • [4] Ustaoğlu, B., 2018, “Sakarya’nın İklim Özellikleri”. Sakarya’nın Fiziki, Beşeri ve İktisadi Coğrafya Özellikleri, Editör: İkiel, C., Sakarya Üniversitesi Yayınları. No:190, Sakarya.
  • [5] Kapluhan. E., 2013, Türkiye’de Kuraklık ve Kuraklığın Tarıma Etkisi, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı:27, S. 487-510, İstanbul.
  • [6] Erol, O., 1963, İç Anadolu Haymana Tuz Gölü Çevrelerinin İklimi Hakkında, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt XXI – Sayı: 3-4, Ankara.
  • [7] Ekercin, S., 2007, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Entegrasyonu ile Tuz Gölü ve Yakın Çevresinin Zamana Bağlı Değişim Analizi, Doktora Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • [8] Türkeş, M., Akgündüz, A.S., Demirörs, Z., 2009, Palmer Kuraklık İndisi’ne Göre İç Anadolu Bölgesi’nin Konya Bölümü’ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık Şiddeti, Coğrafi Bilimler Dergisi, CBD 7 (2), 129-144.
  • [9] TVKGM, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, 2014-2018, Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
  • [10] Erinç, S., 1996, Klimatoloji ve Metotları, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • [11] Atalay, İ., 2013, Uygulamalı Klimatoloji, Meta Yayınları, İzmir.
  • [12] Erlat, E., 2014, Dünya İklimleri, Ege Üniversitesi Yayınları, Yayın No:186, İzmir.
  • [13] Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2016a, De Martonne Kuraklık İndeksine Göre Türkiye İklimi, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü.
  • [14] Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2016b, Erinç İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye İklimi, Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • [15] Yılmaz, E., Çiçek, İ., 2016, Türkiye Thornthwaite İklim Sınıflandırması. Journal of Human Sciences, 13-3.
  • [16] Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2016c, Köppen İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye İklimi, Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • [17] Öztürk, M.Z., Çetinkaya, G., Aydın, S., 2017, Köppen-Geiger İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye’nin İklim Tipleri, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, 35 / 17-27.