Geyve Boğazı ve Çevresinin Bitki Coğrafyası

Bu çalışmada Geyve Boğazı ve çevresindeki bitki örtüsünün dağılışı ve dağılışına etki eden faktörler incelenmiştir. İnceleme alanını oluşturan Geyve Boğazı ve çevresi, Sakarya’nın Geyve ilçesi sınırları içerisinde yer alır. Çalışma sahası nemli ve kuru orman vejetasyonunun gelişmesi için elverişli ekolojik şartlara sahiptir. Yağışın fazla, sıcaklık şartlarının elverişli olduğu ve etkili bir kurak devrenin bulunmadığı sahada Fagus orientalis, Castanea sativa ve Tilia argentea gibi nemcil türler dağılış gösterir. Yağış tutarlarının azaldığı çalışma sahasının güneyinde kuru orman ağaçlarından Pinus brutia’ya da rastlamak mümkündür. Orman formasyonlarının tahrip edildiği sahalarda nemcil ve kurakçıl çalı türleri dağılış gösterir. Ot vejetasyonu ise genellikle orman altı örtüsü olarak bulunmaktadır. Bu çalışmada topoğrafya, iklim, amenajman planları, toprak verileri kullanılmış ve arazi çalışmaları yapılmıştır. İnceleme sahasına ait haritaların, bitki kesitlerinin üretilmesinde ArcGIS 10.8 ve CorelDRAW 2021 programları kullanılmıştır. Geyve Boğazı ve çevresinin sahip olduğu özel ekolojik şartlar nedeniyle sahada yoğun bitki örtüsü ve farklı bitki türleri bulunmaktadır. Bu nedenle sahanın bitki örtüsünün sürdürülebilirliği açısından korunması önemlidir.

Vegetation Geography of Geyve Strait and Surroundings

In this study, the distribution of vegetation in and around the Geyve Strait and the factors affecting its distribution were examined. The Geyve Strait and its surroundings, which constitute the study area, are within the borders of Geyve district of Sakarya. The study area has favorable ecological conditions for the development of moist and dry forest vegetation. Humidity species such as Fagus orientalis, Castanea sativa and Tilia argentea are distributed in areas where precipitation is high, temperature conditions are favorable and there is no effective dry season. It is possible to come across Pinus brutia, one of the dry forest trees, especially in the south of the study area, where the precipitation amounts have decreased. Humid and xeric shrub species are distributed in areas where forest formations have been destroyed. Grass vegetation is generally found as forest cover. In this study, topography, climate, management plans, soil data were used and field studies were carried out. ArcGIS 10.8, CorelDRAW 2021 programs were used to produce maps and plant sections of the study area. Due to the special ecological conditions of the Geyve Strait and its surroundings, there are dense vegetation and different plant species in the area. For this reason, it is important to protect the site in terms of the sustainability of the vegetation.

___

  • [1] Kaymaz, B., 2005, Geyve’nin İklimi ve İklim Koşullarının Tarımsal Faaliyetlere Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • [2] Turoğlu, H., 2011, Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Temel Esasları. Çantay Kitabevi.
  • [3] Erinç, S. & Öngör, S., 1976, Türkiye Coğrafyası, Milli Eğitim Bakanlığı.
  • [4] Koçman, A., 1993, Türkiye İklimi. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü.
  • [5] Koçman, A., 1984, Bozdağlar ve Çevresinin İklimi. Ege Coğrafya Dergisi; 1984: Cilt: 2 Sayı: 1.
  • [6] Efe, R., 2010, Biyocoğrafya. Marmara Kitap Merkezi Yayıncılık, Bursa.
  • [7] Kılıç, D. E., 2011, Elmacık Dağı (Batı Kesimi)’nin Vejetasyon Coğrafyası Özelliklerinin CBS Temelli İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • [8] Avcı, M., 2005, Çeşitlilik ve Endemizm Açısından Türkiye’nin Bitki Örtüsü. Coğrafya Dergisi, 13, 27–55.
  • [9] Erinç, S., 1996, Klimatoloji ve Metodları. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
  • [10] Dönmez, Y., 1985, Bitki Coğrafyası. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
  • [11] Ustaoğlu, B. & İkiel, C., 2018, Sakarya’nın İklim Özellikleri. Sakarya’nın Fiziki, Beşeri ve İktisadi Coğrafya Özellikleri, Editör: İkiel, C., Sakarya Üniversitesi Yayınları, 163-219.
  • [12] Bölük, E., 2016, De Martonne Kuraklık İndisine Göre Türkiye İklimi. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü. https://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/iklim_siniflandirmalari
  • [13] Bölük, E., 2016, Erinç İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye İklimi. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü. https://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/iklim_siniflandirmalari/erinc.pdf
  • [14] Koç, D. E., 2018, Sakarya’nın Bitki Örtüsü Özellikleri. Sakarya’nın Fiziki, Beşeri ve İktisadi Coğrafya Özellikleri, Editör: İkiel, C., Sakarya Üniversitesi Yayınları, 287-317.
  • [15] Koyuncu, O., 2005, Geyve (Sakarya) ve Çevresinin Floristik ve Etnobotanik Açıdan İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • [16] Atlay, S., Demirel, S., Ceylan, M. & Gürlek, H., 1985, Sakarya İli Verimlilik Envanteri ve Gübre İhtiyaç Raporu.
  • [17] Köy İşleri Bakanlığı, T. E. ve H. D. A. T. F. H. M., 1972, Sakarya İli Toprak Kaynağı Envanter Raporu.
  • [18] Coşkun, M. & Coşkun, S., 2017, An Analysis on the Distribution of Maquis-Shrubland: Karabuk-Safranbolu Basin (Turkey). International Journal of Sciences, 6(06), 63–70.
  • [19] Davis, P. H., 1970, Flora Of Turkey and the East Aegean Islands (Cilt 1- 9). Edinburgh University Press.
  • [20] Özhatay, N., Kültür, Ş. & Aksoy, N., 1999, Check-List of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey II. Turkish Journal of Botany, 23(3), 151-170.
  • [21] Özhatay, N. & Kültür, Ş., 2006, Check-List of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey III. Turkish Journal of Botany, 30(4), 281-316.
  • [22] Özhatay, N., Kültür, Ş. & Aslan, S., 2009, Check-list of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey IV. Turkish Journal of Botany, 33(3), 191-226.
  • [23] Özhatay, F. N., Kültür, Ş. & Gürdal, M. B., 2011, Check-List of Additional Taxa To The Supplement Flora of Turkey V. Turkish Journal of Botany, 35(5), 589-624.
  • [24] Şahin, C., 2010, Bitki Coğrafyası, Genel Fiziki Coğrafya. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, 203-217.
  • [25] Kaymaz, B. & İkiel, C., 2006, Geyve Pamukova Havzasında Arazi Degradasyonu. 1. Uzaktan Algılama CBS Çalıştay ve Paneli (UZAL-CBS-2006), Kasım, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • [26] Yaltırık, F., 1984, Türkiye’nin Meşeleri Teşhis Kılavuzu. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Genel Müdürlüğü Yayını, İstanbul.
  • [27] Sönmez, S., Efe, R., Soykan, A., & Cürebal, İ., 2012, Madra Dağı ve Yakın Çevresinin Floristik Özellikleri. Madra Dağı Ulusal Çalıştayı, Ekim, 10-12, Ayvalık – Balıkesir.
  • [28] Dönmez, Y. ve Aydınözü, D., 2013, Bitki Örtüsü Özellikleri Açısından Türkiye. Coğrafya Dergisi, 1(24), 1-17.
  • [29] Dönmez, Y., 2015, Türkiye Bitki Coğrafyası Çalışmaları. Coğrafya Dergisi, (29), 1-27.
  • [30] T. C. Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü, 2012, Sakarya İli Doğa Turizmi Master Plan Taslağı 2013-2023.
  • [31] Karbuz, İ., 2011, Sakarya Nehri ve Doğançay Deresi Arasındaki Sahanın Bitki Örtüsü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • [32] Sağıroğlu, M., 2020, The Geophytes of Sakarya City. Sakarya University Journal of Science, 24(5), 991-1007.