ZERRİN KENANOĞLU BEKTAŞ, GAMZE SANER

Türkiye'de Enginar Üretimi ve Pazarlaması

Enginar Akdeniz orjinli ve besin değeri yüksek bir bitki türü olup, insan beslenmesinde ve ilaç sanayiinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Gerek dünyada gerekse Türkiyede son yıllarda enginar üretim alanı ve üretim miktarında önemli artışlar görülmüştür. Türkiyede geleneksel enginar üretimi yoğun olarak İzmir, Bursa, Aydın, Antalya ve Adana illerinde yapılmaktadır. Türkiyede 2011 yılında 2444 hektar alanda toplam 33460 ton geleneksel enginar üretimi gerçekleştirilirken, Adana, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Manisa ve Zonguldak illerinde ise 91.38 ton organik enginar üretilmiştir. Türkiyenin 2011 yılında geleneksel enginar dışsatım değeri (137506 $) geleneksel enginar dışalım değeri (2874455 $)ne göre daha düşük olarak gerçekleşmiştir. Üretici ve perakende bazında organik enginar fiyatlarının geleneksel enginara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada, Türkiyede geleneksel ve organik enginar üretimindeki gelişmeler, dış ticaret durumu, geleneksel ve organik enginarın pazarlama kanalı, fiyatları ortaya konulmuş, enginar üretimine ve pazarlamasına yönelik bazı öneriler sunulmuştur.

Artichoke Production and Marketing in Turkey

Artichoke, a Mediterranean origined plant species with high nutritional value, is widely used in human nutrition and pharmaceutical industries. In recent years, a significant increase has been observed in the amount of artichoke production and production area in Turkey as well as the rest of the world. Conventional artichoke in Turkey has been intensively produced in the provinces of Izmir, Bursa, Aydın, Antalya and Adana. In 2011, while 33460 tonnes of conventional artichoke production in Turkey is performed in a total of 2444 hectares of land, 91.38 tons of organic artichokes are produced in the provinces of Adana, Antalya, Bursa, Eskisehir, Istanbul, Izmir, Manisa and Zonguldak. Turkey's conventional artichoke exports value, (137506 $) was lower than conventional artichoke imports value (2874455 $) in 2011. On the basis of producer and retailer, the prices of organic artichokes were found to be higher than the conventional artichokes. In this study, developments of conventional and organic artichoke production, foreign trade situation, conventional and organic artichoke marketing channel and the prices are observed and possible solutions regarding production and marketing of artichokes are provided.

PDF

___

Bektaş, Z.K., G. Saner, 2011. Geleneksel ve Organik Yetiştirilen Enginarın Ekonomisi Üzerine Bir Araştırma: İzmir İli Örneği, ISBN: 978-605-87513-0-9, 80 s., İzmir. Ege İhracatçı Birlikleri Kayıtları, 2010.
Ekinci, A.S., 1956. Modern Sebzecilik, Ege Matbaası, İstanbul.
Ekinci, A.S., 1972. Özel Sebzecilik, Ahmet Sait Matbaası, İstanbul.
ERS (Economic Research Service), 2010. US Department of Agriculture, Vegetables and Melon Year Book.
Eser, B., 2002. Enginar Yetiştiriciliği, Ege Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi, Çiftçi Broşürü:26, İzmir.
Eser, B., H.İlbi, A.Uğur, 2006. Enginar Yetiştiriciliği, Hasad Yayıncılık, ISBN:975-8377-45-5, İstanbul, 64 s.
Food and Agriculture Organization (FAO), Çeşitli Yıllar (http:// www.fao.org). (Erişim Tarihi: Ocak 2013 )
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çeşitli Yıllar. (http://www.izmir.bel.tr/eislem/halfiyatlari.aspx)
İzmir Tarım İl Müdürlüğü, Çeşitli Yıllar (http://www.izmirtarim.gov.tr). (Erişim Tarihi: Aralık 2013)
İzmir Tarım İl Müdürlüğü, 2011(http://www.izmirtarim.gov.tr). (Erişim Tarihi: Ocak 2013) Kıbrıs Postası, 27 Mayıs 2011. (http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/54638/Pagename/banner.html).
Lario N.A., Juan A. Fernandez, 2006. Analysis of The Artichoke Trade, Proceedings of the VI International Symposium on Artichoke, Carddon and Their Wilds Relatives, Acta Horticulturae, 457-464.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ekolojik Tarım Komitesi Kayıtları, 2000- 2001. Ankara.
T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Çeşitli Yıllar (http://organik.tarim.gov.tr). (Erişim Tarihi: Ocak 2013 )
T.C. Resmi Gazete, 2007. Sayı 265424, 4 Haziran 2007.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Çeşitli Yıllar (http://www.tuik.gov.tr). (Erişim Tarihi: Aralık 2013)
Shinohara, Togo, 2008. Development of Management Practices For Artichoke Production in South East Texas(Master of Science), A& M University, Texas, December, 149 pages. USDA 2011, Vegetables 2010. Summary, January 2011.
Vural, H., D.Eşiyok, İ.Duman, 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme), Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, İzmir, 394-408.