Okul Dışı Öğrenme Ortamlarında Yapılan Etkinliklerin Öğrencilerin Enerji Kaynaklarına Yönelik Farkındalıklarına ve Bilgi Düzeylerine Etkisi

Bu çalışmanın amacı, enerji santrallerine yapılan gezilerle, öğrencilerin enerji kaynaklarının hangi tür enerji kaynağı olduğuna yönelik bilgi düzeylerine ve farkındalıklarına etkisini tespit etmektir. Ayrıca rüzgâr enerji santraline (RES) yapılan gezi ile öğrencilerin rüzgâr enerji santrallerine yönelik bilgi düzeylerini gözden geçirmelerini sağlamak, bu yapılara ilişkin öğrenme ihtiyaçlarını belirlemek ve etkinlik sonucunda bilgi düzeylerinin nasıl değiştiğini tespit etmektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden temel nitel araştırma yaklaşımlarında durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2022 yılında TÜBİTAK 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları kapsamında desteklenen doğa eğitimi projesine katılan 30 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri “Bilgi-İstek-Öğrenme Kartları” ve “Enerji Kaynağı Türü Anketi” ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde betimsel ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, okul dışı öğrenme ortamlarına yapılan eğitim planlı gezilerin katılımcıların enerji kaynağı türleri konusunda ve rüzgâr enerji santrallerine yönelik bilimsel okuryazarlık ve farkındalık düzeylerine önemli katkısının olduğu söylenebilir. Yapılan birçok çalışmada ve bu çalışmada gözlendiği gibi okul dışı öğrenme ortamlarına yapılan planlı geziler sayesinde öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal özelliklerinde gelişmeler olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple bu tür faaliyetlere eğitim ve öğretim süreçlerinin tüm aşamalarında yer verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Okul Dışı Öğrenme Ortamları, Rüzgâr Enerji Santrali, Yenilenebilir Enerji, Yenilenemez Enerji

The Effect of Planned Trips to Outdoor Learning Environments on Students' Awareness and Knowledge of Energy Resources

This qualitative study aims to determine the effect of school trips to power plants on students' knowledge levels and awareness of the types of energy sources. Specifically, in the context of a trip to a wind power plant, the current study aimed to enable students to review their knowledge levels about wind power plants, to determine their learning needs about these structures, and to determine how their knowledge levels changed as a result of the activity. The study group consists of 30 middle school students who participated in the nature education project supported within the scope of TÜBİTAK 4004 Nature Education and Science Schools in 2022. The research data were collected with “What I know; What I want to know; What I have learned”, cards and an Energy Source Type questionnaire. Descriptive and content analysis methods were used to analyze the data obtained in the study. Findings of the study show that planned educational trips to out-of-school learning environments have a significant contribution to the scientific literacy and awareness levels of the participants about the types of energy sources and wind power plants. In many studies, and as observed in this study, it has been determined that there were improvements in students' cognitive and affective characteristics as a result of planned trips to out-of-school learning environments. For this reason, it is recommended that such activities should be included in all stages of education.

Keywords:

Outdoor learning environments, Wind power plant, Renewable energy, Non-renewable energy,

PDF

___

Aktekin, S. (2008). Müze uzmanlarının okulların eğitim amaçlı müze ziyaretlerine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 103-111.
Aykal F.D., Gümüş, B. ve Akça, Y.B. (2009). Sürdürülebilirlik kapsamında yenilenebilir ve etkin enerji kullanımının yapılarda uygulanması, V. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Diyarbakır, 78-83.
Balkan-Kıyıcı, F., & Atabek Yiğit, E. (2010). Sınıf duvarlarının ötesinde Fen Eğitimi: Rüzgâr Santraline teknik gezi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1), 225-243.
Ballantyne, R., & Packer, J. (2002). Nature-based excursions: School students' perceptions of learning in natural environments. International research in geographical and environmental education, 11(3), 218-236.
Ballantyne, R., & Packer, J. (2009). Introducing a fifth pedagogy: Experience‐based strategies for facilitating learning in natural environments. Environmental education research, 15(2), 243-262.
Bamberger, Y., & Tall, T. (2007). Learning in a personal context: Levels of choice in a free choice learning environment in science and natural history museums. Science Education, 91(1), 75-95.
Baygül, A. (2023). Tabiat tarihi müzesine yapılan gezinin ortaokul öğrencilerinin fosiller konusuna yönelik farkındalıklarına ve öğrenmelerine etkisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 8(1), 67-81.
Bowker, R., & Tearle, P. (2007). Gardening as a learning environment: A study of children’s perceptions and understanding of school gardens as part of an international project. Learning Environment Research. (10), 83–100.
Bozdoğan, A. E., & Kavcı, A. (2016). Sınıf dışı öğretim etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 13-30.
Bozdoğan, A. E., & Yalçın, N. (2006). Bilim merkezlerinin ilköğretim öğrencilerinin fene karşı ilgi düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: enerji parkı. Ege Eğitim Dergisi, 7(2), 95-114
Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi (Yayın No.207028) [Doktora Tezi, Ankara Gazi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
Bozdoğan, A. E., & Ustaoğlu, F., (2016). Planetaryumların öğretim potansiyeli hakkında fen bilimleri öğretmen adaylarının görüşleri. Part b: Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13(1), 38-49.
Buldur, S., Bursal, M, Yücel, E, & Yalçın Erik, N. (2018). Disiplinler arası bir doğa eğitimi projesinin ortaokul öğrencilerinin çevreye yönelik duyuşsal özelliklerine ve çevre bilinçlerine etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(5), 284-303. Retrieved from http://www.itobiad.com/issue/41845/498087.
Buldur, S., Bursal, M., Erik, N. Y., & Yucel, E. (2020). The impact of an outdoor education project on middle school students’ perceptions and awareness of the renewable energy. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 134, 110364.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi
Carrier, S. J. (2009). The effects of outdoor science lessons with elementary school students on preservice teachers’ self-efficacy. Journal of Elementary Science Education,21(2), 35-48.
Cheeseman, A., & Wright, T. (2019). Examining environmental learning experiences at an earth education summer camp. Environmental Education Research, 25(3), 375-387.
Clarke-Vivier, S., & Lee, J. C. (2018). Because life doesn’t just happen in a classroom elementary and middle school teacher perspectives. On the benefits of, and obstacles to, out-of-school learning. Issues in Teacher Education, 27(3), 55-72.
Dilli, R., Dümenci, S. S. B., & Kesebir, G. T. (2018). Müzede çevre eğitimi kapsamında okul öncesi dönemi çocuklarına yenilenebilir enerji kaynaklarının anlatılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 421-432.
Eshach, H. (2007). Bridging In-school and out-of-school learning: Formal, non-formal, and informal education. Journal of Science Education and Technology, 16(2). DOI: 10.1007/s10956006-9027-
Fidan, N. (2012) Okulda öğrenme ve öğretme. Pegem Yayıncılık
Foster, J. S., & Shiel-Rolle, N. (2011). Building scientific literacy through summer science camps: A strategy for design, implementation and assessment. Science Education International, 22(2), 85-98. https://eric.ed.gov/?id=EJ941663
Gerber, B. L., Marek, E. A., & Cavallo, A. M. (2001). Development of an informal learning opportunities assay. International Journal of Science Education, 23(6), 569-583.
Goodman, D.W. (2009). Effects of an informal energy exhibit on knowledge and attitudes of fourth and fifth grade students. Doctoral Thesis. Prudue University Graduate School. West Lafayette, Indiana.
Güler, T. (2009). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine ilişkin görüşlerine etkileri. Eğitim ve Bilim, 34 (151), 30-43.
Güler, A. (2011). Planlı bir müze gezisinin ilköğretim öğrencilerinin tutumuna etkisi. İlköğretim Online, 10(1), 169-179.
Hannu, S. (1993). science centre education. motivation and learning in ınformal education. Unpublished doctoral dissertation, Helsinki University Department of Teacher Education, Finland.
Kandpal TC, Broman L. (2014). Renewable energy education: a global status review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, (34), 300–24. https://doi.org/10.1016/j.rser.2014.02.039.
Kılıç, H. E., & Şen, A. İ. (2014). Okul dışı öğrenme etkinliklerine ve eleştirel düşünmeye dayalı fizik öğretiminin öğrenci tutumlarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 13-36.
Lacin-Şimşek, C. (2011). Okul dışı öğrenme ortamları ve fen eğitimi. fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları. (Ed. Laçin-Şimşek, 2011). Pegem Akademi.
Manzanal, R.F., Barreiro, L. M., & Jimenez, M. (1999). Relationship between ecology fieldwork and student attitudes toward environmental protection. Journal Research Science Teaching, 36(4), 431-453.
Merriam, S. B., & Grenier, R. S. (Eds.). (2019). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis (2nd. ed.). Jossey-Bass
Metin, M., & Bozdoğan, A. E. (2020). Fen bilimleri dersi kapsamında planetaryuma düzenlenen bir gezinin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, ilgi ve motivasyonuna etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 240-260. DOI: https://dx.doi.org/110.30855/gjes.2020.06.02.004
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara.
Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Sage.
Neumeister, K.L.S. & Finch H. (2006). Perfectionism in high-ability students: Relational precursors and influences on achievement motivation. Gifted child quarterly, 50, 238-250.
Ocak, İ., & Korkmaz, Ç. (2018). Fen bilimleri ve okul öncesi öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Field Education, 4(1), 18-38.
Okur-Berberoğlu, E., Güder, Y., Sezer, B. & Yalçın-Özdilek, Ş. (2013). Sınıf dışı hidrobiyoloji etkinliğinin öğrencilerin duyuşsal bakış açıları üzerine etkisi, örnek olay incelemesi: Çanakkale bilim kampı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1177-1198.
Okur-Berberoğlu, E., & Uygun, S. (2013). Sınıfdışı eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişim durumunun örgün ve yaygın eğitim kapsamında incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 32-42.
Orion, N., ve Hofstein, A., (1994). Factors that influence learning during a scientific field trip in a naturalenvironment. Journal of Research İn Science Teaching, 31(10), 1097–1119.
Önder, A., Abacı, O., & Kamaraj, I. (2009). Müzelerin eğitim amaçlı kullanımı projesi: İstanbul arkeoloji müzesindeki Marmara örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 102-117.
Özdemir, O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 125-138
Öztürk, N., & Altan, E. B. (2019). Bir okul dışı öğrenme ortamı: Sinop Çocuk Üniversitesi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 5(10), 370-381.
Payne, M. R. (1985). Using the outdoors to teach science: A resourge guide for elementary and middle school teachers. National institute of education (ED): Wasington, DC.
Randler, C., Baumgärtner, S., Eisele, H. & Kienzle, W. (2007). Learning at workstations in the zoo: A controlled evaluation of cognitive and affective outcomes. Visitor Studies, 10(2), 205–216. https://doi.org/10.1080/10645570701585343.
Richmond, D., Sibthorp, J., Gookin, J., Annarella, S., & Ferri, S. (2018). Complementing classroom learning through outdoor adventure education: Out-of-school-time experiences that make a difference. Journal of Adventure Education and Outdoor Learning, 18(1), 36-52. https://doi.org/10.1080/14729679.2017.1324313
Sontay, G., Tutar, M., & Karamustafaoğlu, O. (2016). Okul dışı fen öğrenme ortamları ile fen öğretimi hakkında öğrenci görüşleri: planetaryum gezisi”, İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 1 (1), 1-24.
Taflı, T., & Atıcı, T. (2022). Prospective biology teachers’ opinions about outdoor learning activities within the scope of nature and environmental education. E-International Journal of Educational Research, 13(2), 108-125. https://doi.org/10.19160/e-ijer.933160
Tatar, N. & Bağrıyanık, K.E. (2012). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin okul dışı eğitime yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 11(4), 883-896.
Taylor, E. W., & Caldarelli, M. (2004). Teaching beliefs of non‐formal environmental educators: A perspective from state and local parks in the United States. Environmental Education Research, 10(4), 451-469.
Tekkumru-Kısa, M. (2008). Development and implementatıon of a “science center learning kit” designed to improve student outcomes from an informal science setting (Yayın No. 232477) [Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
Timur, B., & Timur, S. (2013). Investigation of secondary school students knowledge and attitudes towards environment on different variables. Environ Prot Ecol, 14, 1296.
Toksoz, S. G., Ulusoy, I., & Kahriman, A. (2012). Renewable energy approaches to the energy policies of black sea and the importance of education in environmental knowledge. International Multidisciplinary Scientific GeoConference: SGEM, 3, 1145.
Topallı, K. Ö. (2001). İlk ve orta dereceli okullarda güzel sanatlar eğitimi kapsamında müze eğitiminin rolü ve önemi (Yayın No. 107145) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
Topçu, M. S., & Atabey, N. (2016). Alan gezilerinin ortaokul öğrencilerinin çevre konusundaki bilgi ve tutumları üzerine etkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 494-513.
Tortop, H. S. (2012, October). Using [of] the meaningful field trip in renewable energy education: Its effects on students’ learning and at-titudes. In Proceedings of the 9th International Conference on Hands-on Science, Antalya, Turkey (pp. 17-21).
TÜBİTAK. (2021). 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları. https://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4004-doga-egitimi-ve-bilim-okullari adresinden 02.02.2022 tarihinde alınmıştır
Türkmen, H. (2018). İnformal öğrenme ortamının fosiller konusunun öğrenilmesine etkisi: Tabiat Tarihi Müzesi örneği. Afyon Kocatepe University Journal of Social Science, 20(3), 165-175. https://doi.org/10.32709/akusosbil.417266
Treagust, D. F., Amarant, A., Chandrasegaran, A. L., & Won, M. A. (2016). Case for enhancing environmental education programs in schools: reflecting on primary school students’ knowledge and attitudes. International Jurnal of Enviroment Science Education (11), 5591–612.
Yavuz, M. (2012). Fen eğitiminde hayvanat bahçelerinin kullanımının akademik başarı ve kaygıya etkisi ve öğretmen öğrenci görüşleri (Yayın No. 328107) [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
Yıldırım, H. İ. (2020). The effect of using out-of-school learning environments in science teaching onmotivation for learning science. Participatory Educational Research, 7(1), 143-161. https://doi.org/10.17275/per.20.9.7.1