YIĞILCA BALARISI (Apis mellifera L.)’NIN HİJYENİK DAVRANIŞ BAKIMINDAN PERFORMANSLARININ BELİRLENMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ

Bu çalışmanın amacı, Yığılca balarısının hijyenik davranış düzeyinin belirlenmesi ve geliştirilmesidir. Bu amaçla ilk önce halk elinde rastgele seçilen 250 koloniye iğneleme metodu uygulandı. Birinci yıl halk elindeki 250 kolonide yapılan çalışma sonunda ortalama ≥ %85 hijyenik davranış gösteren kolonilerden en yüksek performans gösteren 50 koloni satın alınarak Düzce Üniversitesi Arıcılık Araştırma Geliştirme ve Uygulama Merkezi (DAGEM)’ne getirildi. Burada aynı çevre koşullarında kışı geçiren koloniler ikinci (2014 yılı) daha sonra üçüncü (2015 yılı)  hijyenik davranış çalışmasına tabi tutuldu. Üç yıllık verilerin ortalamasına göre 50 koloni arasından %95’in üzerinde hijyenik davranış gösteren kolonilerden 24. saatin sonunda %95’in üzerinde hijyenik davranış gösteren kolonilerden anaarı yetiştirildi. Bu anaarılar en fazla hijyenik davranış gösteren diğer kovanların erkek arılarından alınan 8-10 µL semen ile suni tohumlama yöntemi kullanarak döllendi. Toplamda 11 dölleme başarıyla yapıldı. Bu anaarıların 5’i sağlıklı bir şekilde yaşamaya ve yumurtlamaya devam etti. Suni tohumlama ile elde edilen kolonilerin toplam hijyenik davranış performansı (THB) max. %97.633, min. %94.499 olarak belirlendi. Hijyenik davranış performansı en yüksek olan koloni anaarı yetiştirmek üzere damızlık koloni olarak ayrıldı. Ayrıca çalışılan koloniler 48 saat içerisinde 24 saatte olduğundan daha fazla hijyenik davranış performansı göstermiştir.

___

  • Akyol, E., Özkök, D. (2005). Varroa (Varroa destructor) mücadelesinde organik asitlerin kullanımı. Uludağ Arıcılık Dergis.i 5: 167-174.
  • Boecking, O., Drescher, W. (1991). Response of Apis mellifera L. colonies to brood infestation with Varroa jacobsoni Oud. Apidologie,22:237-241.
  • Boecking, O., Spivak, M.(1999). Behavioral defenses of honeybees against Varroa jacobsoni Oud.Apidologie 30 (2-3): 141-158.
  • Bradbear, N. (1988). World distribution of major honeybee diseases and pests.Bee World. 69: 15-39.
  • Çakmak I., (2010). The over wintering survival of highly Varroadestructor infested honey bee colonies determined to be hygienic using the liquid nitrogen freeze killed brood assay, Journal of Apicultural Research, 49:2, 197-201.
  • Gösterit A., Kekeçoğlu M., Çıkılı Y. (2012). Yığılca Yerel Bal Arısının Bazı Performans Özellikleri Bakımından Kafkas ve Anadolu Bal Arısı Irkı Melezleri ile Karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fa-kültesi Dergisi7 (1):107-114. [bir sonraki ile yer değiştirmeli]
  • Gösterit A., Çikili Y., Kekeçoğlu M. (2016). Determination of Annual Colony Development of the Yığılca Local Honeybee in Turkey and Comparison with Apis mellifera caucasica and A. m. anatoliaca Hybrids. Pakistan J. Zool. 48(1:195-199.
  • Gramacho, K.P., Gonçalves, L.S. (1994). Estudo Comparativo dos Métodos de Congelamento e Perfuração de Crias, para Avaliação do Comportamento Higiênico em Abelhas Africanizadas. In: IV Congresso Latinoiberoamericano de Apicultura e I Expo - Comercial Internacional de Apicultura, Córdoba, Anais, 45.
  • Gramacho K.P., Gonçalves L.S. (2009). Sequential hygienic behavior in Carniolan honey bees (Apis mellifera carnica). Genetic and Molecular Research. 8(2): 655-663.
  • Güler, A. (2006). Bal arısı (Apis mellifera). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fak.Ders Kitabı, Samsun.
  • Jevtic, G., Mladenovic, M., Nedic, N., Andelkovic, B. (2009). The temperament traits ant the hygienic behavior of honey bee (Apis mellifera carnica Poll.) from serbia. Apimondia, France.
  • Kamel, S.M., Strange, J.P., Sheppard, W.S. (2003). A scientific note on hygienic behavior in Apis mellifera lamarckii and A. m. carnicain Egypt. Apidologie. 34: 189-190.
  • Kekeçoğlu, M. (2007). Türkiye Bal Arılarının mtDNA ve Bazı Morfolojik Özellikleri bakımından karşılaştırılmasına Yönelik bir araştırma. (Doktora tezi), Namık Kemal Üniversitesi Kütüphanesi.
  • Kekeçoğlu, M. (2010). Honeybee biodiversity in Western Black Sea and evidence for a new honey bee ecotype in Yığılca Province. BİBAD. 3(1): 73-78.
  • Laidlaw H.H., Page E.R. (1997). Queen Rearing and Bee Breeding. Wicwas Press. Cheshire, Connecticut, USA. Pp: 1-224.
  • Matheson, A.(1996). World bee health update.Bee World. 77: 45-51.
  • Milne C. (1982). Laboratory measurement of brood disease resistance in the honeybee. 1. Uncapping and removal of freeze-killed brood by newly emerged workers in laboratory test cages.J of Apic Res. 21(2):111-114.
  • Milne C. (1983).Honeybee (Hymenoptera: Apidae) hygienic behavior and resistance to chalkbrood. Ann Entomol Soc Of Amer. 76(3): 384-387,
  • Morais M.M.,Francoy T.M., Pereira R.A., Jong D.D., Gonçalves L.S. (2009). Africanized honey bees are efficient at detecting, uncapping and removing dead brood, Genetic and Molecular Research. 8(2): 718-724.
  • Morse R.A. (1990). The Cornell Project tobree mite-resistant bees from queen honeybees imported from Great Britain. Amer. Bee J. 130: 186.
  • Nasr M.E. (1998). Technology transfer of improved honeybee stocks and management practises to beekeepers in Ontario. Annual Report for 1997-1998. ABA, Bayfield, Ontario, Canada.
  • Newton D.C., Ostasiewski N.J.A. (1986). A simplified bioassay for behavioral resistance to American foulbrood in honey bees (Apis mellifera L).Am Bee J. 126: 278-281.
  • Oskay, D. (2008). Bal arısı ırklarının çeşitli-liğinin korunması, kolonilerin yönetimi ve genetik yapılarının istenen yönde geliştiril-mesi üzerine model oluşturulması. Uludağ Arıcılık Dergisi.8(2): 63-72.
  • Oxley P, Spivak M., Oldroyd B.P. (2010).Six quantitative trait loci influence task thresholds for hygienic behaviour in honeybees (Apis mellifera). Molecular Ecology. 19: 1452–1461. [metinde yok]
  • Palacio M.A., Figini E.E., Ruffinengo S.R., Rodriguez E.M., Del Hoyo M.L., Bedascarrasbure E.L. (2000). Changes in a population of Apis mellifera L. selected for hygienic behaviour and its relation to brood disease tolerance. Apidologie.,31: 471-478.
  • Palacıo M.A., Flores J.M., Figini E., Ruffinengo S., Escande A., Bedascarrasbure E.,Rodriguez E., Gonçalves L.S. (2005). Evaluation of the time of uncapping and removing dead brood from cells by hygienic and non-hygienic honey bees, Genetics and Molecular Research. 4 (1): 105-114.
  • Park, O. W. (1937). Testing for resistance to American foulbrood in honeybees. Journal of Economic Entomology, 30(3): 504-512
  • Pereira R.A, Morais M.M., Francoy T.M., Gonçalves L.S. (2013). Hygienic Behavior of Africanized Honey Bees Apis mellifera Directed towards Brood in Old and New Combs during Diurnal and Nocturnal Periods. Insects. 4: 521-532.
  • Reuter G.S., Spivak M. (2011). Testing for Hygienic Behavior. University of Minesota Instructional Poster # 162, Department of Entomology. www.extension.umn.edu/honeybees.
  • Rosenkranz, P.; Engels, W., 1985. “Konsequente Drohnenbrut-Entnahme, eine wirksame Maûnahme zur Minderung von Varroatose-SchaÈden in Bienenvo Èlkern”, Allg. Dtsch. Imkerztg., 19, 265- 271.
  • Rothenbuhler W.C. (1967). American foulbrood and bee biology. 21st International Beekeeping Congress, College Park, Maryland. Apimondia Publishing House, Bucharest, Romania, Pp. 179-188.
  • Rothenbuhler W.C. (1964). Behaviorgenetics of nestcleaning in honeybees. IV. Responses of F1 and back cross generations to disease-killed brood. Am. Zool. 4: 111-123.
  • Spivak M.,Gilliam M. (1993). Facultative expression of hygienic behaviour of honey bees in relation to disease resistance.J Apic Re., 3:147-157.
  • Spivak M. (1996). Honey bee hygienic behaviour and defence against Varroa jacobsoni.Apidologie. 27: 245-260.
  • Spivak, M.; Gilliam, M., 1998a. “Hygienic behavior of honey bees and its application for control of brood diseases and varroa mites. Part I. Hygienic behavior and resistance to American foul-brood.,Bee World 79: 124-134.
  • Spivak, M.; Gilliam, M., 1998b. “Hygienic behavior of honey bees and its application for control of brood diseases and varroa mites. Part II. Studies on hygienic behavior since the Rothenbuhler Era.Bee World.79:169-186.
  • Spivak M., Reuter G.S. (1998). Honey bee hygienic behavior, American Bee Journal. 138: 283–286.
  • Spreafico, M., Eordegh, F.R., Bbenadinelli, I., Colombo, M. (2001). First detection of strains of Varroa destructor resistant to coumaphos, Results of the laboratory test trials.Apidologie. 32:49–55.
  • Taber S. (1982). Bee behavior, Breeding for disease resistance. Am Bee J,.122 823-825,
  • Vandame, R., Morand S., Colin M.E., Belzunces L.P. (2002). Parasitism in the social bee Apis mellifera: quantifying costs and benefits of behavioral resistance to Varroa mites. Apidologie. 33: 433–445.