Recep SIRALI, Turgay ŞENGÜL, İsmail YILDIZ

3736

Harran Ovası Bal Arılarının (Apis Mellifera L.) Bazı Morfolojik Karakterleri Üzerine İncelemeler

Bu çalışmada, Harran ovasının başlıca arıcılık yörelerini kapsayan 12 farklı lokasyonuna ait toplam 36 koloniden alınan işçi arı örnekleri üzerinde 16 morfolojik karakter arıcılık konusundaki araştırmacıların bildirişlerine göre ölçülmüştür. Farklı lokasyonlara ait işçi arı örneklerine ilişkin elde edilen morfolojik veriler varyans, faktör (temel bileşenler) ve kanonik diskriminant analizleriyle tanımlanmıştır. Yapılan varyans analizi sonuçlarına göre, ölçülen 15 morfolojik karakter bakımından lokasyonlar arası farklılıklar önemli (P<0.01) bulunmuştur. Metatarsus indeks karakterinde (TSI) lokasyonlar arası varyasyon görülmemiştir. Yerel arı örneklerinin ölçülen tüm morfolojik karakterler bakımından Apis mellifera anatoliaca ırkına benzerlik göstermediği, bazı karakterler açısından ise Apis mellifera syriaca ve Apis mellifera meda ırklarına benzerlik gösterdiği belirlenmiştir. Sonuç olarak; incelenen tüm morfolojik değerlere göre Harran ovasının farklı lokasyonlarına ait bal arısı örnekleri iç içe geçmiş geniş bir küme oluşturmuşlardır. 
Anahtar Kelimeler:

Bal Arısı (Apis mellifera L.) Morfolojisi, Morfolojik Karakterler, Harran Ovası

Investigations on Some Morphological Characteristics of the Honey Bees (Apis mellifera L.) of the Harran Plain-Turkey

: In this study, 16 morphological characteristics were measured according to the methods of several apicultural scientists on worker bee samples collected from 36 colonies of 12 different locations covering the main beekeeping regions of Harran Plain. The morphological data from honeybees of different locations were analysed and identified by variance, factor (principal component) and canonical discriminant analyses. According to analysis of variance results, 15 morphological characteristics were found to be significantly different (P<0.01) between the locations. The tarsal index (TSI) did not vary among locations. All morphological characteristics of local honeybee samples differed from the Apis mellifera anatoliaca race. Some morphological characteristics are similar to the Apis mellifera syriaca and Apis mellifera meda races. In conclusion, it was shown that when all morphological characteristics were considered, honeybee samples from different locations in the Harran Plain formed an intermingled cluster. 
Keywords:

Honey Bee (Apis mellifera L.) Morphology, Morphological Characteristics, Harran Plain,

PDF

___

  • Adam, B,. 1987. Breeding the Honeybee. Northern Bee Books. West Yorkshire, U. K.
  • Akyol, E., 1998. Kafkas ve Mığla Arılarının (Apis mellifera L.) Saf ve Karşılıklı Melezlerinin Morfolojik, Fizyolojik ve Davranışsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). Ç.Ü. Fen Bil. Enst. Adana . Alpatov, W. W., 1929. Biometrical Studies on Variation and Races of the Honey Bee (Apis mellifera L.). Q. Rev. Biol. 4, 1-58.
  • Alpatov, W. W., 1948. The Races of Honey Bees and Their use in Agriculture. Sredi Priroidy Moscow Sec. Nat, Moscow, vol 4 (in Russian).
  • Anonymous (2000). Statistical Indicators. State Statistical Institute of Turkey (DIE). Ankara.
  • Bodenheimer, F. S., 1942. Türkiye’deki Bal Arısı ve Arıcılık Hakkında Etüdler. Merkez Zirai Mücadele Enstitüsü Ankara. Numune Matbaası. İstanbul.
  • Budak, E., 1992. Ülkemizde Çeşitli Kurumlarda Yetiştirilen Ana Arılar İle Oluşturulan Kolonilerin Fizyolojik, Morfolojik ve Davranışsal Farklılıklarının Araştırılması. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). Ankara Üniv. Fen Bil. Enst. Ankara .
  • Çakmak, İ., 1999. Honeybees and Agriculture. May Agro-Tek. Bursa. 3 (7): 7-9.
  • Daly, H. V., Balling, S. S., 1978. Identification of Africanized Honey Bees in the Western Hemisphere by Discriminant Analysis. J. Kans. Entomol. Soc. 51, 857- 869.
  • Darendelioğlu, Y., Kence, A., 1992. Orta Anadolu Bal Arısı (Apis mellifera)’nın (Hymenoptera, Apidae) Populasyon Strüktürü Üzerinde Morfometrik Çalışma. Türkiye II. Entomoloji Kongresi. Entomoloji Derneği Yay. No: 5. 387-396.
  • DuPraw, E. J., 1965a. The Recognition and Handling of Honey Bee Specimens in Non-Linnean Taxonomy. J. Apic. Res. 4, 71-84.
  • DuPraw, E. J., 1965b. Non-Linnean Taxonomy and the Systematics of Honey Bees. Syst. Zool. 14, 1-24.
  • Dülger, C., 1998. Kafkas, Anadolu ve Erzurum Balaarısı (Apis mellifera L.) Genotiplerinin Erzurum Koşullarındaki Performanslarının Belirlenmesi ve Morfolojik Özellikleri. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). A.Ü. Fen Bil. Enst. Erzurum .
  • Ftayeh, A., Meixner, M., Fuchs, S., 1994. Morphometrical Investigation in Syrian Honeybees. Apidologie. 25, 396-401.
  • Genç, F., Dülger, C., Kutluca, S., Dodoloğlu, A., 1997. Kafkas, Anadolu ve Erzurum Balarısı (Apis mellifera L.) Genotiplerinin Bazı Morfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Atatürk Ü. Zir. Fak. Der., 28(5): 683- 697.
  • Gençer, V. H., 1996. Orta Anadolu Bal Arısı (A. m. anatoliaca) Ekotiplerinin ve Bunların Çeşitli Melezlerinin Yapısal ve Davranışsal Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). Ankara Üniv. Fen Bil. Enst. Ankara . 100 p.
  • Goetze, G. K. L., 1930. Variabilitaets - und zuchtungsstudien an der honigbiene mit besonderes berücksichtigung der langrüsseligkeit. Arch. Bienenkunde. 11, 185-236.
  • Gökçe, M., 2001. Arıcılığın Genel Durumu Sorunları ve Çözüm Önerileri. Arıcılık Paneli (16 Ekim 2001). Ordu. Güler, A., 1995. Türkiye’de Önemli Balarısı (Apis mellifera L) Irk ve Ekotiplerinin Morfolojik Özellikleri ve Performanslarının Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi (yayınlanmamış). Ç. Ü. Fen Bil. Enst. Adana. 156 p.
  • Güler, A., 1997. Bal Arısı (Apis mellifera L.)'nda Morfolojik Karakterlerin Belirlenmesinde Biyometrik Yöntemler. O.M.Ü.Z.F., Dergisi. 12 (3): 151-163.
  • Güler, A., Korkmaz, A., Kaftanoğlu, O., 1999. Repreductive Characteristics of Turkish Honeybee (Apis mellifera L.) Genotypes. Hayvansal Üretim. 39-40: 113-119.
  • Gürel, F., 1995. Kimi Ana Üretim İşletmelerindeki Arıların (Apis mellifera L.) Morfolojik Özellikleri ve Bunlardan Hibrid Ebeveyni Hatları Geliştirme Olanakları. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). Ankara Üniv. Fen Bil. Enst. Ankara . 86 p.
  • Karacaoğlu, M., 1989. Orta Anadolu, Karadeniz Geçit ve Ardahan İzole Bölgesi Arılarının Bazı Morfolojik Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). Ankara Üniv. Fen Bil. Enst. Ankara . 98 p.
  • Kaftanoğlu, O., Kumova, U., Bek, Y., 1993. GAP Bölgesindeki Çeşitli Balarısı (Apis mellifera L.) Irklarının Performanslarının Saptanması ve Bölgedeki Mevcut Arı Irklarının Islahı Olanakları. Kesin Sonuç Raporu. Ç. Ü. Genel Yay. No: 63, GAP Yay No: 74. Adana. 50 p.
  • Maa, T., 1953. An Inquiry into the Systematics of the Tribus Apidini or Honeybees (Hymenoptera). Treubia. 21: 525-640.
  • Öztürk., A. İ., 1990. Morphometric Analysis of Some Turkish Honeybees (Apis mellifera L.) M.Sc. Thesis (Unpublished). University of Wales College of Cardiff. U. K. 75 p.
  • Ruttner, F., Tassencourt L., Louveaux J., 1978. BiometricalStatistical Analysis of the Geographic Variability of A mellifera L. Apidologie. 9, 363-381.
  • Ruttner, F., Pourasghar D, Kauhausen D., 1985. Die Honigbienen des Iran. 2. Apis mellifera meda Skorikow, die Persische Biene. Apidologie. 16, 241- 264.
  • Ruttner, F., 1986. Geograhical Variability and Classification. In: Bee Genetics and Breeding (Rinderer T.E., ed). Academic Press, Orlando, FL, 23-56.
  • Ruttner, F., 1987. Biogeography and Taxonomy of Honeybees. Springer-Verlag, Heidelberg.
  • Ruttner, F., Biogeography and taxonomy of honeybees. Springers Verlag, Berlin Heidelberg. Berlin, 1988.
  • Settar, A., 1983. Ege Bölgesi Arı Tipleri ve Gezginci Arıcılık Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi. Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü. Menemen-İzmir.
  • Sıralı, R., 1998. Şanlıurfa İlinin Farklı Ekolojik Koşullarında Bulunan Bal Arılarının Bazı Morfolojik Karakterlerinin Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). Harran Üniv. Fen Bil. Enst. Şanlıurfa. 208 p.
  • Yıldız, M. A., Asal, S., 1996. General Protein (P-3) Polymorphism in Honey Bee (Apis mellifera L.) From Central Anatolia. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences. 20: 379-381.
Uludağ Arıcılık Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2001
  • Yayıncı: U.Ü.Arıcılık Geliştirme-Uygulama ve Araştırma Merkezi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Propolisin Kireç Hastalığı Üzerine Etkileri

Nuray ŞAHİNLER, Şener KURT, Osman KAFTANOĞLU

Rifampizin’in Arılarda Hastalık Oluşturan Mikroorganizmalara Karşı Antibakteriyel Aktivitesi Üzerine Bir Çalışma

Doç Dr. Kalinka GURGULOVA, Doç. Dr. Ivan PANCHEV, Doç. Dr. Philip STANCHEV

Harran Ovası Bal Arılarının (Apis Mellifera L.) Bazı Morfolojik Karakterleri Üzerine İncelemeler

Recep SIRALI, Turgay ŞENGÜL, İsmail YILDIZ

Propolisin Japon Bıldırcınlarında Besi Performansı ve Kafkas Özelliklerine Etkileri

Ahmet ŞAHİN, Mikail BAYLAN, Nuray ŞAHİNLER, Sibel CANOĞULLARI, Aziz GÜL