AMAÇ: Amazon bölgesindeki iğnesiz arıların kullandığıbitki türleri üzerindeki çalışmaların yetersiz olması veAşağı Amazon Bölgesindeki bölgesel büyüyenmeliponikültüre (iğnesiz arıcılık uygulaması) katkı için buçalışma ile Brezilya Para Eyaleti (PA) Belterra belediyesibölgesinde ticari amaç için tutulan iğnesiz arı türlerineyararlı olası bitkilerin çiçeklenme takvimi yapılmayaçalışılmıştır.MATERYAL ve METOT: Belterra Meliponikültür Birliği(AMEMBEL)’nin merkezi yakınlarında kurulan iğnesiz arıarılığı (meliponari) yakınlarında karşılaşılan bitki türleriniteşhiş için 2011 mart ve 2012 şubat arasında Belterra,PA’ya aylık ziyaretler yapılmıştır. Arazi çalışmaları aylıkperiyotta gözlenen bitki türlerini teşhis etmek için arılıketrafında yarıçapı 2 km’lik yeşil alana yapılanyönlendirmesiz gezileri içermektedir. Çiçeklenme verikayıtlarına ek olarak, örnekler toplanmış ve herbaryummateryalı olarak hazırlanmış ve çiçek budları toplanmışve bölgesel doğal arılar tarafından üretilmiş balınpalinolojik çalışmaları için referans örneklerhazırlanmıştır.BULGULAR: Çalışma süresi boyunca toplam 46 bitkitürü tanımlanmıştır: 18 ağaç, 2 ağaç-altı, 8 çalı, 13 çalıaltı, 4 otsu ve 1 sarmaşık (Tablo 1). En fazla sayıda çiçekaçan türün bulunduğu aylar Temmuz (30), Ağustos (27)ve Ocak (25) olmasına rağmen en az sayıda çiçek açantür Mart (19), Kasım (19) ve Eylül (20) olarakbulunmuştur. Alan genellikle verimsiz topraklarda–atıkalanlarında ya da bozuk alanlarda büyüyen (örneğin,dekoratifler (örneğin Bougainvillea glabra Choisy,Hibiscus rosa-sinensis L., Ixora sp., Lophantheralactescens Ducke ve Tecoma stans (L.) Juss. ex Kunth),ve yenilebilen türler (örneğin Anacardium occidentale L.,Astrocaryum aculeatum G. Mey., Bactris gasipaes Kunth,Bertholletia excelsa Bonpl., Byrsonima sp., Endopleurauchi (Huber) Cuatrec., Genipa americana L., Spondiasmombin L., Syzygium malaccense (L.) Merr. & L.M. Perryve Theobroma grandiflorum (Willd. ex Spreng.) K.Schum, türler ile kaplıdır. Amazon bölgesindeki iğnesizarılardan elde edilen ürünlerde yapılan palinolojikanalizlerde Tapirira guianensis Aubl. (Anacardiaceae) veVismia guianensis (Aubl.) Pers. (Hypericaceae) bitki türüpolenleri belirlenmiştir. Eylül ve Aralık arasındakizamanda en fazla türün çiçeklenme gösterdiği (%50)zamandır ve bu zamanın bölgede bal üretimi için entemel zamanlara denk gelmesi dikkat çekicidir. Çalışmaalanı içinde 13 farklı iğnesiz arı türü arıcılıktakullanılmaktadır. Arıkovanları Anacardium occidentale L.(Anacardiaceae) ve Inga spp. (Fabaceae) gibi ağaçlarınyakınına konulması çok yaygındır.SONUÇ: Belterra belediyesi çiçeklenmesi bir yıl boyuncabaşarılı bir şekilde dağılan çok çeşitli bitki zenginliğinesahiptir ve bu bir çok doğal arı türünün devamlılığınısağlanmaktadır. Dekoratif ve verimzsiz topraklardabüyüyen türler, özellikle yerleşim alanların yakınlarındabulunan kovanları işgal eden doğal türler arılar için çokönemlidir ve gelecek melissopalinoplojik (iğnesiz arıcılıkpollen analizler) çalışmaların bu varsayımıdestekleyeceği beklenmektedir.

We followed the flowering of 46 plant species growing near hives of native bees in the Lower Amazon region in Brazil during a complete year. The months with the largest numbers of flowering species were July, August, December and January. The study area contained many ruderal, ornamental, and edible fruit species, many of them typical of the Amazon region. According to our field observations, local meliponiculturists and palynological literature, species such as Tachigalia sp., Tapirira guianensis Aubl. and Vismia guianensis (s (Aubl.) Pers. are good examples of plants frequently visited by native bees in the Brazilian Amazon.