AVRUPA’DA ORTAYA ÇIKAN DIŞAVURUM AKIMININ TÜRK RESİM SANATINA ETKİSİ

ÖZET Dışavurum sanatçıları, diğer akımların sanatçıları gibi konularını gündelik hayattan seçmişlerdir. Ancak konuları işleyiş şekilleri diğer sanatçılardan farklıdır. Bunlar daha çok gündelik hayattaki içsel gerginliklerinin resim yoluyla dışa vurulmasını savunmuşlardır. On dokuzuncu yüzyıl sanatına hakim olan nesnelliğe karşı çıkan devrimci ruha sahip bir akımdır. Bunlar rengi bir nesneyi tanımlamak için değil, tamamen dışavurum aracı olarak kullanmışlardır. Sanatlarının merkezine, nesnel gerçeklik ile özne arasındaki çelişkiyi yerleştirmişlerdir. Yani zamanın sosyal yaşamına karşı dışavurumcu “ben”in radikal başkaldırısını yerleştirerek aşırı öznelci bir dünya görüşünü benimsemişler, dış dünyanın natüralist (doğal) görüntülü gerçeğinden kendini ayırma ve koparma eğilimi göstermişlerdir. Bunun sonucu olarak da bu akımın içerisindeki sanatçıların eserlerinde, kendi içgüdüsel biçim bozmaları ve deformasyonlarını görmek mümkündür. Bu akımdan bütün dünya sanatçıları gibi Türk sanatçıları da etkilenmiş ve zaman zaman eserlerinde bu akımın özelliklerini göstermişlerdir. Hatta bazı eserleri yurt dışındaki bazı dönem taşlarıyla benzerlik göstermiştir. Günümüzde bile bu akımdan etkilenerek nesnel gerçekliğe karşı duygularını kendi biçim ve formlarıyla anlatmaya çalışan birçok ressam vardır. Anahtar Kelimeler: Dışavurum, Soyut Dışavurum, Türk Resmi

Anahtar Kelimeler:

Dışavurum, Soyut Dışavurum, Türk Resmi

THE EFFECT OF THE EXPRESSIONIST MOVEMENT APPEARED IN EUROPE TO THE TURKISH ART

ABSTRACT Expressionist artists have chosen their subjects from daily life as the other movements’ artists. But they have different styles for handling subjects from other artists. The movement has a revolutionary soul which is against the objectivity commanded 19th century art. They haven’t used the colur to identify an object, they have used it absolutely as an expression tool. They have put the paradox between the objective reality and the subject in the centre of their art. That is to say they have accepted an excessive subjective world visuon by settling the “me”s radical rebel against to social life in their time. As a result it is possible to see the artists’ own instinctive form changes and deformations in this movement. As all the artists from the world the Turkish Artists also have effected from this movement and they have show the characters of this movement from time to time in their artworks. Even some of artworks had smilarity to the artsworks made by the artists from abroad. Also today there are many painters who were effected from this movement, trying to express their emotions about objective reality by using their own models and forms. Keywords: Expressionism, Abstarct Expressionism, Turkish Paintings

Keywords:

Expressionism, Abstarct Expressionism, Turkish Paintings,

PDF

___

Akdeniz, H.(1990). Çağdaş Resim Sanatında Kuram(Düşünce Boyutu) ve Türk Resim Sanatına Yansıması Üzerine Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış doktora Tezi.
Baykam, B.(1990). Boyanın Beyni. Sanat ve Mimarlık üzerine Ansiklopediler, Bibliyografyalar, Sözlükler Literatür Yayınları, İstanbul.
Baykam, B.(1996). Vasat Bir Eleştiriye Yanıt. Genç Sanat. Sayı:26.
Baykam, B.(2003). Ekrem Kahraman’ın Temelsiz, mantıksız, saygısız iddialarına yanıtımdır. Türkiye’de Sanat. Sayı:57.
Beykal, C.(1988). Dışavurumculuk. KALIN-Dışavurumculuk Sanat Seçkisi. Sayı:7.
Ersoy, A.(1996). Mehmet Güleryüz ile Sanat Üzerine Söyleşi. Genç Sanat. Sayı:28.
Eczacı Başı Sanat Ansiklopedisi.(1997). Yem Yayınevi. İstanbul.
Lynton, N.(1982). Modern Sanatın Öyküsü.(Çeviren: Cevat Çapan-Sadi Öziş) Remzi Kitapevi. İstanbul.
Lloyd, J.(2000).Sanatsal ve Toplumsal Bir Başkaldırı Dışavurumculuk (Çeviren: Celal Üster). Sanat Kültür Antika. Sayı.16. Üç ayda bir yayınlanan sanat dergisi.
Richard, L. (1999). Ekspresyonizm Sanat Ansiklopedisi. (Çevirenler: Beral Madra, Sinem Gürsoy, İlhan Usmantaş). Remzi Kitapevi. İstanbul.
Gombrich, E. H. (1997). Sanatın Öyküsü. (Çevirenler: Erol Erduran, Ömer Erduran). Remzi Kitapevi. İstanbul.
Hauser, A. (1984). Sanatın Toplumsal Tarihi.( Çeviri: Yıldız Gölünü). Remzi Kitapevi. İstanbul.
Turani, A(1960). Modern Resim Sanatının Gerçek Çehresi. 1. Baskı. Ankara Doğuş Ltd. Şirketi Matbaası. New York.
Wheeler, D. (1991). Art Since,Mid-Century 1945 to Present. Thames and Hudson, N.Y.
http://www.felsefeekibi.com/sanat/isimler_turk/isimler_alfabetik_turk_ali_avni_celeb i.html(Erişim:09.06.2013)