TANRI-ZAMAN İLİŞKİSİNE BETİMLEYİCİ VE ELEŞTİREL BİR BAKIŞ

Öz Bu çalışmada “zaman” ve “Tanrı” kavramları analiz edilmiş, farklı din ve kültürlerin bu kavramlara ilişkin anlamlandırmalarına değinilmiştir. Felsefe tarihinde zaman kavramına ilişkin görüşlere yer verilmesinin ardından teizmin mahiyeti varlığından ayrı düşünülemeyen Tanrı anlayışı sıfatları yoluyla açıklanmaya çalışılmıştır. Tanrı ve zaman kavramları arasındaki ilişki sorgulanmış, Tanrı’nın zamansal, zaman dışı ve tüm zamanlarda olduğuna dair görüşler gerekçeleri ile açıklanmış ve bu görüşlere getirilen eleştirilere/karşı argümanlara yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Zaman, Tanrı, Tanrı’nın Sıfatları, Zamansallık, Zaman dışılık.

A DESCRIPTIVE AND CRITICAL OVERVIEW OF THE RELATION BETWEEN GOD AND TIME

Abstract The concepts “time” and “God” were examined and the interpretations of different religions and cultures concerning these concepts were touched briefly within the scope of this study. The term “God”, whose nature can not be thought apart from His existence, was explained with the help of divine attributes subsequent to the views regarding to the concept “time” in the history of philosophy. The relation between God and time was questioned, the views concerning whether God is temporal, atemporal or omnitemporal were explained with their justifications and counter arguments. Keywords: Time, God, God’s Attributes, Temporality, Atemporality.

___

  • KAYNAKÇA Arıcan, M.K. (2014). Ûluhiyet Anlayışları. R. Kılıç, M.S. Reçber (Der.). Din Felsefesi El Kitabı içinde (s. 59-80). Ankara, Grafiker Yayınları.
  • Aristoteles, Augustinus, Heiddeger (1996). Zaman Kavramı. İmge kitabevi.
  • Choksy, J.K. (1998). Ancient religions. Iranian Studies, 31, (3-4), 661-679, DOI: 10.1080/00210869808701939 Craig, W.L. (2009). Divine Eternity. T.P. Flint, M.C. Rea (Der.). The Oxford Handbook of Philosophical Theology içinde. New York, Oxford University Press.
  • Dağ, M. (1975). Yunan ve İslam Felsefesinde Aristocu Zaman Görüşüne Tepkiler. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam İlimleri Enstitüsü Dergisi.
  • Döner, E. (2017). Bazı Kültürlerde ve Dinlerde Zaman. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) , 17 (1) , 227-247, DOI: 10.30627/cuilah.326629
  • Düzgün, Ş.A. (2018). Sosyal Teoloji. Ankara, Otto Yayınları.
  • Ganssle, G.E. (2002). Introduction. Ganssle, G.E. Woodruff, D.M. (Der.). God and Time: Essays on the Divine Nature içinde. New York Oxford University Press.
  • Ganssle, G.E. ve Woodruff, D.M. (Der.). (2002). God and Time: Essays on the Divine Nature. New York, Oxford University Press.
  • Kant, I. (1993). Arı Usun Eleştirisi. (Aziz Yardımlı Çev.). İstanbul, İdea Yayınları.
  • Kurt, H. (2006). Semantik Açıdan Dehrî Kavramı ve Kelamcıların Dehrîlere Bakışı. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14, 111-139.
  • Küçükparmak, A. (2019). Leibniz-Clarke Tartışmasında Zaman. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 8 (2), 1007-2019.
  • Morris, T.V. (1987). Symposium Papers and Abstracts: Perfect Being Theology. Noûs, 21 (1).
  • Oktav, C. ve Taslaman, C. (2017). Felsefe Tarihinde Zaman Düşünceleri. Kader, 15 (3) , 718-742, DOI: 10.18317/kaderdergi.357130
  • Reçber, M.S. (2000). Tanrı Terimi Üzerine. Felsefe Dünyası. 1 (31), 65-79.
  • Reçber, M.S. (2014). Tanrı’nın Sıfatları. R. Kılıç, M.S. Reçber (Der.). Din Felsefesi El Kitabı içinde (s. 59-80). Ankara, Grafiker Yayınları.
  • Rowe, W.L. (1962). The Meaning of 'God' in Tillich's Theology. The Journal of Religion, 42 (4). The University of Chicago Press Stable. URL: https://www.jstor.org/stable/1200689 Accessed: 26-05-2020 13:22 UTC
  • Sayım, H. (2004). Zerdüştîlik’de Kozmogoni ve Yaratılış. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (16), 91-101.
  • Slade, D.M. (2014). Book Critique: God and Time: Four View
  • Smith, Q. (2002). Time was Created by a Timeless Point: An Atheist Explanation of Spacetime. Ganssle, G.E. Woodruff, D.M. (Der.). God and Time: Essays on the Divine Nature içinde. New York, Oxford University Press.