MİGRENLİ KADINLARDA STRES İLE BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Ülkemizde de kadınlarda fazla görülmesi nedeniyle, kadın migrenlilerde planlanan bu çalışmanın amacı, migrenli kadınlarda strese yatkınlık, stres belirtileri, stres faktörleri ve stresle başa çıkma tarzları ile yaş, gelir düzeyi, medeni durum, çalışıp çalışmama arasındaki ilişkileri belirlemektir. Araştırmaya yaş aralığı 18-61 yaş ortalaması ise 37.56±11.32 olan 62 migrenli kadın katılmıştır. Katılımcılara Stres Ölçeği ve Stresle Başa çıkma Tarzları Ölçeği uygulanmış, migrenli kadınların medeni durum, eğitim ve gelir düzeyi ve çalışma durumları ile ölçekler yoluyla elde edilen verilerin etkileşimleri incelenmiştir. Yapılan korelâsyon analizine göre, yaş ile yalnızca stres faktörlerinden iş hayatı arasında negatif bir ilişki, eğitim düzeyi ile ise stres belirtilerinden yalnızca duygusal sorunlar arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Gelir düzeyi ele alındığında, stresle baş etme yollarından çaresiz yaklaşım, strese yatkınlık ve stres belirtilerinden sempatik sinir sistemi ve duygusal sorunlar ile gelir arasında negatif, parasempatik sinir sistemi sorunları ile gelir arasında ise pozitif bir ilişki saptanmıştır. Medeni duruma göre yapılan t testi analizine göre; yalnızca stresle başa çıkma tarzlarından sosyal destek arama puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlı olduğu saptanmış evlilerin bekârlara göre daha fazla sosyal destek aradıkları görülmüştür. Çalışma durumuna göre yapılan t testi analizine göre, çalışan migrenli kadınların çalışmayanlara göre stres faktörlerinden bireysel rollere ilişkin stres faktörlerini daha fazla yaşadıkları saptanmıştır. Stres; migren için birincil etken olmamakla birlikte, migrenli kişilerin kronik ağrı ve ağrının neden olduğu olumsuz faktörler nedeniyle stresten daha olumsuz etkilenebileceğini düşünülmektedir. Buna ek olarak, migrenli kişilerde yaş, eğitim, gelir düzeyi, medeni durum ve iş yaşamı gibi faktörlerin de stresle başa çıkma ve stres belirtileri üzerinde etkin olabileceğini söylenilebilir

This study was planned to determine the relation among tendency to stress, stress symptoms, stress factors, coping styles and age, income level, marital status, occupational status in women with migraine, which is very common in women population of our country. The study included 62 women with migraine. The mean age of women was 37.56±11.32 years with range between 18-61 years. Stress Audit and Coping Styles Inventory were applied to subjects. In addition, relation among scales and marital status, income and educational levels, occupational status of women were investigated According to correlation analysis, negative correlation was found between age and only one of the stress factors-work life; educational level and one of the stress factors-emotional problems. When income levels were investigated, a negative correlation between helpless style of coping tendency to stress, sympatic nerve system problems and emotional problems; a positive correlation between parasympatic nerve system problems and income level were found. T test analysis for marital status indicated a significant difference in only mean score of seeking social support style of coping and showed that married women looked for more social support compared with single women. According to t test analysis about occupational status; working women with migraine had more stress factors related to personal roles compared with not working women with migraine. Although stress is not primary effect of migraine, people with migraine can be affected from stress more due to chronic pain and negative factors related to pain. In addition, factors such as age, educational and income level, marital and occupational status can be determinant in coping styles and stress symptoms.

___

  • Lipton RB, Bigal ME. Migraine: epidemiology, impact, and risk factors for progression, Headache, 45 Suppl 1, 2005 Apr, 3-13. Review.
  • Patel NV, Bigal ME, Kolodner KB ve diğerleri, Prevalence and Impact of Migraine and Probable Migraine in a Health Plan. Neurology. 26,63(8),2004 Oct, 1432-8.
  • Aksel S. Başağrısı, Epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri Nöroloji,1(2), ,94-97. Tamgaç A, F Maner, PG Gökalp ve diğerleri, Migren ve Gerilim Tipi Baş Ağrısı Hastalarında Kişilik Örüntüsü. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 20(1) 2007,5-15
  • Ryan RE Jr., Headache Diagnosis. Clinical Cornerstone. 1(6):1999, 20. Review
  • Batlaş A, Batlaş Z. Stresle Başa Çıkma Yolları, İstanbul, Remzi Kitapevi. 10. Basım, 1990, 150-162.
  • Diamond M., The Impact Of Migraine On The Health And Well-Being Of Women. Journal Women’s Health (Larchmt), 16(9) 2007 Nov, 1269-80.
  • Ertaş, M., Migren. Türkiye Klinikleri Nöroloji, 1(2), 2003,116-123.
  • Holm EJ, Lokken C, Myers T.C., Migraine and Stress: A daily Examination of Temporal Relationships in Women Migraineurs. Headache, ,1997, 553-558
  • Review of 494 Patients, Headache, 34, 1993, 214-216.
  • Group. The Burden of Headache in Neurology Outpatient Clinics in Turkey, Pain Practice, 7(4), 2007 Dec, 313-23.
  • Öğrencileri İçin Uyarlama,Türk Psikoloji Dergisi,10(34),1995,56-73
  • Ölçek: A Tipi Kişilik ve İş doyumu. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(1),2006, 32-45.
  • Review Neurotherapeutics, 4(3),2004 May, 383–90.
  • Eurpean Neurology, 36 Suppl 2, 1996, 1-3. 125-128, Pharmacother, 50(2), 1996, 58-63.
  • Relationship Between Perceived Pain Intensity And Stress Symptoms, Tendency To Stress, And Coping Styles in Migraineur Women. The Pain Clinic, 17(1): 89-93, 2005.
  • Levels May Cause Medication Overuse and Chronicity in Migraine Patients. Headache 45 (1), 2005, 25–31.
  • Tablo 1: Katılımcıların Yaş, Eğitim Düzeyi, Gelir Düzeyi, Medeni Durum ve Çalışma Durumlarının Dağılımı Minimum N Maksimum % 3 3 8 –61 Eğitim Düzeyi İlkokul Ortaokul Lise Üniversite Gelir Düzeyi Düşük Orta Yüksek Medeni Durum Bekâr Evli Çalışma Durumu Çalışıyor Çalışmıyor 7 6 2 5 5 5 3 7