ENGELLİ ÇOCUĞA SAHİP ANNELERİN PROBLEMLERLE BAŞAÇIKMATARZLARI
Engelli çocuğa sahip anneler engelli gerek özel yaşamlarında gerekse toplumsal yaşamlarında çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmakta, çocuğa sahip olmayan annelere göre daha fazla depresyon, kaygı, stres yaşamaktadır. Karşılaşılan bu sorunlarla nasıl baş edildiği konusunda bilgiye gereksinim bulunmaktadır. Araştırma engelli çocuğa sahip annelerin problemlerle başaçıkma tarzlarını belirlemek ve annelerin kimi özellikleri ile problemlerle başaçıkma tarzları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Ankara ilinde bulunan iki özel eğitim merkezinden hizmet alan ve yaş ortalaması 34.22 (5.89) olan 143 anne ile araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda engelli çocuğa sahip annelerin karşılaştıkları sorunların çözümünde öncelikle kendine güvenli yaklaşım sergilediği, ancak dikkate değer oranda bir annenin de kendine güvensiz ve boyun eğici yaklaşım yolunu daha az kullandığı saptanmıştır. Sosyodemografik değişkenle açısından eğitim düzeyi ve gelir durumu düşük annelerin boyun eğici yaklaşım sergiledikleri belirlenmiştir. Ayrıca herhangi bir türde sosyal desteğe sahip olmayan annelerin kendine güvensiz yaklaşım sergilediği sonucuna ulaşılmıştır
Anahtar Kelimeler:
Engelli çocuğa sahip anne, problemlerle başaçıkma, sosyal destek
Mothers with a disabled child may face various problems both in their private and social lives; they experience more depression, anxiety, and stress compared to the mothers without any disabled child. There is need for information on how they cope with these problems. Having the purpose of determining the coping styles of the mothers with a disabled child and examining the relationship between some characteristics of these mothers and their coping styles, this research was held on 143 mothers whose average age is 34.22 (5.89) and who receive service from two rehabilitation centers in Ankara. As a result of the research, it appeared that the mothers with a disabled child primarily show a selfconfident approach in solving their problems, but a considerable number of mothers were found to be prone to a less self-confident and more submissive approach. It was identified in terms of socio demographic variables that mothers whose level of education and income is lower show submissive approaches. In addition, it was found that mothers who do not have any social support in any kind show a non-confident approach
___
- Akkök F (1997). Farklı özelliği olan çocuk anne babalarının yaşadıkları. Ed. Karancı N. Farklılıkla Yaşamak, Aile ve Toplumun Farklı Gereksinimleri Olan Bireylerle Birlikteliği. Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, ss. 9– 21 2.
- Antar S, Özen Ş ve Özbulut Ö (2001). İşitme Engelli Çocukların Anne- Babalarında Aile İşlev Biçimleri ve Kaygı Düzeyleri. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 5, 22–26
- Bayhan P ve Şipal, RF (2004). Engelli kardeşi olan çocukların gereksinimleri. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 4 (2), 49–60.
- Bayhan, P (2001). Zihinsel engelli kardeşe sahip çocukların duygu, düşünce ve davranışları. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 1 (1), 1–6. 5. Ciğerli
- başaçıkmalarını etkileyen faktörler. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi.
- sorunlarla 6. Duyan, V (2003). Aileye yönelik planlı müdahale sürecinin aşamaları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 14 (1), 41–61.
- İkizoğlu M (2004). Engelli çocuğa sahip annelerde depresyon. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 4 (2), 61–80.
- İkizoğlu, M ve Işıkhan, V (2004). Zihinsel engelli çocuğa sahip anne ve babalarda depresyon. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 4 (2), 89–112.
- Karasar, N (1982). Bilimsel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Ankara.
- Kearney, PM ve Griffin, T (2001). Between joy and sorrow: being a parent of a child with developmental disability. Journal of Advanced Nursing; 34 (5), 582-92
- Kerr, SM ve Mclntosh, JB (2000). Coping when a child has a disability: exploring the impact of parent-to-parent support. Child: Care, Health and Development, 26 (4), 309-22
- Sucuoğlu, B (1997). Özürlü çocukların aileleriyle yapılan çalışmalar. Ed. Karancı N, Farklılıkla Yaşamak, Aile ve Toplumun Farklı Gereksinimleri Olan Bireylerle Birlikteliği. Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, ss. 35–56.
- Şahin, NH ve Durak, A (1995). Stresle başaçıkma tarzları ölçeği: üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 10 (34), 56-73.
- Başlangıç: 2001
- Yayıncı: Körler Federasyonu