Türkiye’de Kamu Harcamaları Bileşenlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi
Çalışmada kamu harcamaları-ekonomik büyüme ilişkisinin Türkiye ekonomisi özelinde ele alınması amacıyla kamu harcaması bileşenlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Üç farklı modelin ele alındığı ampirik analizin ilk modelinde kamu harcamalarının ekonomik sınıflandırması ele alınırken ikinci modelde fonksiyonel sınıflandırma dikkate alınmıştır. Son model ise ülke kalkınması için ön plana çıkan ve literatürde etkileri sıklıkla vurgulanan harcama bileşenleri ile oluşturulmuştur. Verilere ulaşılabilirlik kısıtından ötürü ilk 2 modelde 1975-2017 dönemine ilişkin ARDL modeli tahmin edilirken son modelde 1984-2017 dönemi kapsamında VAR ve Etki-Tepki Analizi gerçekleştirilmiştir. Bulgulara göre dış borç ödemeleri, cari harcamalar, sağlık harcamaları ve savunma harcamaları uzun dönemde ekonomik büyüme üzerinde daraltıcı bir etkiye neden olurken, eğitim harcamaları, konut harcamaları ve yatırım harcamaları pozitif etki yaratmaktadır. Ayrıca her iki modeldeki Toda Yamamoto nedensellik analizine göre iktisadi büyümeden eğitim, konut ve savunma harcamalarına doğru nedensel bir ilişki mevcuttur. VAR ve Etki-Tepki Analizi sonuçlarına göre ise GSYH’daki değişimler üzerinde en fazla etkili değişkenler sırasıyla patent sayısı, ulaşım harcamaları, kamunun imalat sanayi harcamaları, savunma harcamaları ve tarım harcamalarıdır.
The Effect of Public Expenditures Components on Economic Growth in Turkey
In this study, the effect of public expenditure components on economic growth was analyzed to discuss the relationship between public expenditure and economic growth specific to Turkey’s economy. In the first model of the empirical analysis, where three different models are discussed, the economic classification of public expenditures is considered, while the functional classification is considered in the second model. The last model was created with expenditure components that stand out for the development of the country and whose effects are frequently emphasized in the literature. Due to the limitation of access to data, the ARDL model for the period 1975-2017 was estimated in the first 2 models, while VAR and Impulse-Response Analysis were performed within the scope of the 1984-2017 period in the last model. According to the findings, foreign debt payments, current expenditures, health expenditures, and defense expenditures have a decreasing effect on economic growth in the long term, while education expenditures, housing expenditures, and investment expenditures have a positive effect. In addition, according to Toda Yamamoto causality analysis in both models, there is a causal relationship from economic growth to education, housing and defense expenditures. According to the results of VAR and Impulse-Response Analysis, the most influential variables on the changes in GDP are the number of patents, transportation expenditures, public manufacturing industry expenditures, defense expenditures, and agricultural expenditures, respectively.
___
- Abdiyeva, R. ve Çetintaş, H., (2017). “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Kırgızistan Örneği”. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 19-33.
- Ağayev, S., (2012). “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Eski Sovyet Birliği Wagner Yasası Analizi (1995-2009)”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 7-27.
- Ahsan, S. M. Kwan, A. C. C. and Sahni, B. S., (1996). “Cointegration and Wagner’s Hypothesis: Time Series Evidence For Canada”. Applied Economics, 28, 1055-1058.
- Aksu, H. Başar, S. Temurlenk, M. S. ve Polat, Ö., (2009). “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 301- 314.
- Alagöz, M. ve Işık, N., (2005). “Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (24), 63-75.
- Arısoy, İ., (2005). “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1950-2003)”. Tartışma Metni (Discussion Paper), 15, 1-19.
- Aytaç, D. ve Güran, M. C., (2010). “Kamu Harcamalarının Bileşimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler mi? Türkiye Ekonomisi İçin Bir Analiz”. Sosyo Ekonomi, 6(13), 129-152.
- Bağdigen, M. ve Çatintaş, H., (2003). “Causality Between Public Expenditure and Economic Growth: The Turkish Case”. Journal of Economic and Social Research, 6(1), 53-72.
- Çavuşoğlu, A. T., (2005). “Testing The Validity Of Wagner’s Law In Turkey: The Bounds Testing Approach”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(1), 73-88.
- Dembure, H. ve Ziramba, E., (2016). “Testing the Validity of Wagner's Law in the Namibian Context: A Toda-Yamamoto (TY) Granger Causality Approach, 1991-2013”. Botswana Journal of Economics, 1(1), 52-70.
- Diler, H. G., (2011). Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama,.(Doktora Tezi), Afyonkarahisar: Afyonkarahisar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Diler, H. G., (2016). “Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama”. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 3(1), 21-36.
- Edizdoğan, N. Çetinkaya, Ö. ve Gümüş, E., (2011). Kamu Maliyesi. Bursa: Ekin Yayınevi.
- Eker Celepcioğlu, M., (2011). Kamu Harcamaların Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği. (Yüksek Lisans Tezi),Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Fasoranti, M.M., (2012). “The Effect Of Government Expenditure On Infrastructure On The Growth of The Nigerian Economy, 1977- 2009”.International Journal of Economics and Financial Issues, 2(4), 513-518.
- Grigoli, F., (2012). “Public Expenditure in The Slovak Republic: Composition and Technical Efficiency”. IMF Working Paper, 1-33.
- Halıcıoğlu, F., (2004). An ARDL Model of International Tourist Flows to Turkey”. Global Business and Economic Review, Anthology, 614-624.
- Hsu, C. E. Chih, L. Liu, H. and Younis, M.Z., (2008). “The Association Between Government Expenditure and Economic Growth: Granger Causality Test of Us Data, 1947-2002”.Journal of Public Budgeting, Accounting and Financial Management, 20(4), 439-452.
- Huang, C. J., (2006).” Government Expenditures in China and Taiwan: Do They Follow Wagner’s Law?”. Journal of Economics Development, 31(2), 139-148.
- Kanca,C.O., (2011). “Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi 1980-2008 (Ampirik Bir Çalışma)”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari, 25(1), 75-92.
- Karadağ, H. ve Şit, M., (2017). “Türkiye Ekonomisinde Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İlişkisi: Toda Yamamoto Nedensellik Testi”. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 23(1), 33-41.
- Karhan, G., (2018). “The Relationship Between Public Expenditures and Economic Growth: A Panel VAR Approach”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 35-43.
- Kaya, E., (2006). Kamu Harcamaların Büyüme Üzerine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kaya, V. ve Yılmaz, Ö., (2005). “Kamu Harcama Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”. İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 257-271.
- Kumar, S., (2009). “Further Evidence On Public Spending And Economic Growth in East Asian Countries”. School Of Business Economics, 1-12.
- Küçükkale, Y. ve Yamak, R., (2012). “Cointegration, Causality And Wagner’s Law With Disaggregated Data: Evidence From Turkey”, 1968-2004. Karadeniz Technical University, 1-18.
- Magazzino, C. Mele, M. and Giolli, L., (2015). “Wagner’s Law and Peacock and Wiseman’s Displacement Effect in European Union Countries: A Panel Data Study”. International Journal of Economics And Financial Issues, 5(3), 812-819.
- Nurudeen, A. and Usman, A., (2010). “Government Expenditure and Economic Growth in Nigeria, 1970- 2008: A Disaggregated Analysis”. Business and Economics Journal, 1-11.
- Oktayer, N. ve Susam, N., (2008). “Kamu Harcamaları - Ekonomik Büyüme İlişkisi:1970-2005 Yılları Türkiye Örneği”. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1),145-164.
- Pehlivan, O., (2012). Kamu Maliyesi. Trabzon:Murathan Yayınevi.
- Polat, E., (2020). Sosyal Harcamalar Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor Mu? Türkiye Örneği, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(1), 268-281.,
- Songur, M. ve Yüksel, C., (2011). “Kamu Harcamalarının Bileşenleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki:Ampirik Bir Analiz (1980-2010)”. Maliye Dergisi, (161), 365-380.
- Sunal, O. ve Şanlısoy, S., (2016). “Kamu Harcamaları – Ekonomik Büyüme İlişkisi:Türkiye Örneği”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7(17), 102-122.
- Uluatam, Ö., (2003). Kamu Maliyesi. Ankara: İmaj Yayınevi.
- Ulucak, Ş. Z. ve Ulucak, R., (2014). “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Örneği”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23), 81-97.
- Toda, H. Y. ve Yamamoto, T., (1995). “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes”. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
- Ulutürk, S., (2001). “Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi”. Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 131-139.
- Ünsal, E.M., (2013). Makro İktisat. Ankara:İmaj Yayınevi.
- Yaraşır, Tülümce, S. ve Zeren, F., (2017). “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Asimetrik Nedensellik Testi ile Analizi”. Uluslar Arası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(2), 299-310.
- Yaraşır, Tülümce, S. ve Yayla, N., (2017). “Türkiye’de Kamu Harcamalarının Bileşenleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Wagner ya da Keynesyen?”. Social Sciences (NWSASOS), 12(4), 163-184.