YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU’NUN BİR SÜRGÜN ROMANINDA ÖTEKİ

Nasıl ki özne kendini tanımlarken en az bir ötekine ihtiyaç du-yuyorsa toplumlar da kendilerini tanımlarken öteki/ötekilere ihtiyaç duya-caktır. Batı için bu öteki Doğu’dur. Yüzyıllarca öteki olarak konumlandırı-lan Doğu için ise Batı karşı-öteki olacaktır. Yakup Kadri Karaosma-noğlu’nun Bir Sürgün adlı romanı öteki ve karşı-öteki kavramlarını ortaya sermesi açısından oldukça önemli bir eserdir. Romanda Batı için öteki olan Doğunun gizemli ve egzotik görülen doğası aralarına girmeye çalışan bir Doğulu ile nasıl alt üst olup tehlike arz eden, aşağılanan, hor görülen bir duruma geldiği okura gösterilmeye çalışılır. Bunun yanı sıra romanın asıl meselesi olan Doğunun kendini ve kendi kültürünü tanıması meselesi öteki durumuna düşmesinden hemen sonra geliştirdiği karşı-öteki kavramıyla birleşir. Bu anlamda öteki ve karşı-öteki açıklanırken şarkiyatçılığın (or-yantalizm) ve garbiyatçılığın (oksidentalizm) görüşlerinden yararlanılacak-tır. Fakat bu akımlardan yararlanırken temel çıkış noktamız öteki olmaya devam edecektir.

Anahtar Kelimeler:

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Bir Sürgün, öteki, karşı-öteki, şarkiyatçılık, garbiyatçılık

PDF

___

AHISKA, Meltem (2009), “Garbiyatçılık: Türkiye’de Modernliğin Grameri”, (edt. Ömer Laçiner), Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Cilt: 9 - Dönem-ler ve Zihniyetler, İletişim Yay. , İstanbul, s. 1039-1065.
ARLI, Alim (2009), Oryantalizm Oksidentalizm ve Şerif Mardin, Küre Yay. , İs-tanbul.
BAUDRILLARD, Jean (2004), Kötülüğün Şeffaflığı, Ayrıntı Yay. , İstanbul.
BERKES, Niyazi (2006), Türkiye’de Çağdaşlaşma, YKY, İstanbul.
BURUMA, Ian, MARGALIT Avishai (2009), Garbiyatçılık Düşmanlarının Gö-züyle Batı, YKY, İstanbul.
FINDLEY, Carter V. (1999), Avrupa’da Bir Cevelan: Ahmet Midhat Efendi Av-rupa’da, Tarih Vakfı Yurt Yay. , İstanbul.
KARAOSMANOĞLU, Yakup (1999), Bir Sürgün, İletişim Yay. , İstanbul.
ROSENAU, Pauline Marie (2004), Post-Modernizm ve Toplum Bilimleri, Bilim ve Sanat, Ankara.