TEVFİK FİKRET'İN ŞİİRLERİNDE HÜZÜN

Güzel sanatların bir şubesi olan edebiyat; insanoğlunun yaşadığı üzüntü, sevinç, keder gibi duygularının sanatkârın mizaç ve üslubunca sanatına yansımasıdır. İç dünyasında yaşadıklarını, hissettiklerini kelimelere dönüştüren sanatkâr, kendi ruh dünyasının kapısını aralarken aslında tüm insanlığın ortak duyuş ve düşünüşünü de ifade eder. Bu ifade ediş kelimelerin farklı bir bütünlükle bir araya geldiği ve günlük dilde kullanılan dilden farklı olarak üst dile dönüştüğü edebî ve estetik bir yapıya bürünür. Tevfik Fikret için şiir dilin büyük bir titizlikle işlendiği, hissedilenlerin/ duyulanların ya da görülenlerin uyandırdığı hislerle anlatıldığı bir tablo gibidir. Gerek mizaç ve gerek benimsediği sanat anlayışı onun şiirlerinde çok çeşitli kelime ve kelime gruplarıyla ifade edilen bir hüzün karşımıza çıkarır. Bu çalışmada Tevfik Fikret'in duygu dünyasına hüzün açısından bakmayı hedefledik. Rübab-ı Şikeste' de hüzün, elem, keder ve benzeri kelimeleri tespit ederek bu kelimelerin şiir içindeki anlam, imge ve çağrışım durumlarını örnekler üzerinden ortaya çıkarmaya çalıştık. Böylece şairin hüzün çerçevesinde kelime kadrosunu ve anlam dünyasını gözler önüne sermek istedik.

___

  • Akay, Hasan. Servet-i Fünun Şiir Estetiği. İstanbul: Kitabevi. 1998. Kaplan, Mehmet. Tevfik Fikret. İstanbul: Dergâh Yayınları. 1998.
  • Karakuş, Ahmet. Modern Türk Şiirinde Hüzün ve Melâl. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek lisans tezi. 2009.
  • Karaosmanoğlu, Yakup Kadri. Ahmet Haşim. İstanbul: İletişim Yayınları. 2016.
  • Kubbealti Lugati (lugatim.com) (erişim tarihi: 10 Mart 2022)
  • Okay, Orhan. Sanat ve Edebiyat Yazıları. İstanbul: Dergâh Yayınları. 1990.
  • Polat, Nazım Hikmet, Tevfik Fikret Bütün Eserleri Eleştirel Basım. Ankara: Yapı Kredi Yayınları. 2021.
  • Sayar, Kemal. Hüzün Hastalığı. İstanbul: Timaş Yayınları. 2012.
  • Tarlan, Ali Nihad. Edebiyat Meseleleri. Ankara: Akçağ Yayınları. 2017.
  • Tevfik Fikret. Rübâb-ı Şikeste. Erzurum: Salkım Söğüt Yayınları. 2009.
  • Yavuz, Hilmi. Hüzün ve Ben. İstanbul: Timaş Yayınları. 2013.