Dr. Mustafa TALAS/, Yrd. Doç. Dr. Numan Durak AKSOY

OSMANLI SÜSLEME SANATLARININ TÜRK KÜLTÜR TARİHİ EKSENİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Sanat, milletlerin kültürünün bir ifadesidir. Bu sebeple, sanat tarihi aynı zamanda bir kültür tarihidir. Abideleşmiş eserler, resimler, heykeller ve müzik eserleri bir sanatçının aynı zamanda dünyaya bakış açısının kendisidir. Türk sanatı da, tabii olarak, Türk sanatçısının olaylara bakış açısına göre dünyasını ifade etmektedir. Tarihî süreç içerisinde Türkler, yaşadıkları coğrafyalara pek çok sanat eseri kazandırmıştır. Hunlar, Göktürkler, Uygurlar, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular birbirlerine her türlü kültürel mirası aktarmışlardır. Hüküm sürdükleri coğrafyanın yerel özelliklerini de alarak bir sentez şeklinde Türk sanatını geliştirmişlerdir. Osmanlı sanatı da bu çizginin bir devamı niteliğindedir. Sonuç olarak Osmanlı sanatına Türk kültürü ve İslâm medeniyeti kaynaklık etmiştir denilebilir. Batı tesirine kadar meydana getirilen eserler bu kaynaklara göre geliştirilmişken, Batı medeniyetinin tesiriyle kaynaklardan biri de Batı dünyası olmuştur. Eserlerin karakterlerini gelişme seviyesi büyük oranda belirlemiştir. Osmanlı sanatının en önemli alanlarından biri, süsleme sanatıdır. Minyatür, çinicilik, oymacılık, kakmacılık, halıcılık, kumaşçılık vb gibi alt sahaları bulunan süsleme sanatı, Osmanlı medeniyet seviyesinin somut göstergeleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sanat, Türk Sanatı, Osmanlı Sanatı, medeniyet, Türk medeniyeti, İslâm medeniyeti

Osmanlı Süsleme Sanatlarının Türk Kültür Tarihi Ekseninde Değerlendirilmesi

Keywords:

-,

PDF

___

ARVASİ, Seyyid Ahmet (1990) Diyalektiğimiz ve Estetiğimiz, Burak Yayınevi, İstanbul.
ASLANAPA, Oktay (1978) “Tarihi Türk Eserlerinin Bugünün Sanatın- daki Yeri”, Türk Kültürü, Sayı:190, Ankara-Ağustos, s.591.
ASLANAPA, Oktay (1984) Türk Sanatı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
AYVAZOĞLU, Beşir (1992) İslâm Estetiği, Ağaç Yay. İstanbul.
BİLHAN, Saffet (1988) Orta Asya Bilgin Türk Hükümdarlar Devle- tinde Eğitim-Bilim-Sanat, Türkiye Diyanet Vak. Yay., Ankara.
ÇABUK, Vahid (1995) “Kitap, Osmanlı’da En Güzel Hediye”, Tarih ve Medeniyet, Sayı:19, Eylül, s.36.37.
ÇANKAYA, Necati (1995) “Türk Kumaşları ve Kumaş Süslemeciliği”, Tarih ve Medeniyet, Sayı:19, Eylül, s.64-67.
ERÖZ, Mehmet (1985) “Türk Topluluklarının Ölüm Adetleri Üzerine Bir Deneme”, Türk Dünyası Araştırmaları Fındıkoğlu Armağanı, İstanbul-Nisan, s.56-60.
GAZALİ (1979) Kimya-i Saadet (Çeviren: Ali Arslan), Arslan Yay. İs- tanbul.
GÜLENSOY, Baybars (1994)“Kaya, Duvar, Fresk ve Balballarda Eski Türk Tipi Figürleri”, Türk Dünyası Araştırmaları, İstanbul, Ağustos, s.121
HAMİDULLAH, Muhammed (1996) İslâm’a Giriş, Türkiye Diyanet Vak. Yay. Ankara.
Osmanlı Medeniyeti Web Sayfası, http://www.osmanlimedeniyeti.com Alındığı tarih: 06.04.2006.
TAŞÇI, Hazma (1996) “Gülabdan ve Buhurdanlar”, Tarih ve Medeni- yet, Mayıs, Sayı:27, s.64-65.
“Tezhib Sanatı”, Küçük Ayasofya Hat-Tezhib Web Sayfası, http://www.hat-tezhib.com/tezhip1.php Alındığı tarih: 06.04.2006.
YILMAZ, Tarcan “Maden Sanatı”, Alındığı Tarih: 06.04.2006.
http://www.istanbul.edu.tr/bolumler/guzelsanat/maden.htm