KAZAK AKINI JAMBIL JABAYEV İLE İLGİLİ TÜRKİYE’DE YAYIMLANAN AKADEMİK ÇALIŞMALARIN ANALİTİK BİBLİYOGRAFYASI ÜZERİNE BİR DENEME

Kazak bozkırının akını , Kazak halk edebiyatının ve sözlü geleneğinin en büyük temsilcisi Jambıl Jabayev, bir asır yaşayarak bu geleneği en güzel güzel şekilde devam ettirmiştir. Jambıl; şiir, destan ve aytıs geleneğinin Kazak bozkırındaki zirve şahsiyetidir. Bu bağlamda Jambıl’ın hayatı, edebî şahsiyeti ve özellikle eserleri, başta Kazakistan olmak üzere birçok dünya ülkesinde araştırmacılar tarafından incelenmiş, bu konuda makale ve kitaplar kaleme alınarak birçok yayın meydana getirilmiştir. Jambıl’ın hayatı, edebî şahsiyeti ve eserleriyle ilgili yayın yapılan ülkelerden biri de tarihin derinliklerinden itibaren Kazakistan’la aralarında soy ve büyük bir kültür birliği bulunan Türkiye’dir. Çalışmada Kazak bozkırlarının ulu ozanı Jambıl Jabayev ile ilgili Türkiye’de bu zamana kadar yapılan tüm yayınlar (Kitap, Dergi, Araştırma Makalesi vb.) tespit edilmeye çalışılmış, tespit edilen yayınlar incelenmiş ve bu yayınlarla ilgili analitik bir bibliyografya oluşturulmuştur. Tespit edilen yayınlar; Kitaplar, Tezler, Dergiler, Makaleler ve Ansiklopedi Maddesi olmak üzere beş başlık altında tasnif edilmiştir.

___

  • Ahmetov, Zeki. ‘’Jambıl’ın Ozanlıktaki Ustalığı.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 9-19.
  • Ahmetov, Zeki. ‘’Jambıl’ın Şiirdeki Ustalığı.’’ Bilig, no. 2, 1996, ss. 107-112.
  • Ak, Mustafa. ‘’Gönül Ortaklığı.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 17.
  • Aldabekova, Nurgül. ‘’Jambıl Jabayev Atışma Geleneğinin Ustası.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 59-65.
  • Arabin, Kazımbek. ‘’Jambıl Kitabı Hakkında.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 106-110.
  • Arabin, Kazımbek. ‘’Kitap Dünyasından: Jambıl Kitabı Hakkında.’’ Bilig, no. 2, 1996, ss. 278-279.
  • ‘’Âşıklar Anıldı.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 61-63.
  • Ayan, Ekrem. ‘’Doğumunun 170. Yılında Jambıl Jabayev.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 29-30.
  • Berkimbayeva, Şamşa. ‘’Jambıl, Benim Öylesine Adımdır; Halk, Benim Gerçek Adımdır.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 26-28.
  • Biray, Nergis. ‘’Jambıl Jabayev, Eserleri ve Ötegen Batır Destanı Hakkında.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 52-59.
  • Çınar, Ali Abbas. ‘’Kazak Halk Şairi Cambıl Cabaev ve Sanat Dünyası.’’ Bilig, no. 8, 1996, ss. 102-106.
  • Dädabayev, Janğara. ‘’Derin Düşünceli, Seçkin Yetenekli, Özü Yüce Ozan.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 20-34.
  • Dädabayev, Janğara. ‘’Şiir Gecelerinin Parlak Yıldızı Jambıl’ın Üstadı Süyinbay Aranulı Hakkında.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 88-95.
  • Güngör, Ahmet. ‘’Jambıl Jabayev’in Destan Sanatı.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 66-78.
  • Ibırayım, Beken. ‘’Jambıl’ın Latifeleri.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 49-51.
  • İbrayev, Şakir. ‘’Jambıl Jabaev (Hayatı ve Sanatı).’’ Bilig, no. 2, 1996, ss. 113-116.
  • İbrayev, Şakir, ve Ali Abbas Çınar. ‘’Cabayev Cambıl.’’ Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi, 2. cilt, AKM Yayınları, 2002, ss. 371-373.
  • İsmail, Zeyneş. ‘’Kazakların Büyük Ozanı Jambıl Jabayev.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 47-53.
  • İsmail, Zeyneş, ve Ahmet Güngör. Jambıl. Ahmet Yesevi Vakfı Yayınları, 1996.
  • İymaşulı, Muhametkan. ‘’Bizi Kanatlandıran Şiirler.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 96-101.
  • Jabayev, Jambıl. Köroğlu. Çeviren Malik Otarbayev, Bengü Yayınları, 2021.
  • ‘’Jambıl Jabayev’in Şiirlerinden Seçmeler.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 102-105.
  • Joldasbekov, Mırzatay. Bozkırın Ulu Ozanı Jambıl Jabayev. Bengü Yayınları, 2019.
  • Kalican, Ualihan. ‘’Fenomen.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 19-20.
  • Kapalbekulı, Nağaşıbek. ‘’Uluların Ahengi.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, s. 36-37.
  • Kaseinov, Düsen. ‘’Kültürümüzün Ulu Çınarı.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 16.
  • Kaskabasov, Seyit. ‘’Jırav, Jırşı, Yüce Ozan.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 35-46.
  • Kekilbay, Äbiş. ‘’Şairliğin Şahikası.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 79-84.
  • Kınacı, Cemile. ‘’Farklı Coğrafyalardan Yükselen İki Ses: Kazak Akını Jambıl İle Anadolu Ozanı Pir Sultan Abdal.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 38-46.
  • Kirabayev, Serik. ‘’Jambıl’ı Yeniden Tanıma.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 21-25.
  • Orda, Güljahan. ‘’Ulu Bozkırın Sesi.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 47-48.
  • Ömeroğlu, Yakup. ‘’Millî Ruhun Temsilcisi.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 18.
  • Öner, Mustafa. ‘’Türkistan’da ‘’Ozan’’ın Sovyetleştirilmesi Örneği Olarak Jambıl Jabay.’’ Kök Araştırmalar: Kök Sosyal ve Staratejik Araştırmalar Dergisi, c. VI, no. 1, 2004, ss. 71-81.
  • Sağlam, Soner. ‘’Jambıl’ın “Akın Boldım” Adlı Şiiri Üzerine Bir İnceleme.’’ Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, no. 48, 2019, ss. 181-212.
  • Sağlam, Soner. ‘’Cambıl Cabayev.’’ Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, 2019, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/cabayev-cambil.
  • Söylemez, Orhan, vd. Doğumunun 175. Yılında Jambıl Jabayev (1846-1945) Şiirler/Çözümlemeler, Bengü Yayınları, 2021.
  • Şaştayulı, Cumabay. ‘’Jambıl ve Zaman.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 31-35.
  • ‘’Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi’nin Kazakistan Büyükelçisi Kanat Saudabayev İle Jambıl Jabayev Hakkındaki Röportajı.’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 85-87.
  • Tüymebayev, Canseyit. ‘’Halk Şiirinin Alpereni.’’ Kardeş Kalemler Dergisi Jambıl Jabayev Özel Sayısı, c. 10, no. 115, 2016, ss. 14-15.
  • Urakova, Lazzat. Kazak Halk Edebiyatında Aytıs Geleneği ve Bu Gelenek İçerisinde Jambıl’ın Yeri. 2008. Ankara Ü, Doktora Tezi.
  • Zakon, Tursınkan. ‘’Jambıl Jabayev (Hayatı ve Sanatı).’’ Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi Jambıl Özel Sayısı, no. 8, 1996, ss. 54-58.