Halil DİLMEN, Cevdet KAPLAN, Mustafa Cemal ÇİFTÇİ, Suna ÇAKMAK

Nar (Punica granatum L.) Üreticilerinin Tarımsal Uygulamalarının Genel Değerlendirilmesi: Türkiye, Siirt İli Örneği

Bu çalışma, 2018 ve 2019 yılları arasında Siirt ilinde Zivzik narı yetiştiriciliği yapan üreticilerin mevcut durumu, bazı tarım uygulamalarına yaklaşımları, üretim ve pazarlama aşamasında karşılaştıkları sorunların belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Zivzik narı üretiminde önemli potansiyele sahip Siirt Merkez, Pervari ve Şirvan ilçelerinde yürütülmüştür. Bu amaçla “Oransal Örnek Hacmi formülü” kullanılarak % 90 güven ve % 5 hata düzeyinde tesadüfi olarak seçilen toplam 143 çiftçiye 23 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Nar yetiştiriciliği yapan üreticilerden elde edilen veriler, istatistiksel analize tabi tutulmuş ve ortalamalar % olarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, üreticilerin % 39.8’nin 0-5 dekar alanda yetiştiricilik yaptıklarını, % 30.1’inin ise ağaç başına elde ettikleri verimin 21-50 kg olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca üreticilerin % 72.7’si çiftlik gübresini kullandığını, % 59.5’i pazarlamada problemler yaşadığını açıklamıştır. Bunlara ek olarak üreticilerin % 50.3’ünün nar bahçelerinde en önemli zararlı böcek türünün yaprak biti olduğunu işaret etmesine rağmen, % 82.5’inin zararlı organizmalara karşı kimyasal mücadele yapmadığı ifade etmişlerdir. Üreticilerin çoğunluğunun verim kayıplarına sebep olan böcekleri tanımadığı, zararlılarla mücadele konusunda kimseye danışmadığı ve hasattan sonra bahçe temizliği gibi konuları dikkate almadıkları saptanmıştır. Öte taraftan üreticiler genellikle bitki koruma ve gübreleme uygulamalarının organik tarım kapsamında yaptıkları ifade etmişlerdir. Nar üretimindeki zorluklar, yıllardır düşük fiyata alıcı bulması ve pazarlama konusundaki sorunlar nar üreticisinin beklentisini karşılayamadığı ortaya koymuştur. Sonuç olarak, Zivzik narı üretiminin hem bölge hem ülke ekonomisine sağlayacağı katkının yükselmesi için ilgili kurumlar tarafından yeni desteklerle üreticilerin sorunlarının çözülmesi hedeflenmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Pazarlama, tarımsal uygulamalar, yetiştirici, zararlı böcekler, Zivzik narı

General Evaluation of Agricultural Practices of Pomegranate (Punica granatum L.) Growers: The Case of Province Siirt, Türkiye

This study was carried out between 2018-2019 to determine the current situation of the pomegranate growers, their approach to some agricultural practices, and the problems encountered during the production and marketing phase. The study was conducted in Siirt Center, Pervari and Şirvan districts, which have significant potential in Zivzik pomegranate production in Türkiye. For this purpose, using “Proportional Sample Volume” a questionnaire consisting of 23 questions was applied to a total of 143 randomly selected farmers at 90% confidence and 5% error level. The data obtained from the pomegranate producers were subjected to statistical analysis and the averages were evaluated as %. According to the results of the study, it has been determined that 39.8% of the producers are cultivating in 0-5 decares of land, and 30.1% of them have a yield of 21-50 kg per tree. In addition, 72.7% of the producers stated that they used farm manure and 59.5% had problems in marketing. In addition, although 50.3% of the producers pointed out that the most important harmful insect species in pomegranate orchards is aphid, 82.5% of them stated that they do not use chemical control against harmful organisms. It was found that the majority of the growers did not recognize the insects that cause yield losses, did not consult with anyone about the pest control, and did not take into account issues such as garden cleaning after harvest. On the other hand, the growers have stated that the plant protection and fertilization practices generally carried out within the scope of organic agriculture. The difficulties in pomegranate production, finding buyers at low prices for years and problems in marketing was revealed that the pomegranate producer did not live up to expectations. In conclusion, in order to increase the contribution of Zivzik pomegranate production to the economy of both the region and the country, it should be aimed to solve the problems of the producers with new supports by the relevant institutions.

Keywords:

Marketing, agricultural applications, grower, harmful insects, Zivzik pomegranate,

PDF

___

Abd‐Ella, A.A., 2015. Tarla koşullarında nar yaprak biti, Aphis punicae (Passerini) (Homoptera: Aphididae) ve avcılarına çeşitli böcek ilaçlarının etkisi. European and Mediterranean Plant Protection Organization, 45(1): 90-98.
Akboğa, A., Pakyürek, M., 2020. Siirt fıstığı yetiştiriciliğinde üretici davranışları. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 4(2): 171-185.
Al-Izzi, M.A., Al-Maliky, S.K., Younis, M.A., Jabbo, N.F., 1985. Bionomics of Ectomyelois ceratoniae (Lepidoptera: Pyralidae) on pomegranates in Iraq. Environmental Entomology, 14(2): 149-153.
Anonim, 2020. Nar Yetiştriciliği. (https://adana. tarimorman.gov.tr/), (Erişim tarihi: 15.09.2020).
Anonim, 2021. Zivzik Narı. (http://www.siirt.gov.tr/), (Erişim tarihi: 15.09.2020).
Anonim, 2022. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), (http://www.tuik.gov.tr/), (Erişim tarihi: 24.01.2022).
Anonymous, 2022. Crops and Livestock Products. Food and Agriculture Organization of the United Nations, (https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL), (Erişim tarihi: 05.06.2022).
Atılgan, A., Coşkan, A., Saltuk, B., Erkan, M., 2007. Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji, 15(62): 37-47.
Baysal, T., Taştan, Ö., 2018. Nar Sağlıkta Yıldız (Nar Ürünleri ve Üretimi). Gece Kitaplığı Yayınevi, Ankara.
Dilmen, H., Pala, F., Dilmen, M.Ö., 2020. Antep fıstığı (Pistacia vera L.) üreticilerinin tarımsal mücadele konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi: Türkiye, Siirt ili örneği. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 7(1): 1-8.
Emeli, M., 2006. Seyhan ve Yüreğir havzasında bitki koruma yöntemlerinin uygulamadaki sorunları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Erdoğan, O., Gökdoğan, O., 2017. Nevşehir ilinde patates üreticilerinin bitki koruma uygulamaları. Derim, 34(1): 51-60.
Erdoğan, O., Tohumcu, E., Baran, M.F., Gökdoğan, O., 2017. Adıyaman ili badem üreticilerinin zirai mücadele uygulamalarının değerlendirilmesi. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(11): 1414-1421.
Ergin, S.Ö., 2019. Nar meyvesi (Punica granatum L.) ile farklı nar ürünlerinin antioksidan özellikleri. Akademik Gıda, 17(2): 243-251.
Eryılmaz, G.A., Kılıç, O., Çakır, S., 2021. Meyvecilik yapan işletmelerde kimyasal gübre ve tarım ilacı kullanım tercihleri ve bilgi kaynakları: Zonguldak ili örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(2): 420-426.
Güneri, M., Yıldıztekin, M., Tuna, A.L., Yokaş, İ., 2014. Hicaz nar bahçelerinde kalsiyum ve potasyumlu gübrelemenin verim ve beslenme üzerine etkilerinin araştırılması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 51(2): 165-174.
İnan, H., Boyraz, N., 2002. Konya çiftçisinin tarım ilacı kullanımının genel olarak değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(30): 88-101.
Karataş, E., Alaoğlu, Ö., 2011. Manisa ilinde üreticilerin bitki koruma uygulamaları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 48(3): 183-189.
Kılıç, B., Uzundumlu, A.S., Tozlu, G., 2018. Fındık üretiminde kimyasal ilaç kullanımının çevresel duyarlılık yönünden incelenmesi: Giresun ili örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4): 396-405.
Kılıç, O., Eryılmaz, G.A., Çakır, S., 2021. Zonguldak ilinde meyve üreticilerinin kimyasal gübre ve tarım ilacı kullanımına yönelik çevresel duyarlılıkları. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 36-(1): 113-121.
Kızıloğlu, R., Kızılaslan, N., 2017. Kahramanmaraş ili Merkez ilçe kırsalında çiftçilerin gübre kullanım durumu, Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknolojisi Dergisi, 5(1): 18-23.
Mamay, M., 2016. Nar yaprakbiti, Aphis punicae Passerini, 1863 (Hemiptera: Aphididae)’nin Şanlıurfa ili nar bahçelerindeki popülasyon gelişimi. Bitki Koruma Bülteni, 56(2): 125-134.
Moawad, S.S., Al-Barty, A.M., 2011. Evaluation of some medicinal and ornamental plant extracts toward pomegranate aphid, Aphis punicae (Passerini) under laboratory conditions. African Journal of Agricultural Research, 6(10): 2425-2429.
Nanda, S., Rao, D.S., Krishnamurthy, S., 2001. Effects of shrink film wrapping and storage temperature on the shelf life and quality of pomegranate fruits cv. Ganesh. Postharvest Biology and Technology, 22(1): 61-69.
Newbold, P., 1995. Statistics for Business and Economics, Prentice Hall Inc., USA.
Özalp, A., 2010. Antalya ilinde nar üretiminin ekonomik analizi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Özalp, B., Güldal, H.T., 2017. Tohum, kimyasal gübre ve ilaç kullanımı açısından mısır üreticilerinin çevre ve insan sağlığı üzerine duyarlılığı: Adana ili örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23(1): 13-24.
Öztürk, N., Ulusoy, M.R., Bayhan, E., 2005. Doğu Akdeniz Bölgesi nar alanlarında saptanan zararlılar ve doğal düşman türleri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 29(3): 225-235.
Peker, A.E., 2012. Konya ili domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımına yönelik çevresel duyarlılık analizi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(1): 47-54.
Şimşek, M., Gülsoy, E., 2017. Güneydoğu Anadolu Bölgesinin nar (Punica granatum L.) potansiyeli konusunda bir araştırma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2): 31-41.
Thomidis, T., 2015. Pathogenicity and characterization of Pilidiella granati causing pomegranate diseases in Greece. European Journal of Plant Pathology, 141(1): 45-50.
Ünlü, T., 2017. Antalya ilinde nar yetiştiricilerin bilgi kaynakları ve danışmanlık hizmetlerinden yararlanma durumunun saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Yanar, D., Yanar, Y., Erdal, H., Erdal, G., Poyraz, E., 2018. Antalya ilinde örtü altı yetiştiriciliğinde karşılaşılan bitki koruma sorunları ve üretici bilinç düzeyi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7(3): 38-48.
Yılmaz, C., Özgüven, A.I., 2003. Narda (Punica granatum L.) meyve çatlaması. Alatarım, 2(2): 4-9.
Yüzbaşıoğlu, R., 2020. Üreticilerin kimyasal gübre kullanım bilinç düzeylerinin incelenmesi: Tokat Merkez ilçe örneği. Turkish Journal of Agricultural Engineering Research, 1(2): 452-465.