Çanakkale İli Ezine İlçesi Arazi Kullanım Etkinliğinin Değerlendirilmesi

Bu çalışmada; yaklaşık 721 km² yüzölçümüne sahip Çanakkale ili Ezine ilçesinde arazi kullanımının etkinliği coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve uzaktan algılama teknikleri kullanılarak belirlenmiştir. Çalışmada, Çanakkale İl Envanter raporuna ait 1982 yılı verileri ve 2012 yılı AST ER uydusu görüntüsü kullanılmıştır. Arazi kullanım etkinliğinin belirlenmesi için 1982 ve 2012 yılı temel arazi kullanım türleri (AKT) (tarım, mera, orman, su yüzeyi ve tarım dışı) ile raster formatına dönüştürülen arazi kullanım kabiliyet (AKK) sınıflarının kıyaslanması yapılmıştır. Yapılan kıyaslama ile arazi kullanım türlerinin hangi arazi kullanım kabiliyet sınıfı içinde yer aldığı belirlenmiştir. Çalışma sonucunda; 30 yıllık zaman diliminde tarım, mera, tarım dışı ve su yüzeylerinde artış, orman alanlarında azalma görülmüş; I., II., III. ve IV. sınıf arazilerde tarım dışı kullanım 1982 yılında 665 ha iken, 2012 yılında bu değer % 30 artarak 865.15 ha olmuştur. VI., VII. ve VIII. sınıf arazilerde ise tarım dışı alanlar 1683 ha iken % 5.03 artarak 1767.5 h ektara ulaşmıştır. VI. ve VII. sınıf arazilerdeki orman alanlarının azalması ile özellikle tarım ve mera kullanımındaki artışlara sebep olmuş; bu artışın, erozyona bağlı toprak kaybının artmasına neden olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ezine, arazi kullanım, etkinlik, CBS

Assessment of Land Use Efficiency in Ezine District of Çanakkale

In this study land use efficiency on Ezine District of Çanakkale Province which covers approximately 721 km² was determined with geographical information systems (GIS) and remote sensing techniques. In the study, 1982 year data of the Canakkale Provincial Inventory report and 2012 ASTER satellite image were used. To determine the land use efficiency, basic land use types (agriculture, pasture, forest, water surface and non-agricultural areas) of 1982 and 2012 images were compared with land use capability classes converted to raster format. With this comparison, it was determined in which lan d use capability class the land use classes were included. According to results, it was detected that agriculture, pasture, wat er surfaces and non-agricultural areas were increased and forest areas were decreased in 30 years’ period. While nonagricultural uses in I., II., III. and IV. class lands were 665 ha, it was increased approximately by 30% and reached to 865.15 ha in 2012. Non-agricultural uses in VI., VII. and VIII. class lands were 1683 ha in 1982 and it has increased about 5 .03% and reached to 1767.5 ha in 2012. The decline of forest areas in VI and VII class land has led to increases especially in agriculture and pasture use. This increase is thought to lead to increased soil loss due to erosion.

Keywords:

Ezine, land use, efficiency, GIS,

PDF

___

Akbulak, C., Özcan, H., Güre, M., 2010. Land use efficiency of the Karamenderes Basin (NW Turkey). Conference on Water Observation and Information System for Decision Support, 25-29 May, Ohrid Republic of Macedonia, pp. 633-640.
Anonim, 1999. Çanakkale İli Arazi Varlığı. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, İl Rapor No: 17, Ankara.
Anonim, 2015a. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Nüfus Sayım Sonuçları. Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 19.10.2015).
Anonim, 2015b. Meteoroloji Genel Müdürlüğü meteorolojik istatistik verileri. www.mgm.gov.tr (Erişim tarihi: 12.09.2015).
Anonymous, 1976. A Framevork for Land Evaluation: Soils Bulletin 32, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome-Italy.
Anonymous, 1993. Guidelines for Land-Use Planning, FAO Development Series 1 ISSN 1020-0819, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome-Italy.
Cangir, C., Kapur, S., Boyraz, D., Akça, E., 1998. Türkiye’de arazi kullanımı, tarım topraklarının sorunları ve optimum arazi kullanım politikaları. M. Şefik Yeşilsoy International Symposium on Arid Region Soil, Menemen, İzmir, Turkey, s: 9.
Dengiz, O., Turan, İ.D., 2014. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistem teknikleri kullanılarak arazi örtüsü/arazi kullanımı zamansal değişimin belirlenmesi: Samsun Merkez ilçesi örneği (1984-2011). Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 1(1): 78-90.
Dengiz, O., Usul, M., Keçeci, M., 2006. Atatürk Orman Çiftliği arazilerinin tarımsal kullanım durumlarının değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(1): 55-64.
Everest, T., 2015. Truva Tarihi Milli Parkı arazilerinin detaylı toprak etüt ve haritalanması ile arazi değerlendirmesi. Doktora tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Everest, T., Akbulak, C., Özcan, H., 2011. Arazi kullanım etkinliğinin değerlendirilmesi: Edirne ili Havsa ilçesi örneği. Anadolu Tarım Bilimler Dergisi, 26(3): 251-257.
Kayan, İ., 2000. The water supply of Troia. Studia Troica, Verlag Philipp von Zabern, Mainz am Rhein, pp. 135-144.
Sayı, Ö., 2013. Çanakkale ili arazi kullanım ve bitki örtüsü değişiminin uzaktan algılama yardımı ile belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Thornthwaite, C.W., 1948. An approach to a rational classification of climate. Geographic Review, 38: 55-94.