TÜRKİYE SAHASI ÂŞIKLIK GELENEĞİNDE BİR TERİM TARTIŞMASI: “MAKAM”

“Makam”; bir müzik terimi olarak Türkiye’yi de kapsayan geniş bir coğrafyada ve farklı alanlarda kullanılmaktadır. Bu ortak kullanım, toplumların müzik kültürlerinin dünya müzikleri arasında konumlandırılmasında “makam” terimini belirleyici bir ölçüt haline getirmiştir. Ancak, geleneklerin değişim süreçlerinde ya da farklı geleneklerde “makam” terimine farklı müziksel anlamlar yüklenebildiği görülmektedir. Bu makalede, öncelikle “makam” teriminin tarihsel süreçte yüklendiği müziksel anlamlar değerlendirilmekte, ardından terimin Türk dünyasındaki kullanımları ele alınmakta ve SOKÜM çerçevesinde terimin kazandığı önem vurgulanmaktadır. Buna bağlı olarak, “âşık makamı” teriminin kullanımı konusundaki tekliflerimiz makalenin sonuç kısmında yer almaktadır.

A Discussion on A Term of Minstrelsy Tradition in Turkey: “Makam”

The word “makam” is used as a shared musical term in different studies and in a wide geographical area including Turkey. This shared usage gives a great importance to the term of “makam” as a determiner when classifying the national music traditions among world music traditions. On the other hand, this term is carried out the different musical meanings in different traditions or in the transformation processes of any given traditions. In this article; first the musical meanings of the term “makam” has been evaluated in the historical perspective; and then the uses of the term in Turkic World are examined, and also the importance of the term in ICH is pointed out. The conclusion part of the article consists of our suggestions on contemporary uses of the term.