II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDE LEHLİ MÜLTECİLERİN İSTİHDAMI

Lehistan, 18. yüzyılın ikinci yarısında komşuları Rusya, Prusya ve Avusturya tarafından aşamalı olarak üç defa paylaşılmıştır. Paylaşım sonrası binlerce Lehli farklı yerlere ya göç etmiş ya da sürgün edilmiştir. Bu süreçte Osmanlı Devleti, Leh sürgünlerine ve mültecilerine yoğun olarak kucak açan ülke olmuştur. Pek çok Lehli 19. yüzyıl boyunca, Osmanlı topraklarına yerleşmiş ve buralarda Osmanlı tebaası olarak yaşamlarını devam etmişlerdir. Osmanlı Devleti, kimi zaman din değiştirip Müslüman olan bu mültecileri himaye edip koruyarak bazen orduda bazen de devletin yüksek kademelerinde istihdam etmiştir. Polonyalı mültecileri din ve isimlerini değiştirmiş halleriyle asker, doktor, mühendis veya bir zanaat erbabı olarak görmek mümkündür. Bu çalışmada II. Abdülhamid döneminde Lehli mültecilerin ne şekilde istihdam edildikleri ve daha sonra Osmanlı'nın sosyal hayatına nasıl dahil edildikleri incelenmiştir

THE EMPLOYMENT OF POLISH REFUGEES DURING THE REIGN OF ABDULHAMID II

In the second half of the 18th century, Poland was shared three times in gradually by its neighbours Russia, Prussia and Austria. After sharing, thousands of Polish people migrated to different places or were been banished. In this process the Ottoman Empire was the country which embraced Polish exiles and refugees heavily. During the 19th century many Polish people settled in the Ottoman lands, mainly in the cities of Rumelia and Balkans and continued their lives here as the Ottoman subjects. The Ottoman Empire employed these refugees who converted to the Islam sometimes, mainly in the military and administrative areas due to events in the Balkans. It was possiple to see the Polish refugees as a soldier, a doctor, an engineer or a craft with changed names and religion in different regions of the Ottoman Empire. In this study, it has been examined that how Polish refugees were employed and then how they were involved in social life of the Ottoman Empire in the period of Abdulhamid II

PDF

___

Baykal, B. S. (1985). “Tarih boyunca Osmanlı-Polonya ilişkileri”, Yusuf Hikmet Bayur’a Armağan. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Drodz, J. (2013). “XIX. Yüzyıl Osmanlı Ordusunda Polonyalılar”, (Translated by O. Fırat Baş), The link obtained from the webside of Embassy of Polish Republic: http://maviboncuk.blogspot.com/2004/06/xix-yzylosmanl-ordusunda-polonyallar.html#!/2004/06/xix-yzyl-osmanl-ordusundapolonyallar.html (Access Date: October 28, 2013)
Erkan, S. (1995) Kırım ve Kafkasya Göçleri (1878-1908). Trabzon: KATÜ Yayınları.
Gümüş, M. (2007). 1848 İhtilalleri Sonrasında Osmanlı Devleti’ne Sığınan Leh ve Macar Mültecilerinin Osmanlı Modernleşmesine Etkileri. (Unpublished MA thesis). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Günergün, F. (1992). “XIX. Yüzyılın İkinci yarısında Osmanlı Kimyager-Eczacı Bonkowski Paşa (1841-1905)”, I. Türk Tıp Tarihi Kongresi: Ankara, pp. 229-252.
Güngörmüş, N. (1999). 1848-1489 Macar Özgürlük Mücâdelesi ve Osmanlı Macar Dayanışması. Kök Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 1 (12), pp. 127-138.
İrtem, S. K. (2003). Bilinmeyen Abdülhamid; Hususi ve Siyasi Hayatı, (Ed. Osman S. Kocahanoğlu). İstanbul: Temel Yayınları.
Kanat, V. (2011). Lehistan’ın Parçalanma Sürecinde Osmanlı Devleti İle İlişkileri (1772-1795). (Unpublished MA thesis). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Latka, J. S. (1987). Lehistan’dan Gelen Şehit. İstanbul: Boyut Yayıncılık.
Nazır, B. (2002). “Macar ve Polonyalı İhtilalcilerin Osmanlı Devleti’ne İlticası ve Diplomatik Kriz”, Türkler, XII. Cilt, Yeni Türkiye Yayınları: Ankara:, pp. 813-825.
Orat, J. A. and others (2011). Osmanlı’dan Cumhuriyete Kafkas Göç- leri (1828-1943). Kafkas Üniversitesi: Kars.
Reychman, J. (1964). Polonya ile Türkiye Arasında Diplomatik Mü- nasebetlerin 550. Yıldönümü. Polonya Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği: Ankara.
Toros, T. (1983). Geçmişte Türkiye-Polonya İlişkileri. İstanbul: Gözlem Matbaacılık.
Uçarol, R. (2006). Siyasi Tarih 1789-2001. İstanbul : Der Yayınevi.