Değer Temelli Sağlık Hizmeti

Sağlığa değer biçmek; girdilere değil sonuçlara dayalı belirlendiği için ölçüm sunulan hizmetin miktarıyla değil elde edilen sonuçlarla yapılmaktadır. Farklı modelleri içeren hizmet basamakları arası koordinasyondan oluşan bir ekosistem ortaya konulmaktadır. Bu sistemin en önemli bileşenleri arasında; kişisel değer, teknik değer, tahsis değeri ve sosyal değer sıralanabilir. Sağlık hizmetine ihtiyacı olanların kendi hedeflerinin karşılanması kişisel değer olarak tanımlanabilir. İkinci bileşen, teknik değer kavramıdır, kaynakların ulaştırdığı en iyi sağlık kazanımı olarak açıklanabilir. Ekosistemin önemli bir alt başlığı olan tahsis değeri, sağlıkla ilgili kaynakları, sağlık hizmetine ihtiyacı olanlara dağıtmak olarak ifade edilebilir. Ekosistem olarak tanımlamakta kullanılan en kapsayıcı kavram ise özünde bir bakış ve yaklaşımı simgeleyen sosyal değer kavramıdır. Sağlıkla ilgili yapılan müdahalenin toplum açısından önemini vurgulayan sosyal değer kavramı, toplumun bu müdahaleye olan katılım ve bağlılığına katkısını da ifade etmektedir. Değer temelli sağlık hizmetinin farklı ülkelerde uygulanan farklı örnekleri bulunmaktadır. Dünya deneyiminde en sık kullanıldığı alan bazı ilaçlarda geri ödeme modelidir. Değer temelli sağlık hizmetinin yaygınlaşmasında; pilot uygulamalarla gelişme ve yeni iş modeline ihtiyaç, taraflarla risk paylaşımı, başarı ölçütlerinin izleme değerlendirmesi için dijitalizasyon gereği gibi bazı kritik karar noktaları ilk akla gelenler olarak sıralanabilir.
Anahtar Kelimeler:

Değer;, Ekosistem;, Paydaş;

___

  • Referans1. Davis K, Neese K, Sood A. Amgen And Harvard Pilgrim Agree To First Cardiovascular Outcomes-Based Refund Contract For Repatha® (Evolocumab) (May 02, 2017). “https://www.prnewswire.com/news-releases/amgen-and-harvard-pilgrim-agree-to-first-cardiovascular-outcomes-based-refund-contract-for-repatha-evolocumab-300449826.html” adresinden elde edildi.
  • Referans2. .Blumenthal D, Abrams M, Nuzum R. The affordable care act at 5 years. N Engl J Med. 2015;372(25):2451-8. doi: 10.1056/NEJMhpr1503614. Epub 2015 May 6.
  • Referans3. Defining Value. In: “Value Based Healthcare” (2019). Report of the Expert Panel on Effective Ways of Investing in Health (EXPH). European Commission. “https://ec.europa.eu/health/sites/default/files/ expert_panel/docs/024_defining-value-vbhc_en.pdf” adresinden elde edildi.
  • Referans4. Goldman D (2016). U.S. Institute of Medicine Healthcare Delivery Framework, Acıbadem Üniversitesi Sektör Buluşması 1. Istanbul.
  • Referans5. Implementing Value-based Pricing for Pharmaceuticals. In: The UK (2020). “http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.455.9856&rep=rep1&type=pdf” adresinden elde edildi.
  • Referans6. Maguire A (2016). Interaction Institute for Social Change. ”https://interactioninstitute.org/ illustrating- equality- vs-equity/” adresinden elde edildi.
  • Referans7. Neuman, D (2019). What are the ways MACRA has changed in 2019? May 30th, 2019. “https://www.elationhealth.com/healthcare-innovation-policy-news-blog/macra-2019/” adresinden elde edildi.
  • Referans8. Özsarı SH (2018). Değer Temelli Yönetim Anlayışının Sağlık Yönetimindeki Yeri. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 1(2):6-9.
  • Referans9. Özsarı SH (2017). Bölüm 7: Sağlık Finansmanı ve Harcamaları, Sağlık Kurumları Yönetimi-I, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayın No: 3511, Açıköğretim Fakültesi Yayın No: 2346, ISBN: 978-975-06-2123-9, 2017:157-74.
  • Referans10. Porter ME. What is value in health care? N Engl J Med. 2010;363(26):2477-81. doi: 10.1056/NEJMp1011024. Epub 2010 Dec 8.
  • Referans11. Tatar M (2018). Sağlık Hizmetlerinde Değer Bazlı Ödeme: Nasıl bir Örgütlenme? Sağlık Ekonomisi ve Politikası. “https://mehtaptatarsaglikekonomisi.com/2018/02/15/saglik-hizmetlerinde-deger-bazli-odeme-nasil-bir-orgutlenme-1/” adresinden elde edildi.