Otlatılan ve korunan mera kesimlerinde bakı faktörünün topraküstü biomas miktarı üzerine etkileri

Isparta ili Kayı köyü yaylası merasında 2005–2006 yıllarında iki yıl süre ile yürütülen bu araştırmada topraküstü biomas ölçümleri yapılmıştır. Ölçümler iki yıl süresince haziran ve eylül aylarında, otlatılan ve korunan mera kesimlerinde, 4 farklı bakıda gerçekleştirilmiş ve kuadrat yöntemi kullanılmıştır. Ölçümler sonucunda meranın topraküstü biomas değeri ortalaması 151.8 kg/da olarak belirlenmiştir. En yüksek topraküstü biomas miktarı kuzey bakıda, en düşük ise güney bakıda tespit edilmiştir. Kullanım durumu, mevsimler ve bakılar arasında istatistiki olarak önemli fark tespit edilirken, ölçümlerin yapıldığı yıllar arasında önemli bir fark saptanamamıştır.

The effects of the above ground biomass of aspect factor on the grazed and ungrazed rangeland sites

In this research, the above ground biomass of highland range of Kayı village in Isparta was measured for two year period (2005-2006). Measurements were conducted between June and September of every two years, grazed and ungrazed rangeland sites with different four aspects. Quadrate method was applied. It was found that the average above ground biomass for this area was 151.8 kg/da. The highest above ground biomass was determined to north aspect. The lowest was found in south aspect. Among the usage capacity, seasons and aspects, statistically important difference was determined. But it wasn’t determined any differences between the years.

___

Açıkgöz, E., 2001. Yembitkileri (3.baskı). Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı, Yayın No: 182, VİPAŞ A.Ş. Yayın No: 58, 584 s. Bursa.

Anonim, 2003. Isparta Tarım Master Planı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Isparta Tarım İl Müdürlüğü, Isparta.

Anonim, 2006. Isparta Çevre Durum Raporu. Isparta Valiliği, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 450 s., Isparta.

Anonim, 2007. Isparta İli İklim Verileri. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.

Aydın, İ., ve Uzun, F., 2002. Çayır-Mera Amenajmanı ve Islahı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, No: 9, Samsun.

Babalık, A. A., 2007. Davraz Dağı Kozağacı Yaylası Merasında Bitki İle Kaplı Alan ve Otlatma Kapasitesinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, Sayı: 1, Sayfa: 12-19, Isparta.

Babalık, A. A., 2008. Isparta Yöresi Meralarının Vejetasyon Yapısı ile Toprak Özellikleri ve Topoğrafik Faktörler Arasındaki İlişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Isparta.

Bakır, Ö., 1970. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Arazisinde Bir Mera Etüdü. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 382, 123s., Ankara.

Gökkuş, A., 1994. Türkiye’nin Kaba Yem Üretiminde Çayır-Mera ve Yem Bitkilerinin Yeri ve Önemi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25, 250-261, Erzurum.

Gökkuş, A., Avcı, M., Aydın, A., Mermer, A., Ulutaş, Z., 1993. Yükseklik, Eğim ve Yöneyin Mera Vejetasyonlarına Etkileri. Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Yayın No: 13, 33s., Erzurum.

Kaya, İ., Öncüer, A., Ünal, Y., Yıldız, S., 2001. Kars Yöresi Çayır-Mera Otlarının Botaniksel Bileşimi ve Farklı Biçim Besin Madde Düzeyleri. l. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi, 100-108, Elazığ.

Koç, A., Erkovan, H. İ., Daşcı, M., 2005. Korunan ve Otlatılan Meralarda Topraküstü Bioması ve Yaprak İndeksinin Mevsimsel Değişimi. Türkiye 6. Tarla Bitkileri Kongresi, 889-893, Antalya.

Koç, A., Gökkuş, A., 1996. Annual Variation Above Ground Biomass, Vegetation Height and Crude Protein Yield on Natural Rangelands of Erzurum. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 20: 305-308, Ankara.

Koç, A., Gökkuş, A., Serin, Y., 1994. Türkiye’de Çayır-Meraların Durumu ve Erozyon Yönünden Önemi. Ekoloji ve Çevre Dergisi, Sayı: 13, 36-41, İzmir.

Lemaire, G., Agnusdei, M., 2000. Leaf Tissue Turnover and Efficiency Of Herbage Utilization. In Grassland Ecophysiology and Grazing Ecology (Ed. G. Lemaire, J. Hodgson, A. de Moraes, P.C. de F. Carvalho and C. Nabinger). CABI Publ., Oxon, 265-288.

Okatan, A., 1987. Trabzon-Meryemana Deresi Yağış Havzası Alpin Meralarının Bazı Fiziksel ve Hidrolojik Toprak Özellikleri ile Vejetasyon Yapısı Üzerine Araştırmalar. Tarım-Orman ve Köyişleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Yayın No: 664, Seri No: 62, 290 s., Ankara.

Okatan, A., Yüksek, T., 1997. Aşırı Otlatılan Mera Parsellerinde Adi Korunga (Onobrychis viciifolia Scop.)’nın Yetiştirilmesi ve Verim Potansiyeli Üzerine Araştırmalar. Türkiye 2. Tarla Bitkileri Kongresi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 492–498, Samsun.

Özüdoğru, M.Ü., 2000. Çayır ve Meraların Önemi. Orman Bakanlığı, Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü Teknik Bülteni, Sayı: 79, 6-8, Ankara.

Uluocak, N., 1978. Kırklareli Yöresi Orman İçi Mera Vejetasyonunun Nitelikleri ve Bazı Kantitatif Analizleri. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 2407, Orman Fakültesi Yayın No: 253, 116s., İstanbul.