Ülkemizde özellikle Akdeniz kuşağında fazlaca beslenen kıl keçisi orman ekosistemlerine olan olumsuz etkisi ve verdiği tahribat nedeniyle varlığı en çok tartışılan hayvan türlerinin başında gelmektedir. Bu araştırmada, yoğun keçi otlatması ile karşı karşıya olan makilik alanlarda, otlatılan ve otlatılmayan sahalardaki Kermes Meşesi (Quercus coccifera L.), Alıç (Crataegus orientalis Pallas ex Bieb. var. orientalis) ve Dağ Muşmulası (Cotoneaster nummularia Fisch. & Mey.) çalı türlerine ait bazı morfolojik özelliklerdeki farklılıklar tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma alanı, Isparta ili sınırları içerinde yer almakta ve yüksekliği 1300 - 1500 m arasında değişmektedir. 2005-2006 yılları Temmuz - Ağustos aylarında yürütülen çalışmada, araştırma alanında en fazla bulunan ve keçiler tarafından en çok tercih edilen yukarıda adı geçen üç türden sürgün örnekleri alınmış ve bu örneklerde yaprak boyu, yaprak eni, yaprak sapı uzunluğu, ayrıca Alıç'ta lob derinliği ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, otlatılan ve otlatılmayan alanlardaki çalı türlerinin bazı morfolojik özellikleri arasında % 95 güven düzeyinde önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Isparta, Keçi otlatma, Çalı türleri, Yaprak morfolojisi

The goats which graze in the Mediterranean Basin is one of the most controversial animal species by its negative effect and damage in forest ecosystems. In this study, the differences about morphological characteristics of kermes oak (Quercus coccifera L.), hawthorn (Crataegus orientalis Pallas ex Bieb. var. orientalis), and cotoneaster (Cotoneaster nummularia Fisch. & Mey.) were determined in grazing and none-grazing stands which are up against goat grazing. The research area is situated in Isparta and the altitude of that area is between 1300-1500 m. The field studies were conducted in July and August in 2005 and 2006. The shoot samples the above mentioned three species, which are mainly preferred by goats, were collected. The length of leaf, the width of leaf, the length of leaf stack were measured for three species and also the depth of lobe values were determined for hawthorn. As a result, significant differences were determined with 95 % confidence level about some morphological characteristics of shrubs from grazed and none-grazed stands. Keywords: Isparta, Goat grazing, Shrub species, Leaf morphology