Aktarların bakış açısıyla tıbbi bitki talebinin analizi

Bu çalışmanın amacı, İstanbul’da tıbbi ve aromatik bitki ticareti yapan aktarların bakışıyla bu bitkilere olan talebi değerlendirmek ve talebi etkileyen değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Bu amaçla, İstanbul’un rastgele seçilen 20 ilçesinde, 200 aktarla yüz yüze yapılan anketlerin sonuçları analiz edilmiştir. Analizlerde betimleyici analiz, korelasyon analizi ve Ki-Kare bağımsızlık testinden yararlanılmıştır. Söz konusu analizler SPSS 22.0 istatistik paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, en fazla talep gören ilk üç tıbbi bitkinin sırasıyla ıhlamur, zencefil ve adaçayı olduğu, en fazla bitki satışının, kış mevsiminde gerçekleştiği ve tüketicilerin bitkileri satın alırken en fazla dikkat ettikleri kriterin fiyat olduğu ve aktarların en çok solunum sistemi hastalıkları için iyi gelen tıbbi ve aromatik bitkilerin satışını yaptıkları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Odun dışı orman ürünleri, Tıbbi ve aromatik bitkiler, Talep, Aktar, İstanbul

Analysis of the demand for medicinal plants from herbalists' perspective

The aim of this study is to evaluate the demand for medicinal plants from the perspective of herbalists who trade these plants in Istanbul and to reveal the relations among the variables affecting the demand. For this aim, the results of the face-to-face survey with 200 herbalists in 20 randomly selected districts of Istanbul were analyzed. In this scope, descriptive analysis, correlation analysis and Chi-Square independence test were used. The analyses were carried out with SPSS 22.0 statistical package program. According to the results of the study, the top three medicinal plants which are most in demand are linden, ginger and sage, respectively. The most plant sales occur in winter and the most important criterion for consumers when purchasing plants is price. It was found that herbalists mostly sell the medicinal and aromatic plants which are good for respiratory diseases.

Keywords:

Non-wood forest products, Medicinal and aromatic plants, Demand, Herbalist, Istanbul,

PDF

___

Adıgüzel, F., Kızılaslan, N., 2016. İstanbul ilinde tıbbi, aromatik ve baharat bitkileri satışı yapan aktarların yapısal özellikleri ve mevzuat hakkındaki görüşleri, Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31: 40-59.
Akbulut, Ö., Yıldız, N. 1999. İstatistik Analizlerde Temel Formüller ve Tablolar. Aktif Yayınevi, Erzurum.
Akbulut, S., Özkan, Z.C., 2016. Herbalist-customer profile in medicinal and aromatic herbs trade: A case study of Kahramanmaraş, Turkey, Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 16(1): 246-252.
Arslan, N., 2017. Tıbbi bitkilerin yetiştiriciliğine ve pazarlamasına genel bir bakış. Erzincan Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Arama Çalıştayı Sunum Kitapçığı, 16 Şubat, Erzincan, s. 47-69.
Baş, T., 2006. Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır, Değerlendirilir?, Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş., Dördüncü Baskı, ISBN: 975-347-324-9, Ankara.
Bayram, E., Kırıcı, S., Tansı, S., Yılmaz, G., Arabacı, O., Kızıl, S., Telci, İ., 2009. Tıbbi ve aromatik bitkilerin üretiminin artırılması olanakları. http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/09e9d4bcc8157c0_ek.pdf, Erişim:12.11.2018.
Bayramoğlu, M.M., 2007. Doğu Karadeniz bölgesinde tıbbi bitkilerin pazarı üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Trabzon.
Bayramoğlu, M.M., Toksoy, D., Şen, G., 2009. Türkiye’de tıbbi bitki ticareti. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, 19-21 Şubat, Isparta, s. 89-98.
Dar, R., Shahnawaz, M., Qazi, P.H., 2017. General overview of medicinal plants : A review. The Journal of Phytopharmacology, 6(6): 349-351.
Çeli̇k, Y., 2014. Konya ilinde tıbbi ve aromatik bitki satışı yapan aktarların sosyoekonomik yapıları üzerine bir araştırma. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3): 369-376.
Faydaoğlu, E., Sürücüoğlu, M.S., 2011. Geçmişten günümüze tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanılması ve ekonomik önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 11(1): 52- 67.
İTO, 2018. İstanbul Ticaret Odası Resmi Web Sitesi, http://www.ito.org.tr, Erişim: 20.03.2018.
Kalkınma Bakanlığı, 2014. Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018, Sürdürülebilir Orman Yönetimi, Özel İhtisas Komisyon Raporu, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
Kahveci, E., Yeşilkaya, M., Malkoçoğlu, S., 2018. Orta Karadeniz Bölgesindeki tıbbi ve aromatik bitki işletmelerinin yapısal analizi, Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7(1): 55-68.
Kavak, B., 2017. Pazarlama ve Pazar Araştırmaları: Tasarım ve Analiz, Detay Yayıncılık, Ankara.
Korkmaz, M., Duman, E.A., 2019. Türkiye’de bazı odun dışı orman ürünlerinin dış ticaretine yönelik değerlendirmeler. Turkish Journal of Forestry, 20(4): 401-410. DOI:10.18182/tjf.600146
Korkmaz, M., Dündar, N., 2019. Tüketicilerin odun dışı orman ürünlerine yönelik satın alma tercihlerini etkileyen faktörler. Turkish Journal of Forestry, 20(3), 213-220. DOI: 10.18182/tjf.600641.
Kurt, R., Karayılmazlar, S., İmren, E., Çabuk, Y., 2016. Türkiye ormancılık sektöründe odun dışı orman ürünleri: İhracat analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 18(2): 158-167.
Orhunbilge, N., 2002. Uygulamalı regresyon ve korelasyon analizi, İ.Ü. yayın no: 4328, İşletme Fakültesi yayın no: 281, gözden geçirilmiş 2. Baskı, ISBN: 975-404-649-2, İstanbul.
Özer, H., 2004. Nitel Değişkenli Ekonometrik Modeller: Teori ve Bir Uygulama. Nobel Yayın Evi No: 667, İktisat Yayınları Dizi No: 83, ISBN: 975-591-651-2, Ankara.
Ural, A. ve Kılıç, İ., 2011. Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi: SPSS 10.0-12.0 for Windows, Detay Yayıncılık, Ankara
Yaldız, G., Yüksek, T., Şekeroğlu, N., 2010. Rize ili florasında bulunan tıbbi ve aromatik bitkiler ve kullanım alanları. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs, Artvin, s.1100-1114