Bülent BAŞARAN, Yalçın KAYA, İzzet KADIOĞLU, Duran KILIÇ, Hüseyin TOPAL, Mualla AYDIN

Geniş Yapraklı Yabancı Otlara Karşı Farklı Fenolojik Dönemlerde Uygulanan 2,4‐D Asid Dimethylamin’in Ekmeklik Buğdayın (Triticum aestivum L.) Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi

Bu çalışma buğdayın farklı fenolojik dönemlerinde uygulanan 2,4-D amin etkili maddeli herbisitin buğdayın verim ve verim kriterlerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Deneme 2013 yılında Tokat ili Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü arazisinde bulunan buğday ekim alanlarında yürütülmüş ve tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede buğdayın kardeşlenme, sapa kalkma, başaklanma ve süt olum dönemlerinde 2,4-D aminli herbisit uygulanmış, ayrıca yetiştirme dönemi boyunca yabancı otlu ve yabancı otsuz kontrol parselleri oluşturulmuştur. En yüksek verim sezon boyunca yabancı otsuz parseller (409.1 kg/da) ile buğdayın kardeşlenme dönemi uygulamasından (396.3 kg/da) elde edilmiş, buna karşın en düşük verim sezon boyu yabancı otlu parseller (251.6 kg/da) ile buğdayın süt olum dönemi uygulamasından (293.7 kg/da) elde edilmiştir. Denemede buğdayın farklı dönemlerinde uygulanan 2,4-D aminli herbisitin buğday verim kriterlerinden kardeşlenme sayısı, bitki boyu, başaklanma sayısı, sap kuru ağırlığına olan etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Bin dane ağırlığına olan etkisi ise önemsiz bulunmuştur. Bu çalışma ile buğdayın farklı dönemlerinden kardeşlenme döneminde uygulanan 2,4-D Amin etki maddeli herbisit uygulamalarının en etkili sonucu verdiği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Buğday, 2, 4-D amin, fenolojik dönem, yabancı ot, verim

The Effect of 2,4‐D Acid Dimethylamin Against Broadleaf Weeds Applied at Different Phenological Periods on Grain Yield and Some Yield Components of Common Wheat (Triticum aestivum L.)

In this study, the effects of 2,4-D amine substance applied in different phenological periods of wheat were conducted to determine the effects of the herbicides on wheat yield and yield criteria. The experiment Tokat province in 2013 was conducted in the Middle Black Sea Gateway Zone Agricultural Research Institute area in the wheat field and a randomized complete block design with four replications experimental design. Experiment in the tillering wheat, bolting, earing and curdling in the period applied herbicide 2,4-D amine, also weedy and weedfree control plots during the growing period has been established. The highest yield weedfree parcels throughout the season (409.1 kg/ha) and wheat in the tillering period of application (396.3 kg/ha) were obtained, whereas plots weedy lowest yield of the season-long (251.6 kg/ha) and wheat is curdling in the application period (293.7 kg/da) was obtained. 2,4-D amine herbicide applied at different periods of wheat in the wheat yield experiment tillering number of components plant height, earing number was found statistically significant effect of the stem dry weight. Wheat had no significant effect on the thousand grain weight. This study applied during tillering of wheat from different periods was found to provide the most effective results of the application of herbicides 2,4-D amine active substances

Keywords:

Wheat, weed, 2, 4-D amin, phenological period, yield,

PDF

___

Anonim. (2016). TUIK 2016 verileri http://www.tuik.gov.tr ( 23 Mayıs 2016).
Anonim. (2008). Zirai Mücadele Teknik Talimatları. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikaları Genel Müdürlüğü, Cilt 6, 286 s. Ankara.
Aslancan N., Korkut ZK. (1991). Kate-a 1 ekmeklik buğday çeşidinde apex gelişme dönemlerine göre yabancı ot öldürücü kimyasal uygulamasının verim ve başlıca verim unsurlarına etkisi üzerine araştırmalar. Trakya
Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı YüksekLisans Tezi, Tekirdağ.
Berezovskii MY., Khachatryan AR., Shaldzhyan MM., Oganesyan VV. (1986). Effect of fenagon and oktapon on grain rotein of barley. Weed Abstracts, 35(9): 346.
Cramer HH. (1967). Pflanzenschutz und welterente, pflanzenschutz nachrichten Bayer. Aus der Abteilung Beratung Pflanzenschutz der Farbenfabriken, Bayer A.G., Leverkusen.
Çoruh İ., Zengin H. (2007). Erzurum’da yazlık buğdayda sorun oluşturan tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis L.)’nın ekonomik zarar eşiğinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 38 (2): 152-157.
Dere Ş. (1995). Samsun ekolojik şartlarında farklı zamanlarda uygulanan azotlu gübre ve yabancı ot ilaçlarının ekmeklik buğdaylarda verim, verim unsurları ve bazı kalite kriterlerine etkileri üzerine bir araştırma.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
French CM., Peeper T., Santelmann PW. (1978). Wheat susceptibility to phenoxyalkanoic herbicides. Weed Abstracts, 27(1): 12.
Güler M. (2000). Farklı yetiştirme dönemlerinde uygulanan 2,4 D’nin ekmeklik buğdayın (Triticum aestivum L.) tane verimine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 6(1): 53-57s.
Güncan A. (2009). Yabancı otlar ve mücadele prensipleri. S. Ü. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, Genişletilmiş Dördüncü Baskı. 282 s., Konya.
Güncan A. (2010).Yabancı ot mücadelesi. S. Ü. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı. Genişletilmiş ve İlaveli İkinci Baskı.
S.Ü. Teknik Bilimler MYO Tasarım ve Basım Yayıncılık Atölyesi, 278 s., Konya.
Gruzdev LG., Posmitnaya LV., Sinyagin Kalitina NV. (1978). The ınfluence of herbicides on the quality of barley grain with different levels of nutrient elements. Weed Abstracts, 27(8): 271.
İnan İH., Rehber E. (1987). Türkiye’de tahıl üretiminin ekonomik yapısı ve sorunları. Türkiye Tahıl Semp., 6-9
Ekim 1987, 665-673, Bursa.
Kadıoğlu İ. (1989). Çukurova buğday ekiliş alanlarında görülen yabani yulaf (Avena spp.) türleri, gelişme biyolojileri buğday ile karşılıklı etkileşimleri ve kontrol olanakları üzerinde araştırmalar. Adana Zirai
Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Araştırma yayınları Serisi, Yayın No: 66.
Kadıoğlu İ., Uluğ E., Üremiş İ., Uygur FN., Boz Ö. (1993). Çukurova buğday ekim alanlarında görülen yabani yulaf (Avena sterilis L.)’ın ekonomik zarar eşiği üzerinde araştırmalar. Türkiye I. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat 1993, Bildiri Kitabı, 249-255, Adana.
Kropff MJ., Walter H. (2000). EWRS and the challenges for weed research at the start of a new millennium. Weed Research, 40: 7-10.
Manchev S. (1972). The effect of 2,4 D and MCPA on the yield and on the malting and technological properties barley. Weed Abstracts, 21(1): 6.
Mennan H. (2003). Economic thresholds of Sinapis arvensis L. (wild mustard) in winter wheat fields. Pakistan Journal of Agronomy 2 (1): 34-39.
Oerke EC., Dehne HW. (2004). Safeguarding production losses in major crops and the role of crop protection. Crop Prot., 23: 275–285.
Özer Z. (1993). Niçin yabancı ot bilimi (Herboloji). Türkiye I. Herboloji Kongr. 3-5 Şubat 1993, Adana. s.1-7.
Özer Z., Kadıoğlu İ., Önen H., Tursun N. (2003). Herboloji (Yabancı Ot Bilimi) Genişletilmiş 3. Baskı.
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 20. Kitaplar Serisi No:10. Ders Kitabı Gaziosmanpaşa Üniversitesi Basımevi 403 s., Tokat.
Sırma M., Güncan A. (1997). Tokat ve Yöresinde Buğday Ekim Alanlarında Sorun Oluşturan Yabancı Otlar ve Önemlilerinden Bazılarının Topluluk Oluşturma Durumları Üzerine Bir Araştırma. Türkiye II. Herboloji Kong., 1-4 Eylül 1997, 289-296, İzmir-Ayvalık.
Smirnov BA., Bazdyrev GI., Kamenetskaya AM., Safonova LI., Pugacheva N.P. (1979). The yield and grain quality of winter wheat with the combined application of herbicides and high rates of fertilizer. Weed Abstracts, 28(1): 5.
Taştan B., Uzun A., Kadıoğlu İ., Uludağ A., Demirci A. (1996). Zirai mücadele standart ilaç deneme metotları.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. 124 s., Ankara.
Toros S., Maden S., Sözeri, S. (2001). Tarımda savaşım yöntem ve ilaçları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1508, Ders Kitabı:462 s. Ankara.
Töre Ö. (2013). Tokat ili buğday ekim alanlarında sorun olan yabancı ot türleri ile bunların yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. GOÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı Yüksek lisans tezi Tokat.
Voevodin AV., Terekhova MA., Kazarina EM., Khismatyllin AG. (1978). A new approach to the study of wheat sensitivity to the herbicide 2,4 D. Weed Abstracts, 27(1): 12.
Whitesides RE. (1983). Identification of growth stages in winter wheat and response to broadleaf weed herbicides Proc. West. Soc. Weed Sci., 36: 123-124
Yıldırım M. (2005). Seçilmiş altı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşidinin diallel f1 melez döllerinde bazı tarımsal, fizyolojik ve kalite karakterlerinin kalıtımı üzerinde bir araştırma. ÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Doktora Tezi, Adana.
Zeidan EM., Oraby Gomaa EA. (1978). Effect of 2,4-dichlorophenoxy acetic acid and nitrogenous fertilization on wheat. Weed Abstracts, 27(7): 233.