Türkiye’nin Çanakkale İli’ndeki bahçelerde afitler (Hemiptera: Aphididae) ile ana ve ara konukçu bitkilerinin etkileşimleri

Bu çalışma 2020 ve 2021 yıllarında Nisan ve Eylül ayları arasında Türkiye’nin kuzeybatısında yer alan Çanakkale İli’ndeki meyve bahçelerinde afitler ile ana konukçuları olan yumuşak ve sert çekirdekli meyve ağaçları ve bahçelerin içinde ve etrafında bulunan ara konukçuları olan yabancı otlar arasındaki etkileşimlerin ortaya çıkarılmasını amaçlamaktadır. Teşhislerin sonucunda, 53 konukçu üzerinde Hemiptera takımı Aphididae familyasından Aphidinae ve Calaphidinae altfamilyalarına ait 18 cins içerisinde toplam 38 afit türü belirlenmiştir. Ayrıca, meyve bahçelerinde Türkiye’de bazı afit türleri için çok sayıda yeni konukçu bitki kaydını içeren 92 afit-ana-ara konukçu bitki etkileşimi ortaya çıkarılmıştır. Bu konukçulardan, Ballota sp. (Lamiaceae), Carduus pycnocephalus L. (Asteraceae), Conyza sp. (Asteraceae), Diplotaxis sp. (Brassicaceae), Echium plantagineum L. (Boraginaceae), Galium sp. (Rubiaceae), Geranium columbinum L. (Geraniaceae), Papaver rhoeas L. (Papaveraceae), Ranunculus muricatus L. (Ranunculaceae) ve Scandix pecten-veneris L. (Apiaceae) Türkiye’de afitler için yeni konukçu bitki kayıtları olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, meyve bahçelerindeki afitler ile ana ve ara konukçu bitkilerinin etkileşimleri üzerine sunulan bu yeni verilerin hem meyve zararlısı afitlerin biyolojilerinin daha iyi anlaşılmasını hem de zararlı afitler için yeni mücadele stratejilerinin geliştirilmesini destekleyeceğine inanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Afit, meyve ağacı, yabancı ot, etkileşim, Türkiye

Interactions of aphids (Hemiptera: Aphididae) with their primary and secondary host plants in orchards in Çanakkale Province, Turkey

This study aimed to reveal the interactions of aphids with their primary hosts (pome and stone fruit trees) and secondary hosts (herbaceous plants) in and around orchards in the Çanakkale Province in northwestern Turkey between April-September from 2020 to 2021. Thirty-eight aphid species belonging to 18 genera from two subfamilies, Aphidinae and Calaphidinae, of Aphididae in the order Hemiptera were identified on 53 host plants. Also, 92 aphid-primary-secondary host plant interactions, including several new host plant records for some aphid species in Turkey were revealed in the orchards. Of these hosts, Ballota sp. (Lamiaceae), Carduus pycnocephalus L. (Asteraceae), Conyza sp. (Asteraceae), Diplotaxis sp. (Brassicaceae), Echium plantagineum L. (Boraginaceae), Galium sp. (Rubiaceae), Geranium columbinum L. (Geraniaceae), Papaver rhoeas L. (Papaveraceae), Ranunculus muricatus L. (Ranunculaceae) and Scandix pecten-veneris L. (Apiaceae) are determined as new host plants for some aphids in Turkey. It is believed that the new data on the interactions of aphids with their primary and secondary hosts in orchards will support both a better understanding of the biology of fruit pest aphids and the development of new strategies for the control of aphid pests.

Keywords:

Aphid, fruit tree, herbaceous plant, interaction, Turkey,

PDF

___

Ahmed, S. A., M. G. A. El-Deeb & A. H. El-Heneidy, 2007. Survey of abundant aphid species on common economic crops and wild plants in North Sinai Governorate, Egypt. Agricultural Research Journal, Suez Canal University, 7 (3): 129-132.
Alaserhat, I., A. Canbay & H. Alıcı, 2020. Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaprağı yenen sebzelerde görülen zararlı ve faydalı böcek türlerinin belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 60 (2): 15-22. (in Turkish with an abstract in English).
Alaserhat, I. & M. Kaplan, 2017. Ovacık (Tunceli) ilçesindeki Akasyalarda (Robinia spp.) bulunan zararlı ve faydalı böcek türleri. Türkiye Entomoloji Bülteni, 7 (3): 231-238. (in Turkish with an abstract in English).
Anonymous, 2020. Turkish Statistical Institute, Data Portal for Statistics. (Web page: biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr) (Date accessed: December 2021).
Google, 2022. Google Earth. (Web page: earth.google.com/web/) (Date accessed: January 2022).
Aslan, B., 2015. Survey of the predatory and parasitoid species-complex of aphids (Hemiptera: Aphididae) at fruit growing areas in Burdur, Turkey. Egyptian Journal of Biological Pest Control, 25 (1): 261-265.
Aslan, B. & I. Karaca, 2005. Fruit tree aphids and their natural enemies in Isparta region, Turkey. Journal of Pest Science, 78 (4): 227-229.
Aslan, M. M. & N. Uygun, 2005. Aphids (Homoptera: Aphididae) of Kahramanmaras Province, Turkey. Turkish Journal of Zoology, 29 (3): 201-209.
Ayyıldız, Y. & R. Atlıhan, 2006. Balıkesir ili sebze alanlarında görülen yaprak biti türleri ve doğal düşmanları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 16 (1): 1-5. (in Turkish with an abstract in English).
Başer, G. & G. Tozlu, 2020. Atatürk Üniversitesi Kampüsü (Erzurum)’nde bazı yabancı otlar üzerinde bulunan afit (Hemiptera: Aphididae) türlerinin belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 60 (2): 99-110. (in Turkish with an abstract in English).
Bayındır Erol, A., Ş. Arzuman, I. Özdemir & I. Karaca, 2018. Isparta ili kampüs alanları içerisinde belirlenen yaprakbiti (Hemiptera: Aphididae) türleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22 (2): 1045-1053. (in Turkish with an abstract in English).
Blackman, R. L. & V. F. Eastop, 2006. Aphid’s on The World’s Herbaceous Plants and Shrubs: An Identification and Information Guide. Vol. 1. Host Lists and Keys. Vol. 2. The Aphids. John Wiley & Sons Ltd., Chichester, West Sussex, UK, 1439 pp.
Blackman, R. L. & V. F. Eastop, 2021. Aphids on the world’s plants. An online identification and information guide. (Web page: www.aphidsonworldsplants.info) (Date accessed: December 2021).
Bodenheimer, F. S. & E. Swirski, 1957. The Aphidoidea of the Middle East. The Weizmann Science Press of Israel, Jerusalem, Israel, 378 pp.
Çanakçıoğlu, H., 1966. Türkiye’de orman ağaçlarına arz olan bitkibitleri (Aphidoidea) üzerine araştırmalar. Istanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16 (2): 131-139. (in Turkish).
Çanakçıoğlu, H., 1967. Türkiye’de Orman Ağaçlarına Arz Olan Bitkibitleri (Aphidoidea) Üzerine Araştırmalar. Sıra No 466, Seri No 22. Tarım Bakanlığı, Orman Genel Mudürlüğü Yayınları, Ankara, Turkey, 151 pp. (in Turkish).
Çanakçıoğlu, H., 1975. The Aphidoidea of Turkey. Istanbul University Faculty of Forestry Publications, Istanbul, Turkey, 309 pp.
Daşcı, E. & Ş. Güçlü, 2008. Iğdır ovasında meyve ağaçlarında bulunan yaprakbiti türleri (Homoptera: Aphididae) ve doğal düşmanları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (1): 71-73. (in Turkish with an abstract in English).
Dixon, A. F. G., 1987. “The Way of Life of Aphids: Host Specificity, Speciation and Distribution, 197-207”. In: Aphids. Their Biology, Natural Enemies and Control, Vol. A (Eds. A. K. Minks & P. Harrewijn). Elsevier, Amsterdam, The Netherlands, 450 pp.
Dormann, C. F., J. Fründ, B. Gruber, S. Beckett, M. Devoto, G. Felix, J. Iriondo, T. Opsahl, R. Pinheiro & R. Strauss, 2014. Package ‘bi-partite’. Visualising Bipartite Networks and Calculating Some (Ecological) Indices. R package, Version 2.04. (Web page: cran.r-project.org/web/packages/bipartite/index.html) (Date accessed: December 2021).
Düzgüneş, Z., S. Toros, N. Kılınçer & K. Kovancı, 1982. Ankara Ilinde Bulunan Aphidoidea Türlerinin Parazit ve Predatörlerinin Tesbiti. Tarım ve Orman Bakanlığı, Zirai Mücadele ve Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, Turkey, 251 pp. (in Turkish).
Düzgüneş, Z. & N. Tuatay, 1956. Türkiye Aphid’leri. Ziraat Vekaleti, Ankara Zirai Mücadele Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Ankara, Turkey, 64 pp. (in Turkish).
Favret, C., 2021. Aphid species file. Version 5.0/5.0. (Web page: aphid.speciesfile.org) (Date accessed: December 2021).
Giray, H., 1974. Izmir ili ve çevresinde Aphididae familyası türlerine ait ilk liste ile bunların konukçu ve zarar şekilleri Hakkında Notlar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (1): 39-69. (in Turkish with an abstract in English).
Görür, G., 2004. Aphid (Insecta: Homoptera: Aphidoidea) species of Nigde Province of Turkey. No. 17. Nigde University Publications, Nigde, Turkey, 140 pp.
Görür, G., 2014. Iç Batı Anadolu Bölümü Afit (Hemiptera: Aphidoidea) Faunasının Belirlenmesi. Turkish Scientific Research Council Project Reports, Ankara, Turkey, 235 pp. (in Turkish).
Görür, G., Ü. Zeybekoğlu, B. Akyürek, M. Işık & H. Akyıldırım, 2009. Trabzon, Rize ve Artvin Illerinin Afit (Homoptera: Aphididae) Faunasının Belirlenmesi. Turkish Scientific Research Council Project Reports, Ankara, 223 pp. (in Turkish).
Güçlü, Ş., H. Kavaz, C. Güçlü & I. Özdemir, 2015. Aphids (Hemiptera: Aphididae) and their parasitoids on ornamental trees and shrubs in Erzurum, Turkey. Turkish Journal of Entomology, 39 (1): 3-9.
Güleç, G., 2011. Antalya Şehri Park Alanlarinda Aphidoidea (Hemiptera) Türlerinin Saptanmasi ve Doğal Düşmanlarinin Belirlenmesi. Graduate School of Science and Engineering of Ankara University, (Unpublished) Ph.D. Thesis, Ankara, Turkey, 325 pp. (in Turkish with an abstract in English).
Hille Ris Lambers, D., 1950. On mounting aphids and other soft skinned insects. Entomologische Berichten, 298 (13): 55-58.
Islamoğlu, M. & Ş. Tarla, 2018. Distributions and damages of poppy pests in different phenological periods in Uşak Province of Turkey. International Journal of Engineering Science Invention, 7 (11): 26-30.
Iyriboz, N., 1937. Pamuk Hastalıkları. Ziraat Vekaleti Neşriyatı Yayınları, Ankara, Turkey, 140 pp. (in Turkish).
Katis, N. I., J. A. Tsitsipis, M. Stevens & G. Powell, 2007. “Transmission of Plant Viruses, 353-390”. In: Aphids as Crop Pests (Eds. H. F. van Emden & R. Harrington). CABI Publishing, London, UK, 717 pp.
Kök, Ş., 2021. Diversity and plant interactions of aphids (Hemiptera: Aphidomorpha) adjacent to Çardak Lagoon with new aphid and host records for Turkey. Turkish Journal of Entomology, 45 (4): 425-439.
Kök, Ş. & I. Kasap, 2019. Aphid (Hemiptera: Aphididae) species of the South Marmara Region of Turkey including the first record of Dysaphis radicola meridialis Shaposhnikov, 1964 for the aphid fauna of Turkey. Turkish Journal of Entomology, 43 (1): 63-78.
Kök, Ş., İ. Kasap & I. Özdemir, 2016. Aphid (Hemiptera: Aphididae) species determined in Çanakkale Province with a newrecord for the aphid fauna of Turkey. Turkish Journal of Entomology, 40 (4): 397-412.
Kuloğlu, I. & N. Özder, 2017. Aphids (Hemiptera: Aphididae) on ornamental plants from Yalova Province, Turkey. COMU Journal of Agriculture Faculty, 5 (2): 69-72.
Manachini, B., P. Casati, L. Cinanni & P. Bianco, 2007. Role of Myzus persicae (Hemiptera: Aphididae) and its secondary hosts in plum pox virus propagation. Journal of Economic Entomology, 100 (4): 1047-1052.
Narmanlıoğlu, H. K. & Ş. Güçlü, 2008. İspir (Erzurum) ilçesi’nde meyve ağaçlarında bulunan yaprakbiti türleri (Homoptera: Aphididae) ve doğal düşmanları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (2): 225-229. (in Turkish with an abstract in English).
Ölmez Bayhan, S., M. R. Ulusoy & S. Toros, 2003. Determination of Aphididae (Homoptera) fauna of Diyarbakir province of Turkey. Turkish Journal of Entomology, 27 (4): 253-268.
Oner, D., Ş. Kök, A. Saboori & I. Cakmak, 2021. Mites parasitizing aphids in the parks and gardens of Aydin, with eight newly recorded mite species for Turkey and re-description of Allothrombium clavatum (Acari: Trombidiidae). International Journal of Acarology, 47 (5): 404-413.
Özdemir, I., S. Toros, A. N. Kılıncer & M. O. Gürkan, 2006. A survey of Aphididae (Homoptera) on wild plants in Ankara, Turkey. Ecology, 15 (58): 1-6.
Öztürk, D. Ö. & M. Muştu, 2017. Kayseri’nin merkez ilçelerinde süs bitkilerinde bulunan yaprakbiti (Hemiptera: Aphididae) türleri. Türkiye Entomoloji Bülteni, 7 (4): 277-292. (in Turkish with an abstract in English).
Patlar, G., Ş. Oğuzoğlu, M. Avcı & Ö. Şenol, 2021. Aphid (Hemiptera: Aphididae) species in Burdur urban parks with three records for the fauna of Turkey, their host plants and predators. Turkish Journal of Entomology, 45 (3): 381-397.
R Core Team, 2021. R: A language and environment for statistical computing. Vienna, Austria: R Foundation for Statistical Computing. (Web page: www.R-project.org) (Date accessed: December 2021).
Saraç, I., I. Özdemir & İ. Karaca, 2015. Aphids species in citrus orchards of the province of Antalya. Munis Entomology & Zoology, 10 (1): 358-369.
Tizado, E. J. & E. Nunez Perez, 1998. “Fruit Treee Aphids (Aphididae) and their Wild Host Plants in the Province of Leon (Spain), 629-633”. In: Aphids in natural and managed ecosystems (Eds. J. M. Nieto Nafria & A. F. G. Dixon). Leon, Universidad de Leon (Secretariado de Publicaciones), 688 pp.
Toros, S., N. Uygun, R. Ulusoy, S. Satar & I. Özdemir, 2002. Doğu Akdeniz Bölgesi Aphidoidea Türleri (The Aphidoidea Species of East Mediterranean Region). Tarım ve Köyisleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlügü Yayınları, Ankara, Turkey, 108 pp. (in Turkish with an abstract in English).
Toros, S., B. Yaşar, M. S. Özgökçe & I. Kasap, 1996. “Van ilinde Aphidoidea (Homoptera) üstfamilyasına bağlı türlerin saptanması üzerinde çalışmalar, 549-556”. In: Proceedings of the Third Turkish National Congress of Entomology (Ed. N. Kılınçer). Ankara University Publications, Ankara, Turkey, 716 pp. (in Turkish).
Tuatay, N., 1988. Türkiye yaprakbitleri (Homoptera: Aphididae) I. Aphidinae: Macrosiphini I. Kısım. Plant Protection Bulletin, 28 (1): 83-105. (in Turkish with an abstract in English).
Tuatay, N., 1993. Aphids of Turkey (Homoptera: Aphididae) IV. Aphidinae: Macrosiphini Part IV. Plant Protection Bulletin, 33 (1-2): 83-105. (in Turkish with an abstract in English).
Tuatay, N., A. Kalkandelen & N. Aysev, 1972. Nebat Koruma Müzesi Böcek Kataloğu (1961-1971). T.C. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, Turkey, 119 pp. (in Turkish).
Tuatay, N. & G. Remaudière, 1964. Première contribution au catalogue des Aphidida (Hom.) de la Turquie. Revue de Pathologie Végétale et d’Entomologie Agricole de France, 43 (4): 243-270.